Patara Antik Kenti Kazı Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Havva İşkan Işık, AA muhabirine, Patara’nın en önemli antik kentlerden biri, Likya birliğinin ve Likya eyaletinin başkenti olduğunu söyledi. Kent kapısının Patara’nın simgesi olduğuna değinen Işık, buranın restorasyonu için hazırlanan projenin Antalya Koruma Bölge Kurulu tarafından kabul edildiğini bildirdi.
Antalya Restorasyon ve Konservasyon Laboratuvarı uzmanlarının, kazı heyetiyle restorasyon çalışmalarına başladığını vurgulayan Işık, “Dayanıklılıkları ve fiziki durumları irdelenerek yapıda sadece kendi taşlarını yerine koymayı amaçlıyoruz. Ayrıca kuzey yüzüne 1980’li yıllarda boyayla yazılan bir sloganın da silinmesi gündemdedir.” dedi. Ara verilmediği takdirde çalışmaları bir ay içinde tamamlamayı hedeflediklerini ifade eden Işık, restorasyonun esas olarak kapının üstünde depremler nedeniyle yerinden oynamış blokları düzenlemek, kopmuş bir konsol parçasını monte etmek, yıkılmış olan havuzun kazıda bulunan taşlarını yerine koymak ve konservasyon amaçlı olarak çatlak ve kopukları sağlamlaştırmak amacıyla yapıldığını söyledi.
“Bu özelliğiyle dünyada tektir”
Patara kent kapısının, Likya başkentinin simge yapılarından olduğunu dikkati çeken Işık, şunları kaydetti: “Büyük olasılıkla Likya’yı bir Roma eyaleti yapan Claudius döneminde planlanan yapı, daha sonra İmparatorlar Nero ve Vespasian dönemlerinde tamamlanmıştır. Daha sonra, kapının konsolları üzerine kazınan yazıtlarla İmparator Traian döneminin Likya Valisi Mettius Modestus ve aile fertlerini onurlandırmış, kapının en üstüne de onurlandırma yazıları taşıyan kaideleriyle birlikte İmparator Traian ve karısı Plotina’nın heykelleri konmuştur.”
Işık, 19 metre genişliğinde ve 10 metre yüksekliğindeki kapının en üstündeki taş sıralarında çift taraflı olarak ‘Likya ulusunun metropolisi Patara halkı tarafından yaptırıldı’ ibaresinin yer aldığını dile getirdi. “Bu kent kapısını tüm Anadolu’da ve dünyada emsalsiz kılan özelliği ise onun aynı zamanda bir su yapısı olmasıdır. Kapının aynı zamanda bir ters sifon olarak su aktarma görevi vardır. Antik dünyada özellikleri itibarıyla tek olan 2 bin yıllık Patara kent kapısının önemi büyüktür.” diyen Işık, doğu yan yüzünden künklerle kapının üstüne taşınan suyun ortadaki açıklıktan aşağıya dökülerek bir su perdesi yaptığını, batı tarafta kapının içine yerleştirilen künklerle dışarıya püskürtülerek inşa edilen havuzun içine döküldüğü bilgisini verdi. Işık, suyun buradan da başta Liman Hamamı olmak üzere gerekli yerlere dağıtıldığını sözlerine ekledi.