Hava sıcaklıklarında küresel ısınma nedeniyle meydana gelen artışlar, göçmen kuşları da etkiledi. Yapılan araştırma, artan sıcaklıklar nedeniyle kuşların göç stratejilerinde değişimler yaşandığını ortaya koydu.ÿSamsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ornitoloji Araştırmalar Merkezi görevlisi Doç. Dr. Kiraz Erciyas Yavuz, 2002 yılından bu yana Kızılırmak Deltası ağırlıklı olmak üzere bölgede kuş halkalama çalışması yaptıklarını ve bu zamana kadar yaklaşık 180 türde 190 binden fazla kuş halkaladıklarını söyledi. Halkalama çalışmasıyla iklim değişikliğinin kuşlar üzerine etkilerini de gözlemlediklerini belirten Doç. Dr. Yavuz, yaptıkları tespitleri ve topladıkları verileri analiz ettiklerini de dile getirdi.
Çeşitli kuş türlerinin göç dinamiğinin ilkbahar, sonbahar arasında değiştiğini söyleyen Yavuz, “Biz bunların ne zaman geldiğini ne zaman gittikleri ve göç takvimlerinin nasıl değişkenlik gösterdiğini araştırıyoruz. Yıllar arasında göç takvimlerinde değişiklikler var mı bunları inceliyoruz. Halkaladığımız kuşlar kaç yıl yaşıyorlar gibi araştırmalar yapıyoruz. Halkaladığımız bir kuşu 10- 12 yıl sonra tekrar yakalayabiliyoruz. Halkaladığımız kuşların hangi ülkelere göç ettiklerini takip ediyoruz. Son yıllarda iklim değişiklikleri ile kuşların göç takvimlerinde değişiklikler gözlemliyoruz” diye konuştu.
’7-8 YILDIR GÖZE ÇARPAN DEĞİŞİMLER VAR’
Yaptıkları çalışmalarla çeşitli türlerin göç takvimlerinin nasıl değiştiğini de takip ettiklerini kaydeden Doç. Dr. Yavuz, “Ak Mukallit gibi türlerin ilkbaharda daha geç geldiğini görüyoruz. Küçük Sinekkapan gibi bazı türlerin daha geç gittiğini görüyoruz. Küresel iklim değişikliği nedeniyle değişen hava şartları kuşların göç stratejilerini de etkiliyor. Bu da uzun vadede bunların göç döngü, takvim ve stratejilerine yansıyor. Birçok ülkede küresel iklim değişikliği nedeniyle göç eden türler göç etmemeye başladı. Bazı kuş türleri yerleşim duruma geçti. Bazı kuş türleri ise daha kısa mesafelerde göçlerini tamamlıyor. Bu göç takvimlerini değiştiğini bizlerde yaptığımız çalışmalarda gözlemliyoruz. Son 7- 8 yıldır daha net göze çarpan değişimler var” dedi.
359 KUŞ TÜRÜ YAŞIYOR
Türkiye’nin en önemli sulak alanlarından olan Kızlırmak Deltası’nda göçmen kuşlarla ilgili birçok bilimsel çalışma yürütülüyor. 359 kuş türünün yaşadığı, 56 bin hektarlık Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nin korunması için bölge Temmuz 2018’de araç girişine kapatıldı. 5 bin 174 hektarlık kısmı Yaban Hayatı Geliştirme Alanı olan ve Uluslararası Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altında bulunan deltada irili ufaklı 20 göl ile büyük bataklık ve sazlık alanlar yer alıyor. Avrupa Kuş Alanları Envanteri’ndeki en önemli 4 kriterden 3’üne sahip olan Kızılırmak Deltası, göç sırasında Karadeniz’i doğrudan aşan kuş türleri için yaşamsal önem taşıyor. Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nin Dünya Mirası Daimi Listesi’ne alınması ile bölgenin daha etkin korunması amaçlanıyor.
