Investing.com – Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve aylık olarak yayınlanan istatistiki bir tablodur.
Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye’nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye’nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.
TCMB, Ekim ayı Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerini açıkladı. Ekim sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2019 yıl sonuna göre % 10,4 oranında azalışla 227,1 milyar dolar, yükümlülükleri ise % 3,5 oranında azalışla 578,3 milyar dolar oldu.
Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2019 yıl sonunda -345,9 milyar dolar iken 2020 Ekim sonunda -351,2 milyar dolar oldu.
Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2019 yıl sonuna göre % 20,0 oranında azalışla 84,5 milyar dolar, diğer yatırımlar kalemi % 7,7 oranında azalışla 87,7 milyar dolar oldu. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları % 10,4 oranında azalışla 42,5 milyar dolar oldu.
Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2019 yıl sonuna göre % 4,4 oranında artışla 170,7 milyar dolar oldu.
Portföy yatırımları 2019 yıl sonuna göre % 21,5 oranında azalışla 104,2 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2019 yıl sonuna göre % 40,9 oranında azalışla 19,3 milyar dolar olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku % 66,6 oranında azalışla 5,2 milyar dolar, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise % 2,9 azalışla 47,7 milyar dolar oldu.
Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2019 yıl sonuna göre % 0,1 oranında artarak 303,4 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2019 yıl sonuna göre % 2,6 oranında azalarak 33,9 milyar dolar olurken, TL mevduatı % 0,6 oranında artarak 13,7 milyar dolar oldu.
Bankaların toplam kredi stoku % 8,6 oranında azalarak 62,0 milyar dolar, diğer sektörlerin toplam kredi stoku % 4,1 oranında azalarak 94,2 milyar dolar oldu.
Yazar: Deniz Engin