Konut sahipleri mayıs ve haziran ayında piyasalarda başlayan dalgalanma ve kurdaki hareketliliği de fırsat bildi ve konut kiralarına bu yılın üçüncü en yüksek artırımını yaptılar. TÜİK’in enflasyonu hesaplarken temel aldığı Türkiye genelinde kiracı tarafından ödenen gerçek kira fiyatı haziran ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 1.37 arttı. Bu artış ocak ayındaki yüzde 2.17 ve şubattaki yüzde 1.73’lük artışın akabinde en yüksek seviyeye ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) tüketici fiyatları endeksini hesaplarken bölgeler itibariyle temel aldığı konut kirası fiyatlarına nazaran, haziran sonu itibariyle Türkiye genelindeki ortalama konut kirası son bir yılda yüzde 21.23 oranında artarak 309.09 YTL’ye ulaştı. Ortalama konut kirası geçen yılın tıpkı devrinde 254.97 YTL seviyesinde bulunuyordu.
Türkiye genelindeki ortalama konut kirası haziran ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 1.37 oranında artış gösterdi. Kelam konusu artış TÜFE’deki yüzde 0.34’lük artışın 1.03 puan üzerinde gerçekleşti. Hazirandaki yüzde 1.37’lik artış yılın birinci aylarında konjonktürel olarak yapılan artırımlardan sonra bu yılın en yüksek artışını söz ediyor. Türkiye genelindeki ortalama konut kirası bu yıl ocak ayında geçen yılın sonuna nazaran yüzde 2.17 oranında artarak 290.19 YTL’ye, şubat ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 1.73 oranında artarak 295.2 YTL’ye çıkmıştı. Ocak ve şubattaki bu yüksek artışlar Türkiye’de kira atışlarının ekseriyetle yılın birinci ayında yapılıyor olmasından kaynaklanıyordu.
Mart ayında ortalama konut kirası bir evvelki aya nazaran yüzde 0.98 oranında artarak 298.08 YTL, nisan ayında yüzde 1.02 oranında artarak 301.13 YTL, mayıs ayında ise yüzde 1.26 oranında artarak 304.91 YTL seviyesinde gerçekleşmişti. Buna nazaran, ocak ve şubat aylarındaki artış konjonktürel olarak değerlendirildiğinde, haziran ayındaki yüzde 1.37’lik artışın, mayıs ayında piyasalarda ve kurlarda başlayan dalgalanmadan kaynaklandığını, diğer bir deyişle konut sahiplerinin kurdaki dalgalanmayı kira artışların da fırsat olarak değerlendirdiklerini gösteriyor.
Haziran ayında ortalama konut kirasında en yüksek artış yüzde 3.55’le Aydın, Denizli ve Muğla Bölgesinde yaşandı. Bu bölgeyi yüzde 2.56’lık artışla Konya ve Karaman, yüzde 2.51’le Adana ve Mersin, yüzde 2.34’le Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli Bölgesinde yaşandı. En düşük artış ise yüzde 0.15’le Samsun, Tokat, Çorum ve Amasya Bölgesinde gerçekleşti.
EN SÜRATLİ ARTIŞ YÜZDE 61.14 SEVİYESİNDE
Türkiye’de yıllık bazda en süratli kira artışının yüzde 61.14’le Gaziantep, Adıyaman ve Kilis Bölgesinde kaydedildiği belirlendi. Gaziantep, Adıyaman ve Kilis Bölgesindeki ortalama konut kirası 128.14 YTL’den 206.48 YTL’ye çıktı. Bu bölgeyi yüzde 36.25’lik artışla Konya ve Karaman izledi. Konya ve Karaman bölgesinde geçen yıl haziran ayında 146.55 YTL olan ortalama konut kirası bu yılın tıpkı ayında 199.67 YTL’ye çıktı. Bursa, Eskişehir ve Bilecik’te ortalama konut kirası ise yüzde 30.17 oranında artarak 263.59 YTL’ye ulaştı.
Son bir yıllık periyotta ortalama konut kirası Kocaeli, Sakarya, Düzce ve Bolu Bölgesinde yüzde 28.56, Erzurum, Erzincan ve Bayburt Bölgesinde yüzde 26.07, Aydın, Denizli ve Muğla Bölgesinde yüzde 23.95, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli Bölgesi’nde yüzde 23.81, Adana ve Mersin Bölgesinde yüzde 23.76, Manisa, Afyon, Kütahya Bölgesinde yüzde 22.74, İzmir Bölgesinde yüzde 22.47, Antalya, Isparta ve Burdur Bölgesinde yüzde 22.41’lik artışla Türkiye ortalamasının üzerinde arttı. ANKARA VE İSTANBUL’DAKİ ARTIŞ ORTALAMANIN ALTINDA
Türkiye genelindeki bütün bölgeler dikkate alınarak yapılan hesaplamada kiraların yüksek seviyede bulunmasına rağmen İstanbul ve Ankara’daki kira artışı ortalamanın altında kaldı. Yıllık kira artışı İstanbul’da yüzde 20.36, Ankara’da ise yüzde 17.19 oldu. Ortalama konut kirası haziranda İstanbul için 410.64 YTL, Ankara için de 323.88 YTL olarak hesaplandı.
EN DÜŞÜK ARTIŞ KASTAMONU, ÇANKIRI VE SİNOP BÖLGESİNDE
Haziran sonu itibariyle son bir yıllık periyotta en düşük kira artışı ise yüzde 6.92’yle Kastamonu, Çankırı ve Sinop Bölgesinde yaşandı. Geçen yıl haziran ayında 152.94 YTL seviyesinde bulunan Kastamonu, Çankırı ve Sinop’taki ortalama kira haziran ayında 163.52 YTL olarak belirlendi. Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan’da ise ortalama konut kirası geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 7.16 oranında artarak 166.06 YTL’ye çıktı. Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt’te ise ortamla kira yüzde 10.96’lık artışla 135.68 YTL seviyesine çıktı.
TÜİK’in haziran ayı itibariyle bölgelere nazaran ortalama konut kiraları ile aylık ve yıllık artış oranları (Haziran,2006; YTL) Değişim
Kira Aylık Yıllık
Gaziantep, Adıyaman, Kilis 206.5 0.79 61.14
Konya, Karaman 199.7 2.56 36.25
Bursa, Eskişehir, Bilecik 263.6 1.17 30.17
Kocaeli, Sakarya, Düzce,
Bolu, Yalova 227.1 0.74 28.56
Erzurum, Erzincan, Bayburt 199.5 0.34 26.07
Aydın, Denizli, Muğla 285.6 3.55 23.95
Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 229.4 2.34 23.81
Adana, Mersin 154.5 2.51 23.76
Manisa, Afyon, Kütahya 178.2 1.54 22.74
İzmir 363.7 1.78 22.47
Antalya, Isparta, Burdur 327.4 2.02 22.41
Kayseri, Sivas, Yozgat 179.9 2.70 21.06
Balıkesir, Çanakkale 235.0 1.41 20.64
İstanbul 410.6 1.19 20.36
Zonguldak, Karabük, Bartın 206.3 0.86 19.17
Van, Muş, Bitlis, Hakkari 182.0 1.39 18.95
Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli 200.8 1.04 17.98
Kırıkkale, Aksaray, Niğde,
Nevşehir, Kırşehir 174.4 1.54 17.20
Ankara 323.9 1.11 17.19
Trabzon, Ordu, Giresun,
Rize, Artvin, Gümüşhane 210.3 1.53 17.06
Şanlıurfa, Diyarbakır 212.2 0.75 16.03
Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 200.0 0.15 14.30
Hatay, K.Maraş, Osmaniye 176.7 0.65 12.32
Mardin, Batman, Şırnak, Siirt 135.7 0.39 10.96
Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan 166.1 1.97 7.16
Kastamonu, Çankırı, Sinop 163.5 1.48 6.92
Türkiye 309.1 1.37 21.23