Murat Fevzi TANIRLI – Çağdaş Atan, İlhan Palut, Şenol Can ve Ömer Erdoğan’ın Pro lisansları olmadığı için, ekiplerinde yer alan Pro lisanslı antrenörler ‘teknik direktör’ gösteriliyor. Premier Lig’de de takım çalıştırabilmek için UEFA Pro Lisans sahibi olmanız şart. Ancak Championship’te bu zorunluluk yok. A Lisans ile bu kulüplerde görev alabilirsiniz.
Lider Alanyaspor’un ‘teknik direktör adayı’ Çağdaş Atan’ın Beşiktaş maçı sonrasında kendisine soru yöneltilmemesine tepkisinin yankıları sürerken ‘teknik direktörlük’ konusunda daha büyük sorunlarımıza odaklanalım. Bu sezona girerken Avrupa’nın 5 büyük ligiyle kıyasladığımızda Süper Lig’in teknik direktörler açısından en genç yaş ortalamasına (48.1) sahip olduğunu kaleme almış; Şenol Can (37), Mert Nobre (39), Çağdaş Atan (40), Ömer Erdoğan (43), Stjepan Tomas (44), İlhan Palut (44), Erol Bulut (45), Bayram Bektaş (46) gibi isimlerin göreve geldiğinden bahsetmiştim.
Evet genç jenerasyona sahip olduğumuz cismen doğru, ancak TFF resmiyetinde yanlış! Çağdaş Atan, İlhan Palut, Şenol Can, Ömer Erdoğan hatta Gençlerbirliği’nden gönderilen Mert Nobre. Ortak özellikleri Süper Lig’de teknik direktörlük yapmalarını sağlayacak ‘UEFA Pro Lisans’ sahibi olmamaları. Bu nedenle ekiplerindeki Pro lisanslı bir antrenör sayesinde bu görevlere soyunabiliyorlar. Bu nedenle ilk cümlemde Çağdaş Atan için ‘teknik direktör adayı’ ifadesini kullandım.
PEKi NEDEN HÜLLE YOLU SEÇiLiYOR?
Çünkü TFF kayıtlarına göre Süper Lig’de takım çalıştırabilme yetkisini veren UEFA Pro Lisansı’na sahip 596 antrenörden biri değiller. Bu sayıya 80 yaşındaki Özkan Sümer, 81 yaşındaki Tınaz Tırpan gibi isimler dahil. TFF tarafından belirlenen UEFA Pro Lisans antrenör seçme kriterleri, faal görev yapabilecek teknik direktörleri takımların başına getirememesinin yanı sıra kulüplerin belirlediği isimlerin veya popüler adayların lisans durumunu dikkate almadan çalışmalarına izin veriyor. Peki ne yapılıyor? Geçmişte bazı eczacıların diplomalarını kiralamaları gibi, UEFA Pro Lisans sahibi olmasına rağmen sittin sene Süper Lig takımlarında ‘ilk adam’ olamayacak biri, ‘teknik sorumlu’ gösterilerek ekibe alınıyor, bu sayede başaktörümüz de ‘antrenör’ lisansıyla kulübede oturabiliyor ve takımını yönetebiliyor.
TAMER TUNA, iLHAN PALUT VE iSMAiL KARTAL…
Süper Lig’de ‘ilk adam’ listesine girebilmek için ya yardımcı antrenörken (Tamer Tuna gibi) dikkat çekeceksiniz ya da alt liglerde sansasyonel sonuçlarla (İlhan Palut gibi) adınızdan söz ettireceksiniz. Tamer Tuna, Pro lisansa sahip ve artık kendini ispat aşamasını geçtiğinden teknik direktör pozisyonu için teklif gidebiliyor. Palut da keza öyle ama henüz Pro lisansı yok. Bunların dışında bir de İsmail Kartal benzeri şansa nail
olmanız da ayrı fırsatlar getirebilir. Fenerbahçe gibi dev bir camiada geçici görevde başarılı olup, bu süreç sayesinde Anadolu takımlarının listesinde alternatifler arasında yer edinebilmek gibi. Daha ilginç örneklerden biri de Cizrespor’u Bölgesel Amatör Lig’de iken çalıştırmış olan Fethi Çokkeser gibi UEFA Pro Lisans sahibi isimler. Kariyerini de genelde 3. Lig takımlarında sürdürmüş çünkü hep bu liglerden teklif gelmiş, talep ve uzmanlığı bu tarz takımlar olmuş.
‘AMAN iŞiMiZ GARANTi OLSUN, RAKiPLER TÜREMESiN’ ANLAYIŞININ ÜRÜNÜ
İngiltere Premier Lig’de de takım çalıştırabilmek için UEFA Pro Lisans sahibi olmanız şart. Elbette normal bir durum. Ancak hemen bir alt kategorisi olan Championship’te bu zorunluluk yok. A Lisans ile bu kulüplerde görev alabilirsiniz. Peki ya bizde?
Sıkı durun: TFF 1. Lig, TFF 2. Lig, TFF 3. Liglerin hepsinde UEFA Pro Lisans zorunluluğu arıyoruz. Mantıklı bir sebebi var mı? Hayır tabii ki! Klasik Türk işi: “Ben öyle istiyorum” demiş bir tarihte bu kuralı koyanlar ve hâlâ uygulanıyor (Bu TFF’yi kastetmiyorum, yıllardır süregelen kangrenden bahsediyorum).
Bu kararların alınmasında akıl hocası olan hangi teknik direktör ve yöneticiler varsa kabahat net bir şekilde onların.
“Aman işimiz her kategoride garanti olsun, rakipler türemesin” sığ zihniyetinin ürünü nedeniyle ortaya çıkan tablo.
Sözün özü Watford, Bournemouth, Huddersfield, Norwich gibi Championship takımlarını ‘A Lisans’ sahibiyseniz çalıştırabilirsiniz ancak TFF 3. Lig’deki Karaman Belediyespor’u çalıştırabilmek için Pro lisans zorunluluğu var ve hülle yapmanız gerekiyor!
PRO LiSANS KURSUNUN SON MEZUNLARI SERGEN YALÇIN VE HÜSEYiN ÇiMŞiR
UEFA Pro Lisans sahibi üst düzey teknik adamlarımız, yardımcılarını da çoğunlukla Pro lisanslı isimlerden seçiyor. Kulüple yolları ayrılsa da ekiplerinin başka takımlara gitmesini istemediklerinden aldıkları tazminatlardan onların maaşlarını ödemeye devam eden örnekler var. Pro lisans kursunun son mezunları Sergen Yalçın ve Hüseyin Cimşir oldu. Bu lisansı normalde profesyonel futbolcular toplam 3 senede alabilir. Ancak bizde kursların periyotları bile neredeyse ortalama 7-8 yıl.
Sevgili Çağdaş Atan hocam, başarınız takdire şayan. Ancak antrenörlüğün gündeminde daha radikal sorunlarımız var. Maç sonralarında 90 dakikaya dair soru gelmese de sizler mikrofonlara konuşun: Türkiye’nin hazin genetiği olarak önce hakeme yüklendikten sonra “Sahi bizim Pro lisans işi ne olacak, hülle yaparak çalışmayı hak etmiyoruz” diyebilirsiniz mesela.
BÜYÜK MAÇLARDA KONUŞMAK iÇiN RAPOR ALDIRIYORLAR!
TFF kayıtlarında Aytemiz Alanyaspor Kulübü’nün ‘Profesyonel Takım Antrenörü’ olarak görünen Çağdaş Atan’ın maçlardan sonra kulübü temsilen basın toplantısı vs. açıklama yapması yasak. Ancak Atan’ın durumundaki teknik adamlar bunun da çaresini bulmuş. Kayıtlarda ‘Profesyonel Takım Sorumlusu’ olarak görünen kişi (örneğin Aytemiz Alanyaspor’da Semih Tokatlı) büyük takımlarla oynanan maçlarda rapor alıp sahaya çıkmıyor, bu durumda da teknik ekipten herhangi biri açıklama yapma yetkisine sahip oluyor. Ki o kişi de tahmin edeceğiniz üzere ‘takımın gerçek teknik direktörü’ oluyor!
ŞENOL CAN, ANTRENÖR LiSTESiNDE BiLE YOK
TFF kayıtlarını incelediğiniz zaman Karagümrük Teknik Direktörü Şenol Can’ın, kulübün teknik ekibinde hiçbir şekilde yer almadığını görüyorsunuz. Can sahaya ‘idareci’ kimliği ile çıkıyor. Alanyaspor’da Çağdaş Atan, Göztepe’de İlhan Palut ve Hatayspor’da Ömer Erdoğan ise ‘Profesyonel Takım Antrenörü’ kartıyla sahaya çıkıyorlar.
İlk sanal oyununa 10 TL hediye!