Testlerin başarıyla tamamlanmasının ardından son üretim aşamasına geçilecek uydunun gelecek yıl uzaya fırlatılması planlanıyor.
İmece uydusunun Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli (IYYM) montaj entegrasyon faaliyetleri, içinde bulunulan salgın hastalık şartlarına rağmen 4 ay gibi kısa sürede başarıyla tamamlandı. Projeyle Türkiye’nin askeri ve sivil yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyaçlarını karşılamak üzere metre altı çözünürlüklü gözlem uydusunun geliştirilmesi amaçlandı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank’ın ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıda TÜBİTAK Uzay’ın yürüttüğü yerli ve milli uydu projelerinin son durumu masaya yatırıldı.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayiindeki (TUSAŞ) toplantıya Milli Savunma Bakanı Akar ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, ASELSAN Başkanı Haluk Güngör, Türksat Genel Müdürü Cenk Şen ve diğer kurum ve kuruluşların temsilcileri katıldı.
Toplantıda TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü yetkililerince faaliyetlere ilişkin sunum yapıldı.
Son montaj bakanlardan
Türkiye’nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A ile Türkiye’nin ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu İmece’nin üretimindeki son durumun değerlendirildiği toplantının ardından TUSAŞ Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi’ne geçildi.
İmece Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli montaj ve entegrasyon faaliyetlerinin gerçekleştirildiği alanda incelemelerde bulunan Varank, Akar ve Karaismailoğlu, İmece’nin son montajını yaptı.
İmece’yi yapılacak testlere hazır hale getiren bakanlar, uydunun fırlatılacağı tarihe kadar olan süreçler hakkında bilgi aldı. Uydunun son parçalarını monte eden bakanlar, TUSAŞ’ta yaşanan bu tarihi anları hatıra fotoğrafı ile ölümsüzleştirdi.
Varank: “Isıl yapısal testlerine başlayacağız”
Son montajın ardından açıklamalarda bulunan Varank, Türkiye’nin uzay alanında tasarımını yapıp geliştirdiği yerli ve milli projelerin son durumuna ilişkin bilgi alarak çalışmaları yerinde gördüklerini belirtti.
Çalışmaların planlamalara uygun şekilde devam ettiğini dile getiren Varank, şöyle konuştu:
“Milli Savunma Bakanlığımızın ihtiyaçları doğrultusunda yerli ve milli olarak TÜBİTAK Uzay’ın diğer paydaşlarımızla beraber geliştirdiği İmece uydusunun ısıl yapısal testlerine başlayacağız. Son montaja bakan arkadaşlarımızla birlikte biz de eşlik ettik, ufak bir katkımız oldu. Buradaki testler inşallah eylül ayına kadar başarıyla neticelendirilirse bundan sonraki aşamada 2021 yılında uzaya fırlatılacak şekilde İmece gözlem uydumuzun son üretimin aşamasına geçmiş olacağız. Uydumuzu inşallah 2021 yılında başarıyla uzaya fırlatmak istiyoruz. Bunun yanı sıra tasarımından üretimine kadar yerli ve milli imkanlarla gerçekleştirilen haberleşme uydumuz Türksat 6A’da da Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımız bizim paydaşımız. İnşallah o haberleşme uydusunu da 2022’de uzaya fırlatacak şekilde geldiğimiz aşamaları arkadaşlarımızdan dinledik.”
Uzay alanındaki çalışmaların çok önemli ve değerli olduğunu ifade eden Varank, “Uzay alanında kazandığınız kabiliyetleri sanayinin ve teknolojinin birçok alanına yayabiliyorsunuz. Bugün Türkiye’nin kendi uydusunu üretebiliyor olması, bu kabiliyetleri kazanmış olması gerçekten çok değerli. İnşallah bu uydularımızı uzayda da göreceğiz ve başarıyla bunları ülkemizin imkanları için kullanacağız.” diye konuştu.
Akar: “TSK’ya büyük katkı sağlayacak”
Akar da “Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda, teşvik ve destekleriyle yerli ve milli savunma sanayimizde çok önemli gelişmeler kaydedilmektedir.” dedi.
Gerek yazılım gerekse donanım konusunda önemli çalışmaların yapıldığını vurgulayan Akar, şunları söyledi:
“Silahlı Kuvvetlerimizin ihtiyaçları da büyük ölçüde yerli ve milli olarak karşılanmaktadır. Yerlilik ve millilik oranının yüzde 70’lere varması, bizler için büyük bir gurur ve övünç kaynağıdır. Önümüzdeki günlerde bu çalışmaların meyvelerinin silahlı kuvvetlerimizin vazifesini yapmasına çok büyük katkılar sağlayacağını da belirtmek istiyorum. Bu konudaki gelişmelerin önümüzdeki günlerde çok değişik alanlarda, çok değişik şekillerde, çok değişik boyutlarda devam edeceğini, bu sayede ülkemizin, milletimizin güvenliği, savunması bakımından silahlı kuvvetlerin ihtiyaçlarının da çok rahat şekilde, kimseye muhtaç olmadan karşılanmasının gururunu ve rahatlığını yaşayacağız.”
Karaismailoğlu: “Ülkemize gurur veren vizyoner projeler”
Sözlerine projede çalışanları tebrik ederek başlayan Karaismailoğlu da “Yerli ve milli uydularımız inşallah gelişen, büyüyen Türkiye’nin altyapısında önemli yer alacak. Bunlar ülkemize gurur veren vizyon projelerdir. İnşallah daha güzel projelerde arkadaşlarımızla beraber olacağız. Her zaman onların arkasındayız.” ifadelerini kullandı.
İmece Uydusu Yöneticisi Emir Serdar Aras da bundan sonra yapılacak çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi:
“İmece uydusu bundan sonra uzay ortamında simüle edilecek şekilde test edilecek. İlk önce vakum ortamında ısıl koşullara dayanımı test edilecek. Daha sonra da uzay aracı üzerindeki titreşim dünya üzerinde test edilecek. Böylece ısıl yapısal testleri 2020 yılının eylül ayına kadar tamamlanmış olacak. Bundan sonra İmece uydusunun uçuş modelinin montaj faaliyetlerine başlamış olacağız. Şu anda ısıl vakum odasının önündeyiz. İmece uydusunun ısıl vakum odasında son montaj faaliyetleri bakanlarımızın katılımıyla tamamlandı. Arkada görülen çember ısıl vakum odası. Uydunun içine sokulup uzay ortamında vakum ortamına alınarak, sıcak ve soğuk döngüler yapılarak uzay şartlarına dayanımı ısıl açıdan test edilmiş olacak.”
Salgına rağmen başarıyla tamamlandı
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen İmece uydusunun Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli (IYYM) montaj entegrasyon faaliyetleri Ocak 2020’de başladı.
Çalışmalar, içinde bulunulan salgın hastalık şartlarına rağmen 4 ay gibi kısa bir sürede başarıyla tamamlandı. Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli, bu aşamadan sonra 3 ay boyunca zorlu çevresel testlere tabi tutulacak ve uzay şartlarına uyumluluğu test edilecek.
Sivil ve askeri ihtiyaçları karşılayacak
Ocak 2017 tarihinde başlatılan İmece Projesi ile Türkiye’nin askeri ve sivil yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyaçlarını karşılamak üzere metre altı çözünürlüklü İmece Yer Gözlem Uydusu’nun geliştirilmesi amaçlandı.
Azami ölçüde yerli ve milli imkanlar kullanılarak geliştirilen metre altı kameranın uydu platformunda kullanılmasıyla Türkiye’nin sivil ve askeri yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyacının yerli kaynaklarla karşılanmasına yönelik önemli bir adım atılmış oldu.
Proje kapsamında yüksek çözünürlüklü elektro-optik kameraya ek olarak, kritik ekipmanlar, yazılımlar ve ilgili teknolojiler milli imkanlarla geliştiriliyor.
İmece uydusunun bundan sonra uzay ortamı simüle edilecek şekilde testleri yapılacak. İlk olarak vakum ortamında ısıl koşullara dayanımı test edilecek uydunun, daha sonra da uzay aracı üzerindeki titreşim testi gerçekleştirilecek. Isıl yapısal yeterlilik testlerini eylülde tamamlayacak İmece uydusunun bundan sonra da uçuş modelinin montajı yapılacak.
Bakanlar Gökbey kokpitinde
Bakanlar, TUSAŞ’taki faaliyetlere yönelik de incelemelerde bulundu.
TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil’den çalışmalara ilişkin aldıkları brifingin ardından Milli Savunma Bakanı Akar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, uçuş işlemleri hangarlarını ziyaret etti.
F-16’nın kritik sistemlerinin millileştirilmesi projesi ile Hava Platformunda Uzaktan Elektronik Destek/Elektronik Taarruz Kabiliyeti (Hava Soj) Projesi’nde kullanılacak uçaklarda incelemelerde bulunan üç bakan, daha sonra yerli imkanlarla geliştirilip üretilen ilk genel maksat helikopteri Gökbey’in yanına gitti.
Bakanlar, çalışmalara ilişkin Kotil’den bilgi aldı ve helikopterin kokpitinde hatıra fotoğrafı çektirdi.
