Dünya herkesi besleyecek kadar üretiyor ancak buna karşın 821 milyon kişi, bir başka deyişle her dokuz kişiden biri kronik açlık çekiyor. Öte yandan da her sene yaklaşık 1.3 milyar ton gıda israf ediliyor ya da kayboluyor. Oysa kayıp ve israfın yalnızca dörtte birini önleyerek açlık çeken 821 milyon insanı doyurabiliriz. Türkiye’de ise kayıp ve israfın yüzde 53’ünün sebze ve meyvelerde olduğunu görüyoruz. Gıda kaybı ürün bazında değişiklik gösterirken, arz zincirinin ilk aşaması olan üretimde de yüzde 5 ile yüzde 20 arasında değişen bir kayıp söz konusu.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile FAO tarafından başlatılan ‘Gıdanı Koru’ kampanyası için bilgilendirici afişler hazırlandı.
HASATTA BAŞLIYOR
Türkiye’de de 2019’da ‘Sıfır Atık Sıfır Açlık: Gıda Kayıpları ve İsrafını Azaltmak İçin Destek’ adlı Tarım ve Orman Bakanlığı ile Teknik İş Birliği Projesi başlatıldığını söyleyen Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, pandemi döneminde de bir kez daha gıda tedariğinin ve tarımın öneminin ortaya çıktığına dikkat çekti. Tam bu gündemde Tarım Bakanlığı ve FAO’nun birlikte ‘Gıdanı Koru’ kampanyasını başlattığını dile getiren Selışık, “Türkiye’de atık hasat döneminde başlıyor. Hasat zamanının yanlış planlanması, belirli kalite standartlarını (şekil, boyut, ağırlık) karşılamadıkları için hasat edilmeden tarlada bırakılan ürünler ya da üreticilerin kazançlarının giderlerini karşılamaması gibi sebeplerle mahsül tarlada bırakılabiliyor. Uygun olmayan nakliye koşuları ve uzun nakliye süreleri gibi nedenler kayba yol açıyor” dedi.
İKRAMLIK İSRAF
Alışveriş merkezlerinde insanların ihtiyaçlarından fazla gıda almaya yönelten indirim uygulamalarının, yanlış saklama yöntemlerinin, gıda etiketlerindeki tarihlere ilişkin ibareler hakkında eksik ya da yanlış bilgilerin, tabaklarda bırakılan gıdaların israfın başlıca nedenleri arasında olduğunu söyleyen Selışık, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Özellikle perakende aşamasında, estetik açısından göze hoş gelen ürünleri sunma eğilimi, birçok perakendecinin ürünlere yüksek standartlar koymasına sebep oluyor. Bu standartlara uygunluk göstermeyen ürünler teslimatta reddediliyor ve dolayısıyla israf ediliyor. Bunların dışında kafe ve restoranlarda tüketiciye sorulmadan sunulan ikramlar da israfa sebep olan uygulamalarımız arasında.”
10 MADDEDE EVDE İSRAFI ÖNLEMENİN YOLLARI
- Liste yapmadan alışverişe çıkmayın. İhtiyaç dışında gıda alışverişi yapmayın.
- Aynı besin değerine sahip ancak görünüşü o kadar da çekici olmayan meyve ve sebzeleri de alın.
- Gıdalarını doğru koşullarda saklayın. Buzdolabına ilk koyulanı ilk tüketmeye dikkat edin.
- Arta kalan gıdalar dondurabilir ya da başka tariflerde kullanarak yeniden değerlendirebilir.
- Hemen tüketmeniz gereken gıdaları buzdolabında rafların önüne koyun.
- Meyvelerin görünüşüne aldanmayın. Kabukları kararmış muz faydalı içeriğini arttırır.
- Buzdolabı derecelerini kontrol edin. (-18, 4)
- Kalan yemekleri doğru şekilde saklayın.
- Kalan ekmekleri değerlendirin.
- Tabağınıza yiyeceğiniz kadar yemek koyun.
1 TRİLYON DOLAR: DÜNYADA İSRAF EDİLEN GIDANIN PARASAL DEĞERİ
700 MİLYAR DOLAR: DÜNYADA GIDA KAYBI VE İSRAFIN ÇEVREYE OLAN ETKİSİ
18.8 MİLYON: TÜRKİYE’DE BİR YILDA ÇÖPE GİDEN GIDA MİKTARI
821 MİLYON KİŞİ: DÜNYADA AÇLIKLA MÜCADELE EDEN KİŞİ SAYISI
1.3 MİLYAR TON: DÜNYADA İSRAF EDİLEN GIDANIN BÜYÜKLÜĞÜ
394 MİLYAR DOLAR: SERA GAZI EMİSYON-LARININ VERDİĞİ ZARARIN BÜYÜKLÜĞÜ
