Bahar aylarının gelmesi ile birlikte ormanlık alanlarda ve doğada mantarlar kendilerini göstermeye başladı. Ülkemizin çeşitli bölgelerde doğal alanlarda yetişen mantarları toplayan vatandaşlar, hangisinin zehirli hangisinin zehirsiz olduğunu ise tam olarak bilmiyor.
Genellikle kültür, kanlıca ve kuzu göbeği mantarlarının zehirsiz olduğunu bilen vatandaşlar, doğa da sıklıkla bulunan ve şekli ve rengi sürekli değişiklik gösteren köy göçüren mantarını da toplayarak tüketebiliyor. Köy göçüren mantarındaki zehrin tıbbi olarak çok ciddi boyutları olduğunu ve Dünya’da en çok ölüme neden olan mantar olduğunu belirten Düzce Üniversitesi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ertuğrul Kaya, vatandaşlara uyarılarda bulundu.
ÖLÜM SAÇIYOR
Doğada bulunarak tüketilmek istenen bir çok mantarın zehirli olabileceğini belirten Prof. Dr. Kaya, zehirlenmelerin tıbbi olarak çok ciddi sonuçlara yol açabileceği uyarısında bulunarak, “Özellikle öldüren zehirlenmeler var. Öldürmeyen zehirlenme yapan mantarlarda var. Bunların tanınması için bir çok yöntem öneriliyor ve bunların hiç biri geçerli değil. Sadece türe özeldir zehirlenme yapan mantarlar ve o türü çok iyi tanımak lazımdır” dedi.
Türkiye’de ve dünyada mantar kaynaklşı en çok ölümün köy göçüren mantarı olarak bilinen Amanita phalloides isimli türden kaynaklandığını ve bu türün doğada çok yaygın olduğunu ifade eden Prof. Dr. Kaya, bu mantarı tanımanın çok güç olduğunun altını çizerek, “Ben o alanda çalışan biriyim aslında ve ben dahi binlerce mantar topladım ve dokundum. Tanımakta bazen güçlük çekiyorum. Yağmur yağdığı zaman rengi değişiyor. Güneş gördüğü zaman şekli değişiyor. Başka mantarların yanında çıkabiliyor. Farklı ortamlarda yetişebiliyor ve bunun birde albino versiyonu var ki bunlara denk geldiğinde insanların ölümden kurtulmaları pek mümkün değil.” dedi.
Kaya, doğadan mantar toplamanın profesyonellik gerektiğine vurgu yaparak. “İnsanlar çok iyi bildikleri mantar dışında mantar tüketmemeliler.” uyarısında bulundu.
KARIŞTIRMAMAYA DİKKAT ETMEK GEREKİYOR
Aslında mantarların bir çoğunun zehirsiz olduğunu ancak dönem dönem zehirsiz mantarlara denk gelen insanların bu mantarları tanıyıp bu mantarların zehirsiz olduğunu algıladıkça her tür mantarın zehirsiz olabileceğine dair bir algı geliştirebildiklerini söyledi. Ancak köy göçüren mantarı gibi türlere çok dikkat edilmesi gerektiğini ahtırlatan Kaya, “Dünya’da en çok insan öldüren doğal bir mantardır. Çok fazla yetişir. Sonbaharda daha çok yetişir. Bunun gibi ölüme neden olan başka mantarlarda vardır. Öldürmese de zehirlemeye sebep olan organ kayıplarına neden olan başka mantarlarda vardır. Bunlardan kurtulmak çok zordur. Bunları ayırt etmek zordur. Bu nedenle kişiler çok eskiden beri bildikleri ve tükettikleri mantarlar varsa ancak onları tüketmeliler ve bilmedikleri hiçbir mantarın tüketimine girmemeliler.” şeklinde konuştu.
Vatandaşların kesinlikle çok iyi bildikleri mantarları tüketmeleri gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Kaya, özellikle ülkemizde ve dünyada tüketilen çok iyi bilinen 15-20 mantar türü olduğunu belirterek, “Bu türlerin tüketiminde çok bir şey yok ama karıştırılmaması gerekiyor buna çok dikkat edilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.