TEDMEM, dünyadaki öğrenci muvaffakiyetini pahalandıran ve 4 yılda bir yayımlanan TIMSS raporunu Türkiye açısından tahlil etti. TEDMEM Koordinatörü Dr. Sabiha Sunar, Türkiye’deki öğrencilerin yıllar sonra birinci sefer TIMMS’in ortalaması olan 500 puanın üzerinde bir puan ortalaması gösterdiklerini söyledi. Sunar, temel yeterlilik seviyesinin altında kalan öğrenci oranının da azaldığını tabir ederek, “Üst seviyede maharet gösteren öğrenci oranımız ise, arttı. Bunun sebebi sistem ile ilgili; zira Türkiye son yıllarda sistemle ilgili sorunlarının büyük bir kısmını halletti. Hala alınacak çok yolumuz var; lakin tüm kademelerde eğitime erişim oranımız arttı. Öğretmen başına düşen öğrenci sayımız azaldı. Okulların fiziki alt yapıları epey güçlendirildi. Tüm bunların olumlu tesirleri var. Biz bunların yansımasını görebiliyoruz. Bununla birlikte memleketler arası değerlendirmeye ait toplumsal farkındalık son yıllarda hayli arttı” diye konuştu.
‘GENÇ ÖĞRETMEN ORANI YÜZDE 60’
Sunar, muvaffakiyetle bağlantılı olabilecek bir başka faktörün ise genç öğretmen nüfusu olduğunu vurgulayarak, “Çünkü öğretmenlerimizin yüzde 60’ı, 40 yaşın altında. 2005 yılında öğretim programlarımızda bir yaklaşım değişikliğine gidilmişti. Bireyi merkeze alan, öğrencinin kendi öğrenmesinden sorumlu olduğu bir yaklaşım benimsenmişti. Bu genç öğretmen nüfusumuz şimdi öğretmen yetiştirme programlarındayken bu yaklaşımla eğitim alabildikleri için bu süreçte onu içselleştirebildiler ve öğrencilerine aktarabildiler. Münasebetiyle tüm bunların yansımasını sırf TIMMS özelinde değil, başka tüm milletlerarası değerlendirmelerde de görüyoruz. Son yıllarda Türkiye´nin ortalama öğrenci başarısı artış eğiliminde ve bu hepimiz için epeyce sevindirici bir gelişme” tabirlerini kullandı.
‘BAŞARIDA BARİZ DÜŞÜŞ VAR’
Sunar, TIMMS’in yalnızca öğrenci başarılarıyla ya da ülke sıralamalarıyla ilgili bilgi vermediğini, öğrenmeye tesir eden faktörlerle ilgili de çarpıcı bulgular sunduğunu kaydetti. Sunar, “Türkiye üzerinde öne çıkan bulgulardan bir tanesi de Türkiye’deki öğrencilerin matematikte 4’üncü sınıftan 8’nci sınıfa geçerken başarılarında bariz bir düşüş görüyoruz. Birebir vakitte temel yeterlilik seviyesinin altında kalan öğrenci oranında da bariz bir artış var. Bu tablo fen bilimlerinden epey farklılık gösteriyor. Tıpkı vakitte matematiği çok seven öğrenci oranımız ya da matematikte kendine güvenen öğrenci oranımız da düşüyor. Bizim bu süreçte matematik öğretimiyle ilgili değişkenlere odaklanmamız lazım. Matematik öğretim programının gözden geçirilmesini ve bu süreçte öğretim programının öğrencilere yansıyan boyutunun incelenmesine gereksinimimiz var” dedi.
‘DENEYİMLİ ÖĞRETMENLER DEZAVANTAJLI BÖLGELERE TEŞVİK EDİLMELİ’
Sunar, bölgeler ortası öğretim farklılıklarının tahlile yansıdığını söz ederek, şunları kaydetti:
“Doğu Marmara ile Güneydoğu Anadolu’daki öğrenciler ortasında oluşan 80 puanın üzerindeki muvaffakiyet farkı bölgeler ortasında neredeyse 3 yıla karşılık gelen bir öğrenme açığı olduğunu göstermektedir. Bunun sebeplerini iki temel faktör üzerinden kıymetlendirebiliriz. İşin birinci boyutu sosyo ekonomik ve sistemle ilgili boyutu var. Bölgenin kalkınmışlık seviyesiyle öğrenci başarısı yakından bağlıdır. Konuttaki öğrenme kaynakları, okul dışındaki öğrenme kaynaklarına ulaşım ya da eğitim faaliyetlerinin yaygınlığı ile konuttaki internet ilişkisi üzere faktörler arttıkça öğrenci başarısı da artıyor. İşin ikinci boyutu ise, sistemle ilgili ve bunların başında öğretmenlerimiz geliyor. Zira kimi dezavantajlı bölgelerde öğretmenlerimizin ortalama vazife müddeti 2 yılı geçmiyor. Bu öğretmenler ekseriyetle birinci atamalarında dezavantajlı bölgelere atanıyorlar. Hasebiyle bizim tecrübeli öğretmenlerimizin dezavantajlı bölgelerde çalışmasını sağlayacak, uzun mühlet kalmalarını teşvik edecek kimi sistemlere gereksinimimiz var. Lojman dayanağı, ek puan eklenmesi ya da fiyatlarının bu manada düzenlenmesinin yapılması üzere kimi teşvik sistemlerine muhtaçlığımız var.”
Sunar, bazı bölgelerde de bariz bir artış olduğunu kaydederek, “Örneğin, Ortadoğu Anadolu´da öğrencilerin matematik başarısı yaklaşık 65 puan arttı. Münasebetiyle bizim bölge özelinde tahliller yapıp, yeterli uygulama örneklerini artırıp, muhtemel sorun olanlara da müdahale etmemiz gerekiyor” dedi.
‘EVDEKİ KAYNAKLAR ARTIKÇA ÖĞRENCİ BAŞARISI ARTIYOR’
Sunar, konuttaki öğrenme kaynaklarının Türkiye’deki öğrenciler için en büyük muvaffakiyet farkının oluştuğu değişken olduğunu söyledi. Türkiye’de öğrenme kaynakları arttıkça öğrenci muvaffakiyetinin arttığını söz eden Sunar, “Öğrencinin kitap sayısı, meskende internet ilişkisinin olup olmaması, kendisine ilişkin bir odanın olup olmaması, ailenin eğitim ve istihdam durumu meskendeki öğrenme kaynaklarını oluşturan ögelerdir. Meskendeki öğrenme kaynakları çok olan öğrenciler ile az olan öğrenciler ortasında yaklaşık yüzde 75 puanlık bir fark var. Bu tüm değişkenler ortasındaki en büyük farkın oluştuğu değişken. Fakat konuttaki öğrenme kaynakları çok olan öğrencilerimizin yalnızca yüzde 6´sını oluşturuyor. Hasebiyle meskendeki öğrenme kaynaklarında oluşan farkın giderilmesi kısa vadede oluşabilecek bir şey değil. İşin sosyo-ekonomik boyutu var. Lakin öğrencilerin meskenden, aileden ya da bölgeden getirdiği dezavantajlın okulda telafi edilmesine yönelik eğitim siyasetlerin geliştirilmesine muhtaçlık var. Bu da okulların finansman kaynakların öğrenme odağında şekillenmesi ile mümkün olabilecek bir şey. Birebir vakitte erken yaşlarda dayanak düzeneklerinin bilhassa dezavantajlı bölgeler için kurulmasıyla üstesinden gelinebilecek bir durum diye söyleyebiliriz” dedi.
