Dünyada turizm anlayışı kuşakların taleplerine göre hızla değişiyor. Nüfusun yüzde 26’sını oluşturan 1930-50 doğumlu kuşak, deniz, kum, güneş, bir tabak yerel lezzet, bir bardak içki, bir tutam tarih, biraz alışveriş gibi kalıplaşmış eğlencelerle yetiniyor. Ve sektör için artık ‘yetmeyen’ bir turizm anlayışını temsil ediyor. Nüfusun yüzde 22’sini oluşturan 1960-70’lerde dünyaya gelen ‘X’ kuşağıysa bir önceki nesle göre biraz daha gelişmiş bir turizm anlayışı sergiliyor ama onlar da teknolojiyle beslenmiş turizm anlayışına adaptasyon zorluğu yaşamayı sürdürüyor. Şimdi turizmcilerin esas hedefi bu kuşaktan sonraki ‘Y’ kuşağı. 1980-90’lı yıllarda dünyaya gelenlere ‘Y kuşağı’ deniyor. Seyahat anlayışını değiştiren de işte bu kuşak.
Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki ulaşımdan konaklamaya, alışverişten tatil alışkanlıklarına kadar birçok alanda ciddi değişimler yaşanıyor. ‘Y’ kuşağıyla beraber, turizm acentesinden ulaşım ve konaklamanın içinde olduğu tur satın almalar çok azaldı. Yerine, sosyal medyadan görüp internet üzerinden kendi organizasyonunu yapanlar çoğunlukta artık. Sosyal medya sayesinde dünyayanın en ücra köşelerinden dahi haberdar olan bu kuşak “Gidilmez” denen yere gidip “Yapılamaz” deneni yaparak turizmcilerin ezberlerini bir bir yıkıyor. ‘Z’ kuşağı da büyüklerinden eksik kalmıyor. Onlar da aynı ‘Y’ gibi çıkacakları seyahatte hangi etkinliklerde eğleneceklerini, hazzın doruğuna nasıl ulaşacaklarını düşünüp daha doğrusu sosyal medyadan rehberlik alıp yola çıkıyor. Özetle, yeni bir yıla adım atarken turizm sektörü sürdürülebilir, teknolojik ve yenilikçi tatil planları sunuyor artık. Nasıl mı?
Festival ve etkinlikler sosyal medya kullanıcılarının hedefinde
Sosyal medya fenomenlerinin paylaşımları seyahat planlarında belirleyici olmaya devam edecek gibi görünüyor. Zira festivaller ve özel etkinlikler onların kadrajına girdikçe seyahat sayılarında da büyük artışlar yaşanıyor. Örneğin yıllardır süregelen Hindistan’daki Holi Festivali ve İngiliz Kraliyet Ailesi onuruna her yıl düzenlenen Royal Ascot at yarışları buna güzel örnekler. Renklerin Festivali de denilen Holi Festivali’nde Hintliler’in rengârenk toprak boyalarla bezendikleri gibi, birbirlerine atmaktan geri kalmıyorlar. İyinin kötüye karşı zaferini anlatan festival, baharın gelişiyle kutlanmaya başlıyor. Royal Ascot at yarışlarıysa 1711’den beri İngiliz Kraliyet Ailesi’nin Ascot’a gelmesiyle başlıyor. Birçok insan da sosyal medya için görüntü almak üzere bu etkinliğe katılıyor.
Haz temelli alternatif turizm gelişiyor
Aktivitelerin sosyal medyada paylaşılması, kişiler arası etkileşim gibi birçok ‘online’ etken alternatif turizmi geliştiriyor. Oteller, restoranlar için kaliteli fotoğraf ve kaliteli videonun öne çıktığı bir dönem yaşıyoruz. İnsanlar eskiden seyahat için önerilerde bulunan sitelere bakıp tatil kararı verirken şimdi bunun eskisi kadar önemi yok. Oteller arasında seçim yapamayan bir turist, tesislerle ilgili paylaşımları takip edip tesisin sitesindeki fotoğraf ve videolarını inceleyip ona göre karar veriyor. Harcama potansiyeli yüksek, ince zevklere sahip ‘Y’ ve ‘Z’ kuşakları ‘haz’ temelli seyahatlere de büyük önem veriyor. Örneğin, birçok otelin tanıtım broşüründe artık ‘eat&laugh&play’ (ye, gül, oyna) kelimelerini görüyoruz. Coşkulu partiler, tropik adalar, eşsiz manzara ve hobiler için yolculuklar bunun ilk akla gelen örnekleri.
Yemek odaklı geziler öne çıkıyor
Artık tatil planları restoranlara ve gastro keşiflere odaklanıyor. Ekonomik çalkantılara rağmen, dünyadaki lüks tüketim çılgınlığı halen sürüyor ve lüks sınıftaki oteller de bu pastadan pay alma yarışını sürdürüyor. Yeni nesil tüketicinin ilk tercihiyse dev tesisler değil, lüks butik oteller. Konaklayacakları otellerin hikâyesi olsun istiyorlar. Mesela konumlandığı bölgenin otantik havasını hissettiren özgün tesisler hayli popüler. Lüks otellerin alışılagelmiş İtalyan, Çin ve Japon mutfaklarına bölge lezzetlerinin eklenmesi de bunun iyi bir örneği.
Kitap ve senaryo peşinde koşmak yeni moda
Hızla popülerlik kazanan bir konu da favori bir yazarın kitabında bahsettiği yollardan yürümek… Televizyon ve sinema dünyasının stüdyolardan çıkıp dış mekânlara yönlenmesi, şehir ve bölgeleri platoya çevirmesi de film ve dizilerin çekildiği yerlere turları artırdı. Harry Potter’ın doğum yeri Edinburgh’a seyahat, ‘Star Wars’ mekânlarını ziyaret etmek ve ‘Game of Thrones’ turlarına olan ilgi bunun en çarpıcı kanıtı.
Doğa odaklı seyahat yükselişte
Yeni tüketicinin önem verdiği bir başka nokta doğaya saygılı gezmek… Bu nedenle doğa odaklı turizm trendi giderek güçleniyor ancak lüks seyahat sektörü de buna kayıtsız kalmıyor. Örneğin Tanzanya Serengeti’den çıkıp, Mara Nehri’nden geçerek Kenya’ya göç etmeye başlayan binlerce antilobu, zebra sürüsünü ve onları yakından takip eden aslan, leopar, çita, sırtlan gibi vahşi hayvanları izlemek giderek yükselen bir trend!
Evcil hayvanla tatil
2020 evcil hayvanla birlikte seyahatler için yeni bir çağ anlamına geliyor. Seyahat edilecek ve kalınacak yeri, orada yapılacakları belirlerken evcil hayvanların ihtiyaçlarını da gözeten bu anlayış, mevcut seyahat anlayışının gözden geçirilmesini de beraberinde getirecek. Yeni dönemde birçok otel ve tur şirketi evcil hayvanlarınızla beraber tatil yapmanızı sağlamak için kollarını sıvamış durumda.
Değişmeyen trend: Büyük şehirlerden kaçış
Kalabalıktan kaçmak ve rahatlamak için çıktığınız tatillerde yaşadığınız şehirden daha hareketli bir yere gitmek sizi de rahatsız ediyorsa bu tatil trendi tam size göre. Turistlerin yüksek sayıda olduğu şehirler ve tatil noktaları artık eskisi kadar popüler değil. Bir ülkenin en çok turist çeken şehrini göz ardı edip daha az bilinen şehrine seyahat etmek, daha az kalabalıkta, daha uygun maliyetli seyahatleri ön plana çıkarıyor. Üstelik az bilinen kentlere ve kasabalara yapılan yolculuklar hem keşif dolu hem de daha sosyal.
İki kuşak arasındaki benzerlikler ve farklar
Y kuşağı teknolojik yardımla güvenirlik ve şeffaflık ararken, Z kuşağı araştıran ve sürekli sorgulayan kimliğiyle karşımıza çıkıyor.
Her iki kuşak da yılda en az iki kere tatile çıkmayı hak görüyor.
Seyahat kararlarını alırken sosyal medya, internet, arama motorları, forumlar ve arkadaşların önerileri etkili oluyor.
