PİYASALARDA gözler bugün Merkez Bankası’nın kararında olacak. Murat Uysal başkanlığındaki ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz indirimine kesin gözüyle bakılıyor. Ne kadarlık indirim olacağı konusunda birçok tahmin var. Yapılacak indirim oranının aynı zamanda kredi faizlerini etkilemesi bekleniyor. Piyasa uzmanları Merkez Bankası’nın politika faizindeki olası indiriminin yavaş yavaş yansıtılmaya başlandığını dile getiriyorlar. Bunun için örneğin 300 baz puan indirim olacaksa tamamının kredi faizlerine yansıması beklenmiyor. Ancak yine de 300 baz puanlık indirimin kredi faizlerini aşağıya çekebileceği tahmin ediliyor. Diğer taraftan kredi daralması nedeniyle faizlerde rekabet olmayacağını düşünenler de bulunuyor.
İNDİRİM NE OLUR?
Murat Uysal’ın 6 Temmuz’da Merkez Bankası başkanı olmasının ardından ilk PPK toplantısı bugün yapılacak. Toplantıda yüzde 24 olan politika faizinin 200 ile 400 baz puan arasında indirileceği tahminleri yapılıyor. Genel beklenti 250 ile 300 baz puan arasında yoğunlaşıyor. Saat 14.00’de karar açıklandıktan sonra ise faiz indiriminin kredi faizlerine etkisinin ne olacağı izlemeye alınacak. Piyasa uzmanları bir süredir kredi faizlerinde indirimin etkisinin görülmeye başladığını ifade ederken, bankaların yıllık maliyetlerine göre Merkez Bankası faiz indiriminin kredi faizlerine yansıtılabileceğini dile getirdiler.
Merkez Bankası verilerine göre 12 Temmuz itibariyle ihtiyaç kredileri faiz oranı yüzde 27.62, taşıt kredilerinde yüzde 27.67, konut kredilerinde yüzde 21.36 ve ticari kredilerde de yüzde 25.43 düzeyinde bulunuyor. İhtiyaç kredilerinde 12 Nisan’da yüzde 25.41 olan faiz oranı, 10 Mayıs’ta yüzde 28.31, 14 Haziran’da yüzde 29.66 oldu. 5 Temmuz haftasında yüzde 28.32’ye gerilerken, 12 Temmuz haftasında da yüzde faiz yüzde 27.62’ye geriledi. Taşıt kredileri ise faiz 12 Nisan’da yüzde 24.72’ydi. 14 Haziran’da yüzde 29.16 olurken, 5 Temmuz’da yüzde 28.14’e, 12 Temmuz’da da yüzde 27.67’ye düştü. Ticari kredilerde de 12 Nisan’da yüzde 24.92 olan faiz, 12 Temmuz haftasında yüzde 25.43’e geriledi.
ETKİSİ NASIL YANSIR?
Yapılacak olası faiz indiriminin kredi faizlerine etkisinin ne olacağı ile ilgili özellikle otomobil sektörü çalışma yapıyor. Bugün yapılacak indirimin hemen etkilemese de orta vadede aylık yüzde 1.90 olan faizin yüzde 1.70 ile 1.60’a gerileyebileceği tahmin ediliyor. 50 bin liralık bir taşıt kredisi aylık yüzde 1.90’lık faizle aylık taksit 2 bin 50 liraya denk geliyor. Geri ödeme ise 73 bin 833 lira oluyor. Aylık faizin yüzde 1.70’e düştüğü varsayımında ise taksit bin 974 liraya, toplam geri ödeme de 71 bin 73 liraya düşüyor. Otomobil sektörü temsilcileri satışlar için yüzde 1’in psikolojik sınır olduğunu belirterek, aylık faizin yüzde 1.60 ya da 1.70’e gerilemesinin satışları artırmasını beklemediklerini söylediler.
BANKALARA GÖRE DEĞİŞİR
GCM Yatırım Menkul Değerler Ekonomisti Enver Erkan: “Şu anda da yıllık yüzde 30-32 bandında olan kredi faiz oranları hali hazırda yüzde 24 olan politika faizinin 600 ila 800 baz puan üzerinde. Faiz indiriminin oranına göre, bu oranlar elbette geriye gelecektir, ancak yine bankaların kredi faiz oranları Merkez Bankası’nın politika faizinin üzerinde oluşacaktır. Bu oranlar bankadan bankaya da değişkenlik gösterir. Mesela konut veya ihtiyaç kredisi faiz oranları X bankada yüzde 1.5, Y bankada yüzde 1.7, Z bankada yüzde 1.9 oranında belirlenebilir. Merkez Bankası’nın faiz indiriminden sonra bankaların TRY ulaşım maliyetleri düşeceğinden dolayı kredi faiz oranlarındaki düşüş, hane halkı tarafında yüksek kredi maliyetlerinden dolayı ertelenen taleplerini öne çekebilir. Dolayısıyla bu da bankaların kredi/mevduat oranlarında bir toparlanmaya işaret edebilir. ”
