Yunanistan ve Mısır’ın, Türkiye’nin kıta sahanlığını ihlal edecek halde, deniz yetki alanlarının sonlandırılması mutabakatı imzalamalarına Ankara’nın karşılığı gecikmedi. Türkiye, geçen ayın son haftasında faaliyetlerini bir müddetliğine durdurduğu MTA Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi için yeni Navtex yayınlayarak gemiyi Meis Adası’nın güneyi, Kıbrıs’ın güneybatı açığındaki araştırma bölgesine gönderdi.
ATİNA’YA KARŞILIK
Oruç Reis’in evvelki faaliyetleri nedeniyle Türkiye ile Yunanistan ortasında artan tansiyonu düşürmek için Almanya Başbakanı Angela Merkel devreye girmişti. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla geçen ayın son haftasında yeterli niyet göstergesi olarak Oruç Reis’in faaliyetleri bir aylığına ertelenmişti. Lakin Türkiye’nin uygun niyet tavrına karşın Atina ile Kahire ortasında muahede imzalanınca Ankara, Oruç Reis’in faaliyetlerini yine başlatma kararı aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan “sözde mutabakatın Türkiye için yok kararında olduğunu” belirterek, Yunanistan’ın bir sefer daha kelamını tutmadığını gösterdiğini söylemişti.
DÜN SABAH AÇIKLANDI
Türkiye’nin yayınladığı yeni Navtex’in (tatbikat ve sismik araştırmalar öncesi seyir halindeki gemilere ihtar notu) 10-23 Ağustos tarihleri için geçerli olduğu bildirildi. Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, dün sabah saat 09.48’de Twitter hesabından yaptığı paylaşım ile Oruç Reis’in çalışma yapacağı alana ulaştığını duyurdu. Dönmez, Türk Bayrağı ve gemi emojisine yer verdiği iletisinde, “MTA Oruç Reis Sismik Araştırma Gemimiz, Akdeniz’deki yeni vazifesi için Antalya’dan demir alarak, çalışma yapacağı alana ulaştı. Türkiye’nin güç bağımsızlığı için Akdeniz’de ve Karadeniz’deki çalışmalarımız aralıksız devam edecek. 83 milyon gerinde Oruç Reis. Rast gele” dedi. Bakan Dönmez’in tweet attığı saat ve Navtex kapsamındaki bölgenin uzaklığı dikkate alındığında Oruç Reis’in, Navtex duyurusundan evvel pazarı pazartesiye bağlayan gece yarısı itibariyle bağlı olduğu Antalya Limanı’ndan demir alıp yola çıktığı bedellendiriliyor. Bu durumda Oruç Reis’in, Yunanistan’ın beklemediği bir anda Kıbrıs açıklarına gerçek seyrettiği tabir ediliyor.
DONANMA EŞLİK EDİYOR
Açık deniz faaliyetleri gemileri Ataman ve Cengiz Han’ın eşlik ettiği Oruç Reis, Doğu Akdeniz’de Kıbrıs açıklarında daha evvel ilan edilen bölgede sismik çalışmalarını yürütecek. Oruç Reis’in vazife yerinin, Atina ile Kahire ortasındaki mutabakatın kapsadığı bölge içinde olduğu belirtildi. Tam donanımlı ve çok emelli dünyadaki nadir araştırma gemilerinden biri olan Oruç Reis’e ayrıyeten Türk savaş gemileri ve F-16’lar da müdafaa sağlıyor. Mevzuya ait Ulusal Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Oruç Reis’e Deniz Kuvvetleri tarafından “refakat ve muhafaza sağlandığı” belirtilerek, “Türk Silahlı Kuvvetleri, deniz yetki alanlarımızda milletlerarası hukuktan kaynaklanan hak, alaka ve menfaatlerimizi müdafaa azim ve kararlılığı çerçevesinde gerekli tüm önlemleri almıştır” denildi. Öte yandan Türkiye daha evvel, Doğu Akdeniz’de dün ve bugün gerçekleştirileceğini duyurduğu atış eğitimi için de öbür bir Navtex yayınlamıştı.
ALMANYA: DİREKT GÖRÜŞÜN
Avrupa Birliği (AB) Devir Lideri Almanya, Doğu Akdeniz’de Türkiye ve Yunanistan ortasında yaşanan krizi aşmak için taraflara direkt görüşme yapma davetinde bulundu. Berlin’de pazartesi günü düzenlenen haftalık olağan basın toplantısında konuşan Federal Hükümetin Basın Sözcüsü Steffen Seibert, Akdeniz’in doğusunda Türkiye ile Yunanistan ortasında gelişen tansiyonu yakından takip ettiklerini belirtti. Seibert, “Akdeniz’in doğusunda yine gerginliğin yaşanmasını telaşla izliyoruz. Sorunun tahlili için Türkiye ile Yunanistan’ın birbirleriyle direkt görüşmelerine gereksinim duyuluyor” sözlerini kullandı.
‘KATKIYA HAZIRIZ’
Seibert, Almanya’nın sorunun tahliline katkı sunmaya hazır olduğunu da belirtti. Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Christofer Burger ise “Türkiye’nin yine sismik araştırmalar yapma kararı almasını telaşla not ediyoruz” dedi. Sözcü, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın milletlerarası hukuka uygun halde sorunun çözülmesi için efor harcadığını da belirtti. (Ali VARLI / BERLİN)
Heiko Maas
SULAR YİNE ISINDI
Ege ve Doğu Akdeniz’de 15 günlük ortadan sonra sular tekrar ısındı. Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, “Oruç Reis” sismik araştırma gemisinin dün Doğu Akdeniz’de çalışma yapacağı bölgeye ulaşması üzerine Dışişleri ve Savunma Konseyi’ni (KYSEA) harika toplantıya çağırdı. Ayrıyeten AB ve NATO ile temas kurdu. Gelişmelere ait görüşü sorulan Yunan Genelkurmay Lideri Konstantinos Floros ise, gazetecilere, “Her şey güzel gidecek” demekle yetindi.
YUNAN NAVTEX’İ
Bu ortada, Yunanistan hükümetinin dün yayınladığı Navtex’te “Oruç Reis” ile ilgili Türk Navtex’inde belirtilen kimi bölgelerin Yunan kıta sahanlığı içinde bulunduğu tez edildi. Yunan medyası da, “Oruç Reis”in dün Yunanistan’ın kendisine ilişkin olduğunu argüman ettiği kıta sahanlığının 20 mil içerisine girdiğini yazdı. Bölgedeki Yunan savaş gemilerinin her 15 dakikada bir Türk araştırma gemisine “Yunan kıta sahanlığı içindesiniz. Bölgeyi terk edin” formunda anons yaptığı kaydedildi. (Yorgo KIRBAKİ / ATİNA)
Sahip olduğu teknolojik imkânlarla Oruç Reis sismik araştırma gemisi, doğal kaynak aramaları başta olmak üzere her türlü jeolojik, jeofizik, hidrografik ve oşinografik araştırmaları gerçekleştirebiliyor.