İsrail’de iki yıl içinde dördüncü kez yapılan seçimlerde Gazze’deki Hamas’a yakın Raam Partisi sürpriz çıkış yaptı. Başbakan Netanyahu’nun yeniden hükümeti kurabilmek için Raam Partisi’nin desteğine de ihtiyacı var. Şimdi merak edilen şu. Netanyahu, siyonist Yahudiler ile İslamcı partiyi aynı çatı altında buluşturabilecek mi?
KRİTİK ROLDE
İsrail’de hükümeti kurabilmek için 120 üyeli parlamentoda en az 61 milletvekili gerekiyor. Ne Netanyahu’nun koalisyonu ne de muhalefet hükümet için gerekli çoğunluğu yakaladı. Mansur Abbas liderliğindeki Raam Partisi ise beş vekil çıkararak pazarlıklarda kilit role yükselen siyasi aktörlerden oldu. Raam, Netanyahu’yu zafere de taşıyabilir, Netanyahu dönemini kapatmak isteyen muhaliflerle de işbirliği yapabilir.
Netanyahu ve sağcı müttefikleri toplamda 52 sandalyeye ulaşmış durumda, seçimlerden ikinci parti çıkan Yeş Atid ve Netanyahu muhaliflerinin toplam sandalye sayısı ise 57. Netanyahu’nun yeniden başbakan olması için ya muhalefetten vekil kazanması gerekiyor, ya da aşırı sağcı Naftali Bennett’in partisi ile Raam Partisi’ni destek için ikna etmesi gerekiyor.
ŞÜPHE YARATIYOR
Netanyahu’nun bunu yaparken yine aşırı sağcı Dini Siyonist Partisi’ni de kaçırmaması gerekiyor. Ayrıca Raam’ın hükümete dışarıdan destek vermeyi seçip Filistinli ve Arap nüfusun şartlarının iyileştirilmesi için tavizler isteyebileceği de konuşuluyor.
Kudüs’teki İbranice Üniversitesi’nden siyasi yorumcu Gayil Talşir, Raam Partisi’nin ülkenin en İslamafobik unsurlarının hükümet kurmasına destek verme ihtimalini ‘çok tuhaf’ diye niteliyor. Filistinli savaş karşıtı ve kadın hakları aktivisti Itaf Awad, sağcı Likud partisiyle Raam partisi arasında kurulacak koalisyonun “Filistinlilerin yararına olmayacağını” düşünüyor.
GÖZLER MANSUR ABBAS’TA
Raam Partisi’nin lideri Mansur Abbas (46) İsrail’in kuzeyinde Celile bölgesinde doğmuş.
Kudüs İbrani Üniversitesi’nde diş hekimliği bölümünü bitiren Abbas, Hayfa Üniversitesi’nde siyaset bilimi alanında yüksek lisans yapıyor.
2019’da Birleşik Arap Listesi’nin lideri seçilen Abbas, ittifak adına parlamentoya girdi. Ocak ayında ise Raam partisi, Birleşik Arap Listesi’nden ayrıldı.
İsrail Başbakanı Netanyahu’nun liderlik ettiği sağcı Likud partisiyle ilişkileri geliştirmeye dönük girişimleri İsrail’deki Arap siyasetinde ayrışmalara neden oldu.
Arap partileri genelde solcu partilerle işbirliği yaparken Abbas, bir röportajında sağ ya da sol farketmediğini belirterek “Bizi seçen Arap toplumunun çıkarına çalışmalıyız” dedi.
Filistin için iki devletli çözüm öngören Abbas, İsrail’in Arap ülkeleriyle normalleşme sürecine girmesine destek vermemişti.
Bilgi notu
9 milyon nüfuslu İsrail’de yaklaşık 1.9 milyon Arap yaşıyor. İsrail’in Arap nüfusu kendilerini Filistinli ya da İsrailli Arap diye tanımlayabiliyor.