“Ya büyükanneme, büyükbabama bir şey olursa!”, “Bana bir şey olmasa da lakin ya anneme, babama taşıyıp da benden onlara bulaşırsa!”… Koronavirüsün çocuk dünyasında yarattığı endişe bambaşka! Koronavirüse yönelik bilgi kirliliğinin yol açtığı telaş, virüsün kendisi üzere çok süratli yayılım gösterirken, çocuklar da panik ortamından ziyadesiyle olumsuz etkileniyor. Pekala, çocukları bir yandan Koronavirüse karşı gerekli tedbirleri almaları için yanlışsız bilgilendirirken, tıpkı vakitte çok endişeye kapılmalarını önlemek için nasıl yaklaşmalıyız?
Evvel siz sakin olun ve inanç verici yaklaşın
Çocuklarınıza yardımcı olabilmeniz kendi vücut ve ruh sıhhatinizle çok yakından bağlı. Onlar, sizi, sandığınızdan çok daha yakından gözlüyor ve mana çıkarmaya çalışıyor. Hasebiyle sizin haberlere ve manzaralara verdiğiniz yansılar onları direkt etkileyeceğinden, itidalli davranmanız ve verdiğiniz reaksiyonlarda denetimli olmanız onları rahatlatacaktır.
Felaket senaryolarından bahsetmeyin
Çocuğunuza koronavirüsle ilgili toplumsal medya ve bu mevzuda her ‘konuşanın’ söylediklerinin yanlışsız olmayabileceğini belirtin. Sağlam bilgi kaynaklarını belirleyin ve onunla yalnızca emin olduğunuz bilgileri paylaşın. Çocuğunuzun yanında dramatik haberlerden ve felaket senaryolarından bahsetmeyin. Kendinizi koronavirüsle ve salgınla ilgili her gelişmeyi daima takip etmek zorunda hissetmeyin. Bu hem sizin, hem de çocuğunuzun derdini artıracaktır.
Genelden özele yanlışsız anlatın
Yalnızca koronavirüs değil, virüslerin genel ziyanları ve genel salgınları da içine katarak çocuklarınızla konuşun. Hastalıkla ilgili neler bildiklerini sorun ve onların öğrenmek istediklerine yanıt verin. Çok küçük çocuklarda detaylı bilgi vermek onları rahatlatmak yerine yeni endişelerin ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir. Bu nedenle detaya girmek yerine uygun hijyen tedbirleri hakkında bilgi vermek kâfi olabilir.
Rahat hissettiği ortamda konuşun
Konuşmayı inançlı bir ortamda, çocuğunuzun rahatça kendisini söz edebileceği, kitap okuma, fotoğraf yapma ve gibisi etkinlikler sırasında gerçekleştirebilirsiniz. Tasalarını küçümsemeyin yahut görmezden gelmeyin. Bu hisleri yaşamanın olağan olduğunu ve ne vakit isterlerse bu mevzu hakkında konuşabileceğinizi belirtin.
Yaş ve gelişim seviyesine uygun, dürüst yanıtlar verin
Çocuklarınıza yaşları ve gelişim seviyelerine uygun bir lisan kullanarak bilgi verin; reaksiyonlarını ve korku seviyelerini değerlendirin. Cevaplayamadığınız sorularda iddia yürütmeyin ve palavra söylemeyin. Bunun yerine birlikte bilgi edineceğinizi söyleyin. İnternetteki her bilginin hakikat olmayabileceğini ve uzmanlara güvenmenin en yeterli sistem olduğunu belirtin.
Korunmanın mümkün olduğunu anlatın
Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ali Cihan Tufan Koronavirüsün çocuklar, ergenler ve genç yetişkinlerde hafif seyredebildiğini; çabuk yayılabilse de herkes hijyen kurallarına dikkat ettiğinde korunmanın mümkün olduğunu, büyükanne ve büyükbabasına da ziyan gelmeyeceğini, inançta olacaklarını belirtebilirsiniz.
Bu tedbirlerin koruduğunu öğretin
Hijyen ve sıhhati muhafaza formülleri ile ilgili bilgi verin. Günde en az bir kaç defa, en az 20 saniye mühletince ellerini yıkamasını öğretin. Ellerini yıkarken müzik söylemek bu aktiviteyi eğlenceli hale getirebilir. Öksürük ve hapşırıkları dirsekle kapatmak, öksürük ve hapşırığı olan insanlara fazla yaklaşmamak, sağlıklı beslenmek, nizamlı uyumak, hareketsiz kalmamaya çalışmak, diğerinin çatal, su bardağı, havlu üzere eşyalarını kullanmamak; bunun da hem kendisini hem etrafındakileri inançta tutmak için kâfi olacağını anlatabilirsiniz.
Öfke ve ayrımcılığı önleyin
Salgınlar ve krizler sırasında başka ülkeleri ve bu ülkelerden gelen şahısları suçlama eğilimi olabilir. Çocuklarda bu akran zorbalığını da tetikleyebilir. Çocuğunuza koronavirüsün çocuklar ve erişkinlerin dış görünüşü, cilt rengi yahut konuştukları lisanla ilgisi olmadığını açıkça belirtin.
Toplumsal bağların ve yardımlaşmanın kıymetini vurgulayın
Yaşadığımız salgını denetim etme ve tedavi geliştirmekte misyon alan gençler ve yetişkinlerle ilgili haberleri ve imajları çocuğunuzla paylaşın. Bu imajlar ve haberler yaşayabileceği çaresizlik ve korkuyu azaltmada işe yarayacaktır.
Konuşma sonunda yansısını gözlemleyin
Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ali Cihan Tufan “Çocuğunuzla olan konuşmalarınız onun tasa seviyesini artırmamalıdır. Ona bilgi verdikten sonra ve konuşmayı sonlandırırken çocuğunuzun dertli olup olmadığını değerlendirin ve kaygılıysa onu rahatlatacak bir kaç kelamla konuşmayı sonlandırın. Gerek kendi tasa ve telaşınızı, gerekse çocuğunuzun korku ve telaşını denetim edemiyorsanız uzman yardımı almakta yarar var” diyor.