İstanbul Bilgi Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi, Yüksek Enerji Fiziği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü, CERN’de yapılan ATLAS ve CAST deneylerinin ulusal koordinatörü Prof. Dr. Serkant Ali Çetin bilime meraklı lise öğrencileriyle bir araya geldi. Prof. Dr. Çetin, öğrencilere ilki 2014 yılında CERN’ün 60. yıl etkinlikleri kapsamında gerçekleştirilmiş olan “Liseler İçin Demet Hattı Yarışması” hakkında bilgi verdi. Yarışmanın bilime meraklı gençlere yönelik olduğunu söyleyen Prof. Dr. Çetin, 16 yaş ve üzeri lise öğrencilerinin 5-9 kişilik takımlar oluşturarak bir deney tasarlayarak yarışmaya katılabileceklerini belirtti.
Kazanan ekip Almanya DESY Laboratuvarı’na gidecek
Yarışmanın detayları hakkında bilgi veren Prof. Dr. Çetin, “CERN veya CERN’in işbirliği yaptığı hızlandırıcı laboratuvarlarda düşük enerjili bir demet hattı, belli bir süre için bu etkinliğe tahsis edilmekte. Bu demet hattı üzerindeki deney istasyonunda öğrencilerin tasarladıkları deneylerde kullanabilecekleri çeşitli mıknatıs ve algıçlar mevcut. Ayrıca uzman bir ekip öğrencilerin düzeneklerinin kurulmasını sağlayarak her adımda onları bilgilendirmekte. Öğrenciler algıçların kurulumundan veri alımı ve analizine kadar tüm süreçlerin içinde yer alıyor. Bu yarışmaya katılmak için heyecan duyarak hazırlanmak bile başlı başına bir kazançtır. Basit bir fikrin sunulan düzenekte uygulanabilir olduğunu ortaya koymak ve bunu yaratıcı bir şekilde sunmak yeterli” dedi.
Prof. Dr. Çetin yarışmayı kazanan ekibin, önerdikleri deneyi Almanya’nın DESY Laboratuvarı’nda bilim insanlarıyla birlikte hayata geçirebileceklerinin müjdesini verdi.
CERN Büyük Hadron Çarpıştırıcısı üzerinde kurulu olan ve 2012 yılında Higgs parçacığının keşfedildiği iki büyük deneyden bir olan ATLAS deneyinin ulusal koordinatörü Prof. Dr. Çetin ayrıca Çarpıştırıcı ve ATLAS deneyi hakkında da bilgilendirme yaptı. Mayıs 2021’e kadar sürecek yoğun bir yükseltme çalışmasının yürütüldüğünü ve ardından 2024’ün sonuna kadar sürecek yeni bir veri alım döneminin başlayacağını belirten Çetin, Liseler için Demet Hattı Yarışması’nı kazanan ekibin deneyini, CERN’deki hızlandırıcılardaki çalışma sebebiyle işbirliği halinde olduğu Alman Ulusal Laboratuarı DESY’deki demet hattında gerçekleştireceğini aktardı.
İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından düzenlenen seminere; Ataşehir Anadolu Lisesi, Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi, Beyoğlu Anadolu Lisesi, Cağaloğlu Anadolu Lisesi, ENKA İstanbul Lisesi, Eyüboğlu Koleji, FMV Erenköy Işık Lisesi, Kadıköy Doğa Koleji, MEF Lisesi, TED Rönesans Koleji, TVO Özel Şişli Terakki Lisesi gibi birçok okuldan 400’e yakın lise öğrencisi katıldı. Yarışmanın son başvuru tarihi ise 31 Mart 2020.
