2020 yılında, haber sitelerinde, sosyal medyada, internette aramalar yapıldığında belki de en çok kullanılan kelimelerin başında ‘koronavirüs’, ‘pandemi’, ‘ikinci dalga’ gibi gelimeler yer alır. Otomotiv sektörü de tüm diğer sektörler gibi en çok bu kelimeler üzerinden stratejiler çizilen bir yılı geride bırakıyor. Çok farklı senaryolar, çok farklı durumlar ve tahminler 2020 yılında otomotivde karşımıza çıktı. Kiralama sektörü de benzer şekilde bu salgın sürecinden ciddi etkilendi, mart ayından itibaren ciddi bir duraklama dönemine girdi. Özellikle havayolu trafiğinin uzun bir süre kapalı olması, havaalanlarından yapılan günlük kiralama işlemlerinin neredeyse durma noktasına gelmesine sebep oldu.
AYLAR YER DEĞİŞTİRDİ
Günlük kiralama sektöründe normal şartlarda en yoğun aylar her zaman yaz ayları olur ve eylül ayı itibariyle yavaşlama başlardı. Pandemi etkisi bir çok açıdan sektörün dinamiklerinin yer değiştirmesine sebep oldu. Geç hareketlenen bireysel kiralama sektörü, okulların yeniden kısmi de olsa açılması, ulaşım ihtiyacının artması, toplu taşımadan uzaklaşma ve bireysel taşıtlanma isteği ile birlikte eylül ve ekim aylarında da iyi seyrine devam etti. Garenta Genel Müdürü Emre Ayyıldız, “Ekim ayında havalimanı şubeleri eylül ayı ile paralel bir seyir izlerken, şehir şubelerinde eylül ayına göre yüzde 19’luk artış yaşandı ve bu sayede ağustos rakamları şehir şubelerinde geçilmiş oldu. Kasım ayında ise eylül ayında beklenen sert düşüş gerçekleşti ve havalimanı şubeleri yaklaşık yüzde 32 daralırken şehir şubeleri eylül ayı kiralama sayılarına döndü” şeklinde konuştu.
YASAKLAR ETKİLİ OLDU
Vaka sayılarının artması ile birlikte yeni önlemlerin gelmesinin sektöre de etki ettiğini vurgulayan Ayyıldız, “Aralık ayında ise havalimanı şubelerindeki düşüş artarak devam ediyor. Kasım ayında yüzde 30 gerileyen talebin aralık başında yüzde 30 daha düştüğünü söyleyebilirim. Burada 20 Kasım 2020’de başlayan salgın önlemleri önemli bir etken oldu. Şehir içi şubelerde ise bu kadar dramatik bir düşüş görmedik. Bu da kısıtlamalara rağmen dışarı çıkmak zorunda olanların izolasyon sağlamak amacıyla araç kiralama yoluna gittiklerini bize gösteriyor” dedi.
HAVAALANLARI İLE ANLAŞMAYA VARILDI
Günlük kiralama sektörünün en büyük dertlerinden bir tanesi, havaalanlarının kapalı olmasına karşın, bu bölgelerde yer alan şubelere kiraların şirketler tarafından halen ödenmek zorunda olmasıydı. Yaz ayları ile birlikte havayollarının çalışmaya başlaması, havaalanlarının yeniden yoğunlaşması bu sorunu biraz olsun aza indirirken, başta İstanbul Havaalanı olmak üzere belirli havaalanlarının işletmelerle anlaşarak kiralarda indirime gitmesi kiralama şirketlerinin elini biraz olsa da rahatlattı. Bazı havaalanlarında şube kira oranları gelen yolcu sayısına göre oranlanarak düşürülme kararı alındı.
‘KADINLARIN ARAÇ KİRALAMA ORANI ARTTI’
Yerli dijital araç kiralama platformu Vivi’nin açıkladığı verilere göre, 2019 yılında araç kiralayanların yüzde 12’sini kadınlar oluştururken, 2020’nin ilk 9 ayında bu oran yüzde 30’a yükseldi. Vivi Bilgi Teknolojileri A.Ş. Genel Müdürü Selçuk Nazik, “Pandemi sektörde zorunlu bir dönüşüme sahne oldu. Sektör 2020 yılında yüzde 50’lik bir kayıp yaşadı. Şehir ofislerinin önemi çok daha fazla arttı, saatlik kiralama popüler bir hal almaya başladı. En çok kiralama İstanbul kentinde gerçekleşirken, her üç araç kiralayandan birini kadınlar oluşturdu” dedi.