Marmara Denizi’nde geçtiğimiz aylarda suyun yüzeyini ve derinlerini saran ve “Deniz Salyası” olarak bilinen müsilaj her ne kadar yüzeyde temizlense de denizin derinliklerinde sinsi bir düşman üzere bekliyor. Bandırma On yedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, yaptığı açıklamada, müsilaj yoğunluğunun denizin yüzeyinden 8 metre derinliğe kadar olan kısımda hafiflediğini, fakat 8 metre ile 22 metre ortasında, yani denizin derinlerinde çok alg çoğalması olduğunu belirtti.
MARMARA’YI BEKLEYEN TEHLİKE
Bandırma On yedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı Marmara Denizi’ni bekleyen tehlikeler konusunda bir kere daha uyararak Marmara Denizi’nin Özel Etraf Müdafaa Bölgesi ilan edilmesine dair Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nca Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunulmak üzere hazırladığı teklifi ise isabetli bir yaklaşım olarak kıymetlendirdi.
HAREKET PLANINA DİKKAT ÇEKTİ
Prof. Dr. Sarı, “Nisan ayından bu yana çok ağır bir müsilajla karşılaştık. Aslında müsilaj geçen sene Kasım ayından itibaren vardı. Bahar aylarında ağırlaşıp yaz aylarında devam etti. 17 Ağustos prestijiyle yüzeyde ve su kolonunda müsilaj kalmadı. Müsilajla gayret kapsamında 6 Haziran 2021 tarihinde Etraf Bakanımız 22 unsurdan oluşan Marmara Denizi Etraf Müdafaa Hareket Planını açıkladı. Bu planın en kıymetli aksiyonu Marmara Denizi’ne bir muhafaza statüsü kazandırılması idi.
”MARMARA İÇİN VAKİT KAYBETMEMELİYİZ”
Şu anda Marmara Denizi’nin özel etraf muhafaza alanı ya da bölgesi ilan edilmesi ile ilgili çalışmanın bu planla alakalı olduğunu kıymetlendiriyoruz ve çok heyecan verici, memnuniyet verici bir şey. Marmara’yı muhafazayı ve bundan sonra Marmara’da müsilaj görmemesi istiyorsak Marmara Denizi’ne bir muhafaza statüsü kazandırmamız, bir şemsiye koymamız gerekiyor. Ondan sonra onun altında özel müdafaa bölgeleri, çeşit müdafaa alanları oluşturabilelim. Onun için çok yerinde ve isabetli bir yaklaşım. Umarım ki bu süreç vakit kaybetmeden süratli bir halde gerçekleşir ” dedi.
Prof. Dr. Mustafa Sarı
”KASIM AYINDA YENİ BİR MÜSİLAJ OLUŞMA İHTİMALİ ÇOK YÜKSEK”
Marmara Denizi’nde müsilaj tehlikesinin tekrar kapıyı çalabileceği Kasım ayı için ikazlarda bulunan Prof. Dr. Sarı, “Müsilaj birden teğe ortaya çıkmıyor. Biz müsilajı deniz yüzeyine çıktığı Nisan ayında fark ettik. Halbuki 2020 yılının Kasım ayından bu yana denizde müsilaj vardı aslında. Bu nedenle geçmiş yıllardaki deneyimleri de dikkate alarak diyoruz ki, Kasım ayında yeni bir müsilaj oluşma ihtimali çok yüksek. Çünkü nedenlerini ortadan kaldırmadık. Müsilaja neden olan kurallarda bir değişiklik yok. Nedenler değişmeden sonuç neden değişsin.
”ŞU ANDA AĞIR BİR ALG ÇOĞALMASI VAR”
Yaptığımız incelemeler ne yazık ki şunu gösteriyor. Şu anda ağır bir alg çoğalması var. Su kolonunda 8 metreden itibaren başlayan 22 metreye kadar devam eden, görüşün çok az, alg çoğalmasının çok yüksek olduğu bir alan var. Şimdi müsilaj yok çok şükür. Ancak müsilaj oluşmadan evvel algler çoğalıyorlar ve ondan sonra müsilaj salgılanmaya başlıyor. Bundan tasa duymaya devam ediyoruz. Umarız ki, önümüzdeki periyotta müsilaja neden olan üçlü tetikleyici dediğimiz global iklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışı, kirlilik ve durağan deniz koşullarından en az birisi devreye girer, yani kırılır ve böylelikle müsilaj oluşumu engellenmiş olur. Aksi halde yine müsilajla müsabaka durumumuz çok yüksek” dedi.
”MARMARA DENİZİ’NDEN ÇIKAN BALIK YENEBİLİR Mİ?”
Müsilaj meselesinin ortaya çıktığı birinci günlerden bu yana vatandaşların başındaki en değerli soru işaretlerinden biri olan “Marmara Denizi’nden çıkan balık yenebilir mi?” sorusunu da yanıtlayan Prof. Dr. Sarı; “Balık tüketimi ile ilgili olarak yetkili organ Tarım ve Orman Bakanlığı. Bu Bakanlığın altında Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürlüğü var, Besin Denetimi Genel Müdürlüğü var. Bu otoritelerin daima olarak vatandaşı aydınlatıcı bilgiler vermesi gerekiyor. Şu anda neden bu kadar çekimser davranıyorlar anlamış değilim. Bu soruların muhattabı akademisyenler değil, bu otoritelerdir. Bizim fikrimiz şu. Müsilaj doğal bir husus. Zehirli, ziyanlı bir unsur değil.
Tarım Bakanlığı’nın üniteleri daima olarak Marmara Denizi’nin etrafında tahliller yapıyorlar. Şayet balık tüketimi ziyanlı görülürse emin olun ki, derhal açıklama yapacaklardır. Şayet açıklama yapılmıyorsa olağan koşullarda balık tüketirken biz neye dikkat ediyorsak tıpkı ihtimamı göstererek balık tüketmeye devam etmemiz lazım. Öbür taraftan devletin yetkili otoriteleri dışında Tarım Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı, Etraf Bakanlığı üzere yetkili otoriteler dışında hiç kimsenin kelamına prestij etmesinler. Uzmanlığı kendinden menkul televizyonlarda, orada, burada konuşan Fen Bilimci, Gök Bilimci, Asabiyeci, Cildiyeci; bunların görüşlerine prestij etmesinler. Devletin yetkili otoritelerinin yapacağı açıklamalara baksınlar” halinde konuştu.
MARMARA SOĞUYAMIYOR, MÜSİLAJ KAPIDA
Müsilajı oluşturan üç tetikleyiciden biri olan global iklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışı ve ortadan kalkmayan başka etkenler nedeniyle Marmara Denizi’nin hala soğuyamadığına dikkati çeken Prof. Dr. Mustafa Sarı, “Şu andaki gidişat hala daha Marmara Denizi’nin soğuyamadığı istikametinde. Uzun yılların ortalaması alındığında sıcaklık hala daha 1,5 derece daha yüksek. Önümüzdeki aylar ümit ederiz ki bu türlü olmasın. Marmara Denizi ümit ederiz ki soğusun. Marmara Denizi soğursa hem Karadeniz’den gelecek olan bir balık göçü gerçekleşir ve balıkçılık daha verimli hale gelir hem de müsilaja etken olan üç tetikleyiciden biri devre dışı kalmış olur. Gidişat pek onu göstermiyor.
