İran’ın askeri nükleer programının ‘babası’ sayılan fizik profesörü Muhsin Fahrizade-Mahabadi (59) önceki gün korumalar eşliğinde aracıyla Tahran’dan 60 km uzaklıktaki Abserd ilçesine giderken pusuya düşürülerek öldürüldü.
PUSU VE ÇATIŞMA
Patlayıcı yüklü kamyoneti infilak ettirerek pusu kuran failler, makineli silahlarla saldırıya devam etti. Failler ile korumalar arasında çıkan çatışmada İranlı nükleerci ağır yaralandı. Hastaneye kaldırılan Fahrizade kurtarılamadı. Saldırıda faillerden üç-dört kişinin de öldüğü öne sürüldü. Amerikan New York Times gazetesi, Amerikalı yetkililerin, saldırının İsrail tarafından düzenlendiğini teyit ettiğini yazdı.
KİLİT İSİMLERDEN BİRİ
İddialara göre Fahrizade İran’ın nükleer bomba geliştirmek için 1989 yılında kurduğu iddia edilen gizli program ‘Amad’ (Ümit) projesinin başındaydı. Bu program resmen 2003 yılında sonlandırılsa da Fahrizade, milli nükleer programın sürdürülmesindeki kilit isimlerden biriydi. Nitekim 2015 yılında İran’ın Batı ve Rusya ile imzaladığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın sonra geri çekildiği nükleer anlaşmanın imzalanmasında da etkin olmuştu. Bu nedenle İran’ın nükleer programına şüpheyle yaklaşanların kara listesinin ilk sırasında yer alıyordu. ABD ve BM’nin de yaptırım listesindeydi.
KORONA İLE MÜCADELE
İran, günün birinde eğer nükleer bomba sahibi olacaksa, bunun mimarının Fahrizade-Mahabadi olacağına kesin gözüyle bakılıyordu. Dolayısıyla aynı zamanda Devrim Muhafızları mensubu olan Fahrizade, her an hedef olabileceği gerekçesiyle sıkı korunuyordu. 2010 yılından bu yana İran’ın nükleer çalışmalarında yer alan üst düzey 5 bilim insanı suikast sonucu ölmüştü.
İsrailli kaynaklar, 2018’de Fahrizade’ye suikast girişimi düzenlendiğini sızdırmıştı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da 2018 yılında Fahrizade’yi hedef göstermiş, ‘Bu ismi unutmayın’ demişti. Ve Fahrizade, ABD’de tam iktidar değişikliğinin beklendiği bir dönemde saldırıya hedef oldu. İranlı yetkililere, göre Fahrizade son dönemde COVID-19 testleri ve yerli aşının geliştirilmesi konusuna yoğunlaşmıştı.
TRUMP TWEET ATTI
ABD Başkanı Donald Trump, New York Times gazetesinin konuyla ilgili makalesi ile İsrailli gazeteci Yossi Melman’ın ‘Suikastın İran’a büyük bir psikolojik ve profesyonel darbe vuracağı’ şeklindeki mesajını paylaştı. ABD’de Trump iktidara geldikten sonra Ortadoğu’da dengeler İsrail lehine gelişmeye başlamıştı. ABD, ocak ayında Bağdat havalimanı yakınında İHA ile düzenlediği saldırıyla İran Devrim Muhafızları komutanı Kasım Süleymani’yi öldürmüştü.
İRAN’IN EN GÜÇLÜ FİGÜRLERİNDEN BİRİYDİ
1979: İran Devrim Muhafızları Ordusu’nda görev aldı
1989: Nükleer silah programı ‘Amad’ı yönettiği iddia ediliyor.
2003: Amad programının sonlandırıldığı açıklandı.
2007: ABD ve BM yaptırım listesine aldı. İmam Hüseyin Üniversitesi’nde fizik profesörü olarak görev alıyordu.
2018: Netanyahu, Muhsin Fahrizade için ‘Bu ismi unutmayın’ dedi. İsrailli kaynaklar suikast girişiminde bulunulduğunu sızdırdı.
27 Kasım 2020: Savunma Bakanlığı Ar-Ge ajansının başında olan Tümgeneral Fahrizade, suikastta öldü.
NETANYAHU, SUUDİ PRENSİ İKNAYA ÇALIŞTI
İki yıl önce İranlı fizikçiyi hedef gösteren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun son dönemde ABD ile Suudi Arabistan’a İran’ın nükleer tesislerine saldırı düzenlenmesi için baskı yaptığı öne sürüldü.
Geçen pazar günü Netanyahu’nun Suudi Arabistan’ın Neom kentine giderek burada Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile görüştüğü iddia edilmişti. Görüşmede ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun da bulunduğu yazılmış, ancak Suudlar üçlü görüşme iddiasını reddetmişti.
Muhammed bin Selman
Ortadoğu ile ilgili haberler yayınlayan Middle East Eye sitesine göre bu görüşmede Netanyahu, İran’ın nükleer tesislerinin vurulmasını gündeme getirdi. Ancak Suudi Prens, Suudi petrol tesislerine düzenlenen saldırılar ve ABD’de iktidar değişikliği nedeniyle bu talebe itiraz etti. Pompeo’nun ise herhangi bir taahhütte bulunmadığı belirtiliyor.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI’NDAN KINAMA
Dışişleri Bakanlığı, İranlı bilim adamı Muhsin Fahrizade’nin uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesine ilişkin açıklama yayımladı.
Açıklamada Fahrizade’nin öldürülmesi kınanırken şu ifadelere yer verildi: “İranlı bilimadamı Muhsin Fahrizade’nin Tahran’da uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesinden üzüntü duyduk. Bu menfur cinayeti kınıyor, İran Hükümeti ile merhumun ailesine başsağlığı diliyoruz.
Türkiye, bölgede barış ve huzuru bozmaya çalışan her türlü girişime ve faili ya da hedefi kim olursa olsun terörizmin her türüne karşıdır. Bu doğrultuda, sözkonusu eylemi gerçekleştirenlerin açığa çıkarılmasının ve adalet önünde hesap vermelerinin sağlanmasını temenni ediyor, tüm tarafları sağduyu ve itidal içinde hareket etmeye, bölgede tırmanmaya yol açacak girişimlerden kaçınmaya davet ediyoruz.”
İRAN’DAN İNTİKAM YEMİNİ! İSRAİL ALARMDA
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, suikastın ardında İsrail’in olduğunu söyleyerek “İran’ın düşmanları, İran ulusunun ve yetkililerinin bu cinayeti yanıtsız bırakmayacak kadar cesur ve azimli olduğunu iyi biliyor. İlgili yetkililer, bu suçun yanıtını uygun bir vakitte verecektir. Halkımız, siyonist rejimin tuzağına düşmeyecek kadar akıllı ve bilgedir” dedi.
İran’ın dini lideri Ali Hamaney, İran’ın nükleer programının mimarlarından Muhsin Fahrizade’nin öldürülmesiyle ilgili, “Failler ve azmettiriciler kesin olarak cezalandırılmalıdır. Fahrizade’nin bilimsel ve teknolojik tüm alanlardaki çalışmaları sürdürülmelidir” ifadelerine yer verdi. Hamaney’in siyasi danışmanı Hüseyin Deghan, İsrail’in ABD’de iktidar değişikliği olmadan baskıyı arttırarak İran ile topyekûn savaş çıkartmak istediğini öne sürerek “şehidin katillerine yıldırım gibi düşeceğiz, onları pişman edeceğiz” dedi.
İran’dan gelen açıklamalar üzerine İsrail yurtdışı temsilciliklerinde alarm verdi.
AMERİKAN UÇAK GEMİSİ KÖRFEZ’E GERİ DÖNÜYOR
Suikast, Ortadoğu’da tansiyonu yükseltirken Hindistan Donanması ile tatbikata katılmak üzere Körfez’den ayrılan ABD’nin ‘USS Nimitz’ uçakgemisine tekrar bölgeye dönmesi emri verildi.
Amerikan CNN televizyonuna konuşan bir savunma yetkilisi, Nimitz gemisinin beraberindeki savaş gemileri ile Ortadoğu’ya geri döndüğünü söyledi. Yetkili, Irak ile Afganistan’daki Amerikan askeri sayısının 15 Ocak’tan itibaren 2 bin 500’e düşürüleceğini hatırlatarak, geminin bölgedeki Amerikan birliklerine destek sağlayacağını belirtti. Yetkilinin, gemiye geri dönmesi emrinin İran nükleer programın kritik isimlerinden Muhsin Fahrizade’nin öldürülmesinden önce verildiğini ifade etmesi dikkat çekti.
