Dünya genelinde Covid-19 vakaları ve can kayıpları artmaya devam ederken, virüsün bulaşma hızı ve dayanıklılığına dair bilim insanlarının araştırmaları da sürüyor. Çin’deki Beihang ve Tsinghua üniversiteleri araştırmacıları, artan hava sıcaklıkları ile nem oranının muhtemelen dünya genelinde koronavirüsün yayılma hızını yavaşlatacağını, ancak hava değişiminin tek başına hastalığı durduramayacağını belirtti.
100 ŞEHRİ İZLEDİLER
Araştırmacılar, 21-23 Ocak tarihleri arasında en az 40 koronavirüs vakası görülen 100 Çin şehrinde 24 Ocak’taki karantina önlemlerinden önceki tahmini bulaşma sayılarını, hava sıcaklığı ve nem oranlarını inceledi. Koronavirüs enfeksiyonu taşıyan her kişinin hastalığı bulaştırdığı ortalama insan sayısını ölçen “R” adlı katsayıyı kullanarak, araştırma ekibi bulaşma oranlarını analiz etti. Verileri kentlerin nüfus yoğunluğu, refah seviyesi gibi kriterlere uyarladıktan sonra bulaşma oranlarını saptadılar.
TROPİK VE ILIMAN
Buna göre bir koronavirüslü kişinin ortalama 2 ila 2.5 kişiye hastalığı bulaştırdığı ölçüldü. Ancak araştırmacılara göre bu bulaşma değeri, hava sıcaklığı ve nem oranı arttıkça düştü. Raporda, “1 santigrat derece sıcaklık ile yüzde 1 nem oranı artışı, ‘R’ değerini sırasıyla 0.0383 ile 0.0224 düşürdü” denildi. Ayrıca araştırmacılar, dünyanın daha tropik ve ılıman bölgelerinde yeni vakaların çok düşük seyrettiğini belirtti. Buna göre Tayland ve Malezya gibi tropik, ılıman ülkelerde bulaşma düşük, İran, Kore gibi daha kuru iklimin hakim olduğu yerlerde enfeksiyonun yayılma hızı daha yüksek ölçüldü.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ
Bilim insanları, koronavirüsün daha soğuk havalarda neden daha etkili olduğu konusunda görüş birliğine sahip değil. Ancak insan bağışıklık sisteminin kış mevsiminde baskılandığı biliniyor. Soğuk kuru hava, ilk savunma hattı olan burunlardaki mukusu kurutuyor ve solunum yoluyla virüsler burun deliklerinden içeri giriyor. Fagosit gibi belli başlı bağışıklık hücreleri de insan vücudunda soğuk havalarda daha az faal oluyor. Yani bunlar, virüsleri daha az saptayıp, öldürüyor. Yinede uzmanlar, hava sıcaklığı ve nem oranındaki artışın salgının geriletilmesinde tek başına yeterli olamayacağını, hijyen ve sosyal mesafe gibi önemlerin katı bir şekilde uygulanması gerektiğini vurguluyor.
