YEREL YERLEŞTİRME: Liselere Geçiş Sınavı (LGS) puanına sahip olanlar da dahil tüm öğrenciler, yerel yerleştirmeyle girilen okul tercihinde bulunmak zorunda. ‘Yerel Yerleştirme İle Öğrenci Alan Okullar’ ekranından tercih yapılmazsa, adaylar sınavla alan ya da pansiyonlu okullara başvuramayacak.
Öğrencilere diğer tercih ekranları açılmayacak. Adrese dayalı yerleştirmede, tercihlerinden ilk üçünü ‘Kayıt Alanı’ndan seçmek kaydıyla öğrenciler en fazla beş tercihte bulunabilecek. Üçünü kendi alanından seçen öğrenci, isterse iki tercihini ‘komşu kayıt alanı’ndan ya da ‘diğer’ bölümünden yapabilecek. ‘Mavi’ renkle gösterilen ‘komşu kayıt alanı’ il ve ilçenin öğrenci, okul kapasitesine göre, başka bir mahalle ya da ilçeden olabiliyor. ‘Diğer’ ise, komşu kayıt alanında olmayan il içindeki ve dışındaki okulları kapsıyor ve ‘kırmızı’yla gösteriliyor. Aynı okul türünden (Anadolu, mesleki ve teknik Anadolu, Anadolu imam hatip) en fazla üçü seçilebilecek. Aday, isterse sadece bir okul da yazabilecek.
Yerel yerleştirmeler okulların türü, kontenjanı ve konumuna göre il-ilçe milli eğitim müdürlüklerince oluşturulan kayıt alanlarındaki okullara sırasıyla öğrencilerin ikamet adresleri, Okul Başarı Puanı (OBP) üstünlüğü ve özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığı kriterlerine göre yapılacak. Değerlendirmede eşitlik olursa sırasıyla, 8’inci, 7’nci ve 6’ncı sınıflardaki Yılsonu Başarı Puanı (YBP) üstünlüğüne bakılacak.
PANSİYONLU OKULLAR: Yerel yerleştirme tercihi yapanlara ‘Pansiyonlu Okullar’ tercih ekranı da açılacak. Burada da öğrenciler en fazla beş tercih yazabilecek. Herhangi bir kayıt alanı sınırlaması olmayacak, Türkiye’nin her yerinden pansiyonlu okullar listeye eklenebilecek.
LGS İLE ALAN DEVLET LİSELERİ: 1531 mesleki ve teknik Anadolu, imam hatip, fen, Anadolu ve sosyal bilimler lisesindeki toplam 139 bin 660 kontenjana LGS puanına göre yerleştirme olacak. Adaylar, yerel yerleştirme tercihlerini yaptıklarında ‘Merkezi Sınavla Öğrenci Alan Okullar’ ekranından bu liseleri tercih edebilecek. En fazla beş okul listeye yazılabilecek. Okulların taban puanlarına ve kontenjanlarına bakarak adaylar listelerini hazırlayabilecek. Sınav puanının eşitliği halinde OBP üstünlüğüne, ardından sırasıyla 8’inci, 7’nci ve 6’ncı sınıflardaki YBP üstünlüğüne, 8’inci sınıfta özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığına, tercih önceliğine ve öğrencinin doğum tarihine göre yaşı küçük olana bakılacak. Öğrenciler, sınavla alan liseyi kazanırsa yerel yerleştirme ve pansiyonlu okul tercihleri dikkate alınmayacak.
ÖZEL OKULLAR: Geçen sene olduğu gibi öncelikle özel okullar kayıt alacak. LGS ile girilen 74 özel lise için 26 Haziran’da başlayan kayıt süreci, 12 Temmuz’a kadar iki ön, bir kesin ve serbest kayıt şeklinde tamamlanacak. Okullar taban puanlarını açıkladı. Adaylar, açıklanan puanın üzerinde olan tüm okullara önkayıt yaptırabiliyor. Birinci önkayıt dönemi dün bitti. Bugün asil liste kayıtları yapılacak. Yarın da yedek liste kayıtları alınacak. Yedek listede olanların saat 09.00’dan önce okulda olmaları gerekiyor. Saat 09.00’da okulların kapıları kapanacak, içeri kimse alınmayacak. Ardından okuldaki boş kontenjan kadar öğrencinin ismi sırasıyla yedek listeden okunacak. Bu yöntemle saat 17.00’ye kadar açık kalan kontenjanlar yedek listeden doldurulacak. Asil kayıtlarda okulun ilk taksidi ödenecek. Bu toplam ücretin yüzde 10’una tekabül ediyor. Adaylar bir okula kayıt yaptırıp ilk taksidini ödedikten sonra da başka bir liseye geçebiliyor. Ancak ödediği ücreti geri alamıyorlar. Bir özel liseye kayıt yaptırdıktan sonra devlet okulu tercihi yapamıyorlar. Devlet okulu tercihi için nakil dönemini beklemeleri gerekiyor.
ÖZEL YETENEK: Türkiye’de 82 güzel sanatlar, 76 spor lisesi var. Bunlar, ortaokul başarı puanı ve yetenek sınavına göre öğrenci alıyor. LGS’nin bir etkisi olmuyor. Adaylar, istedikleri okullara başvurup onların düzenlediği yetenek sınavlarına katılıyor. Yetenek sınavlarının yüzde 70’i, ortaokul başarı puanının ise yüzde 30’u dikkate alınarak yerleştirme puanı oluşturuluyor. Komisyonların yapacağı yetenek sınavı, bölümler bazında dün başladı, 5 Temmuz’da bitecek. 50 puan barajının altında kalanlar değerlendirmeye alınmayacak. Bu liselerin 9’uncu sınıfına yetenek sınavıyla 11 bine yakın öğrenci yerleştirilecek. Başvurular 28 Haziran’da sona erdi. Ancak 10’uncu sınıf boş kontenjanlarına diğer liselerin 10’uncu sınıflarından müracaat edilmesi halinde eylül ve ekimin üçüncü haftasında öğrenci alımı yapılabilecek.
UZMANLARDAN ÖNERİLER
PUANA DEĞİL, YÜZDELİK DİLİMLERE BAKIN
Onur Soğuk (Eğitimci): Bu sene sınavın kolay olması özellikle yüksek puanlarda yığılmalara neden oldu. Geçen yıla göre 450-500 aralığında öğrenci sayısı çok fazla. Yığılmalar, puanların yükseleceğiyle ilgili kanıt sunuyor. Öğrenciler, sonuç belgesinde puanları çok yüksek görerek sevinse de yüzdelik dilimler ayakların yere basmasını sağladı. Bu nedenle yüzdelik dilimleri dikkate alarak tercih yapmak daha doğru. Yüzdelik dilimlerde aşağı-yukarı hareketlenmeler olsa da çok sert olmayacak. LGS 2018’de sınava giren öğrenci 971 bin iken 2019’da 1 milyon 29 bine yükseldi. Bu, yüzdelik dilimlerin değerinin geçen seneden daha az olmasına neden oluyor. Temkinli olun ve diliminizden düşük dilimli liseleri de yazın. Örneğin, yüzde 10’luk dilimdesiniz, ön sıraya yüzde 8-9 dilimli lise koyabilirsiniz. Yüzde 10-12 aralığına mutlaka 12’den daha düşük, yüzde14-15 gibi tercihlere yer verin. Tarihleri iyi takip edin, geç kalmayın. Tercih uzmanlarından ve okulunuzun görevlilerinden destek alın.
OKULLARI YERİNDE GÖRÜN
Hatice Yılmaz (Eğitimci): Seçmeyi düşündüğünüz okulda alacağınız eğitimin sizin kariyer hedefinize uygun olup olmadığını araştırın. Kendi yüzdelik diliminize bakarak seçim yapabileceğiniz yüzdelik dilim aralığını belirleyin. Örneğin, yüzdelik diliminiz 3.35 ise seçim yapacağınız aralığı 2.50 ile 4.10 olarak belirleyin. Yüzdelik dilim aralığınızı belirlerken en düşüğü baz almanız gerekiyor. Aralığı belirledikten sonra listeleyin. Çıkan listeden okul seçerken; ilk iki okulu yüzdelik diliminizden daha küçük olanlardan, üçüncüyü kendi yüzdelik diliminize denk olan okullar arasından belirleyin. Son iki okulu kendi yüzdelik diliminizden daha yüksek liselerden seçerek listenizi tamamlayın. Tercih listenizi onaylamadan önce seçtiğiniz okulları yerinde görerek son kararınızı verin. Yerel yerleştirme listenizi hazırlarken en çok istediğiniz okulu ilk sıraya yazın. Tercih ekranları açıldığında seçebileceğiniz bir alternatif de pansiyonlu okullar.
NAKİLLER 29 TEMMUZ’DA BAŞLAYACAK
Yerleştirmeye esas nakiller iki dönemde olacak. Her dönemde sınavla, yerel yerleştirmeyle öğrenci alan ve pansiyonlu okullar için en fazla üçer tercih yazılabilecek. Aynı okul türünden en fazla iki lise seçilebilecek. Öğrenci, isterse ikinci nakil döneminde ‘Mesleki Eğitim Merkezleri’ni de tercih edebilecek. Nakil başvurusu, seçilecek okulun boş kontenjanına bakılmaksızın herhangi ortaokul veya imam hatip ortaokulu müdürlüğüne yapılabilecek. Birinci nakil tercihi 29 Temmuz-2 Ağustos’ta alınacak. Sonuçlar 5 Ağustos’ta açıklanacak. İkinci nakil başvurusu 5-8 Ağustos’ta. Sonuçlar 10 Ağustos’ta duyurulacak. Boş kontenjanlara, hiçbir yere yerleşemeyen öğrenciler için ‘İl, İlçe Öğrenci Yerleştirme ve Nakil Komisyonları Yerleştirme Başvuruları’, 19-23 Ağustos’ta. Sonuçları ise 6 Eylül’de açıklanacak.