Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) tanısını yapabilecek bir sistem üzerine odaklandıklarını belirterek, “Radyolojik tanı ve yapay zeka çalışmaları özelinde Kovid-19 tanısında akciğer grafisinin etkinliğinin arttırılmasına yönelik yapay zeka karar destek sistemi üzerinde çalışmalara başladık.” dedi.
Kamu Bilişim Derneğince, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun katılımıyla Kamu Bilişim Dijital Zirvesi düzenlendi.
Koç, buradaki konuşmasında, Kovid-19’un dokunduğu her ülkeyi sarstığını, krizlere yol açtığını söyledi.
Bilgi Teknolojileri’nin (BT) de bu süreçten etkileneceğini bildiren Koç, yapılan araştırmalarda küresel BT harcamalarının 2020’de tahmini yüzde 5,1 düşüşle 2,25 trilyon dolar olmasının beklendiğini aktardı.
Koç, Kovid-19 nedeniyle birçok alanda değişiklikler yaşanacağını vurgulayarak, özellikle uzaktan eğitim ve çalışma kategorisinde pozitif artış beklendiğini, bankacılık, ulaşım, otel ve konaklama gibi sektörlerin negatif yönde etkilendiğini bildirdi.
Türkiye’de bu süreçte video konferans ve uzaktan eğitim sistemlerinin 15 katlık bir büyüme gösterdiğini dile getiren Koç, “Bundan sonra, sadece temel eğitime değil, yaşam boyu öğrenmeye de yönelik ortamların yeniden düzenlenmesi ve eğitim içerikleriyle sunumlarının daha da iyileştirilmesine yönelik çalışmalarımız devam edecek.” diye konuştu.
Koç, temel amaçlarının dijital teknolojilerin kullanımı ve geliştirilmesi yoluyla, insan, iş süreçleri ve teknoloji unsurlarında bütüncül bir dönüşümü gerçekleştirmek olduğunu belirterek, dijital teknolojilerin kullanılmasıyla salgının kontrol altına alınması ve şiddetinin sınırlandırılmasının temel hedefleri arasında yer aldığını anlattı.
Bu süreçte, iş sürekliliği ve esnekliğinin sağlanması amacıyla dijital hizmetlerin önem kazandığına işaret eden Koç, Dijital Türkiye portalı e-Devlet Kapısı üzerinden birçok hizmeti sağladıklarını bildirdi.
Koç, 15 Mayıs itibarıyla e-Devlet Kapısı’nda 47,5 milyon kullanıcıya ulaştıklarını aktararak, 660 kuruma ait 5 bin 59 hizmetin sunulduğunu belirtti.
Bu yılın ilk dört ayında 2 milyonun üzerinde yeni kullanıcının e-Devlet Kapısı’na kayıt yaptırdığını ifade eden Koç, şöyle dedi:
“Bu artışlarda hem geçtiğimiz dönemde açılmış olan hizmetlerdeki, hem de Kovid-19’un ardından hızlı şekilde devreye aldığımız yeni hizmetlerindeki kullanımın etkisi oldu. Sosyal yardım ve uzaktan eğitim hizmetlerin kullanımında ciddi bir artış kaydedildi.”
Koç, Türkiye’nin Avrupa Birliğince gerçekleştirilen “AB 2020 Yılı e-Devlet Endeks Çalışmaları”nda, kullanıcı odaklılık başlığında büyük bir başarı kaydederek 36 ülke arasından 4. sıraya yükseldiğini bildirdi.
Türkiye’de ve dünyada koronavirüs vakalarını anlık takip ve analiz edebilmek amacıyla corona.cbddo.gov.tr sitesini yayına aldıklarını anımsatan Koç, “Site 2,5 milyon tekil kullanıcı tarafından görüntülendi.” bilgisini paylaştı.
Koç, Kovid-19 sürecinde bütün nesnelerin konuşabildiği bir döneme doğru gidildiğinin altını çizerek, gelecekte, artan veri talebini karşılamak için yeni nesil iletişim altyapısı olan 5G teknolojilerin kullanılacağını vurguladı.
Kovid-19 sürecinde toplum sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için 10 milyonun üzerinde indirilen “Hayat Eve Sığar” mobil uygulamasının önemli bir dijitalleşme örneği olduğunu belirten Koç, “Pandeminin etkisinin azaltılması, virüsün tedavisi ve toplumun bilgilendirilmesi amacıyla yapay zeka destekli çözümler üzerinde çalışıyoruz.” diye konuştu.
Koç, Kovid-19 tanısını yapabilecek bir sistem üzerine odaklandıklarını dile getirerek, “Radyolojik tanı ve yapay zeka çalışmaları özelinde Kovid-19 tanısında akciğer grafisinin etkinliğinin arttırılmasına yönelik yapay zeka karar destek sistemi üzerinde çalışmalara başladık.” dedi.
Bunun dışında yapay zeka alanından bir diğer projelerinin de Beyin Tümörü Araştırmaları Projesi olduğunu bildiren Koç, bu projenin hastalıkların teşhisinde doktorlara yardımcı olarak, teşhis süresini kısaltacağını bildirdi.
“Siber saldırılar 2,5 kat arttı”
Koç, salgın sürecinde siber saldırılarda da artış olduğuna dikkati çekerek, geçen iki ay içinde rapor edilmiş olan siber saldırı kaynaklarının geçen yılın aynı dönemine göre 2,5 kat arttığını belirtti.
Ofis koordinasyonunda hazırlanan Bilgi ve İletişim Güvenliği Rehberi’nin de yayımlanma aşamasında olduğunu belirten Koç, şunları kaydetti:
“Daha güçlü ekonomiler için daha güçlü teknolojilerin önemli olduğu bir çağ başlıyor. Alacağımız önlemler ve atacağımız adımlar, yarının dünyasında teknolojiyi takip eden değil teknolojiye yön veren bir ülke olabilmemiz için önemli. Ülkemizin dijital geleceğinin inşasında tüm paydaşlarla yakın bir iş birliği içerisinde çalışmak istiyoruz. Bu krizi yenmenin tek yolu, bir araya gelip çalışmaktan geçiyor.”
Zararlı yazılımlar tespit edilerek uyarılar yapıldı
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan da salgının görüldüğü ilk günlerden itibaren elektronik haberleşme ve posta sektörleri için birçok tedbiri hayata geçirdiklerini söyledi.
Salgın sürecinde internet kullanımının arttığına dikkati çeken Sayan, “Son üç aylık dönemin verileri karşılaştırıldığında, sabit genişbant kullanımı geçen döneme göre yaklaşık yüzde 20 artış gösterirken, mobil veri kullanımı ise yüzde 5,7 arttı. Aldığımız tedbirler ve anlık izlemelerimizle bu süreçte herhangi bir aksaklığa sebebiyet verilmemiş olmasından memnuniyet duyuyoruz.” dedi.
Sayan, Ulusal Siber Olaylara Müdahale Ekibi’nin (USOM), bu süreçte yoğun çalışmalar yürüttüğünü dile getirerek, SOME İletişim Platformu üzerinden Kovid-19 ile alakalı tehdit istihbarat raporunun yayınlandığını, 42 zararlı yazılım incelemesiyle 569 zararlı yazılım bilgisinin paylaşıldığını söyledi.
Bu süreçte 146 sahte konferans uygulaması tespit edilerek, gerekli işlemlerin yapıldığını aktaran Sayan, şu değerlendirmede bulundu:
“Uzaktan yönetim servisleri taranarak 7 bin 816 zafiyet tespit edildi ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlara gerekli uyarılar yapıldı. Kovid-19 ile alakalı 482 zararlı dropper ve komuta kontrol merkezi engellendi. Yapay zeka kullanılarak Kovid-19 ile alakalı alan adlarına yönelik taramalar da yapılmaya devam ediyor.”
Sayan, alınan birçok önlemle işletmecilere ve halka kesintisiz hizmet sunmaya çalıştıklarını dile getirerek, “Dijital dönüşümün sunduğu imkanları aktif kullanmaya devam edeceğiz. ” dedi.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu da Kovid-19 sürecinde yaptıkları çalışmalara değindi ve bu süreçte teknoloji yarışında ülkeyi öne çıkaracak faaliyetlerin önemine dikkati çekti.