Sagalassos’taki ilk yerleşim MÖ 12 bin yıl öncesine dayanıyor. Sagalassoslular MÖ 3 bin yılın sonlarında Batı ve Güney Anadolu’da yaşayan Luvi kabilelerinin bir kolu olan Pisidya halkındanlarmış. Likyalılar, Karyalılar, Frigler gibi Burdur ve çevresinde hüküm sürmüş olan medeniyetin adı Pisidler, bölgenin adı ise Pisidya olarak geçiyor. MÖ 333 yılında Büyük İskender, bu şehri ele geçirmiş, MÖ 25 yılında ise şehir Roma kentleri arasına katılmış. Şehir MS 590 yılında yaşadığı büyük bir depremle yerle bir olmuş ve zamanla önemini yitirmiş. Selçukluların 13. yüzyılda bölgeyi işgal etmesiyle şehirdeki yerleşim tamamen sona ermiş.
Belçikalı arkeolog Marc Waelkens Sagalassos’u ziyaret ettiğinde çok etkilenir. Öğretim üyesi olduğu Belçika-Leuven Katolik Üniversitesi kendine maddi ve teknik destek sağlar ve kazılar 1990 yılında üniversite adına başlar. 10 yıl gibi kısa bir sürede antik kentten pek çok önemli bölüm toprak yüzüne çıkarılır. Sagalassos’un bulunduğu bölgede Düzen Tepe, İskender Tepe gibi pek çok irili ufaklı tepe var ve o tepelerde de yerleşim olduğu biliniyor. Henüz buralarda hiç kazı yapılmamış, hâlâ toprak altında pek çok cevher yatıyor. Sagalassos, antik dönemlerdeki en uzun süreli seramik üretimi merkezi olması özelliği ile 2009’da UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alındı.
Sagalassos Antik Kenti’nde görülecek yerler
Sagalassos Antik Kenti’ni gezmek için üç farklı rota çizilmiş. ‘Sarı, Kırmızı ve Mavi Rota’. En kısa rota olan Sarı Rota’yı tamamlamak bir saat sürüyor, tüm rotaları tamamlamak isterseniz dört saatinizi ayırmanız gerek. En kısa rota olan ‘Sarı Rota’ üzerinde Sagalassos’ta görülmesi gereken en önemli noktalar yer alıyor. Restorasyon sayesinde bugün 1000 yıl önceki yerinden akan Antoninler Çeşmesi Sagalassos’un en popüler ve en etkileyici yeri.
Antoninler Çeşmesi, MS 150-180 yılları arasında inşa edilmiş. Yedi farklı renk taş kullanılarak yapılan çeşme 29 metre uzunluğunda ve dokuz metre yüksekliğinde. Çeşmenin tam ortasında 4,5 metre yükseklikten şelale şeklinde düşen çeşme, su ve şarap teması ile yapılmış. Çeşme depremler sonucunda yıkılmış olmasına rağmen 1998-2010 yılları arasında yapılan restorasyon çalışmasıyla antik dönemde aktığı şekilde yani 1000 yıl önce olduğu haliyle akar hale getirilmiş. Nişler arasında bulunan heykellerin orijinalleri Burdur Müzesi’nde sergilenirken replikaları orijinal yerinde sergilenmekte.
Sagalassos’un ilk ziyaretçilerinden Charles Fellows, yazdığı 1839 Küçük Asya’da bir Seyahatin Güncesi’nde “Yükselen tepenin yamacında, bugüne dek gördüğüm veya duyduğum tiyatroların en zarifi ve en güzeli yer alır…” diye anlatmıştır Sagalassos’un antik tiyatrosunu. Tiyatronun konumu ve İskender Tepesi’ne doğru sunduğu manzara bugün dahi çok etkileyici.
Sagalassos şehri inşa edilirken bu kaya mezarlarının bulunduğu tepe taş ocağı olarak kullanılmış. Bu dağlardan Burdur beji olarak bilinen mermer cinsi çıkıyor ve şehrin inşasında çoğunlukla bu mermer kullanılmış. Gezinizi tamamladığınızda ziyaretçi merkezini de mutlaka görün. Burada şehrin bir maketi bulunuyor, maketi görünce insanın gözünde daha da bir canlanıyor. Ziyaretçi merkezinin yanında bir de kafeterya var, buranın manzarası muhteşem, fiyatlar da çok uygun. Çayınız kahvenizi içip Ağlasun Ovası’nın yemyeşil bahçelerini ve geride Torosları izleyebilirsiniz.
Sagalassos Antik Kenti giriş ücreti 12 TL, Müzekart’ınız varsa ücretsiz olarak girebiliyorsunuz. Aşağıda yaz ve kış dönemi için antik kentin ziyaret saatleri farklılaşıyor. Yaz ayların 09.00-19.00, kış aylarında ise 08.30-17.30 arası ziyarete açık.
Sagalassos Antik Kenti’ne nasıl gidilir?
Sagalassos Antik Kenti, Burdur’un Ağlasun ilçesinde yer alıyor. Ağlasun’dan 7 kilometrelik dar ve tırmanışlı bir yolla kente ulaşılıyor. Burdur şehir merkezinden ise 40 kilometre mesafede yer alıyor şehir. Burdur – Antalya otoyolunun 14. kilometresindeki dönüşte Ağlasun yönüne dönüp dağ yolundan önce Ağlasun’a sonra Sagalassos’a tabelaları takip ederek ulaşabilirsiniz. Haziran başında gül hasadı, haziran sonu ve temmuz başında ise lavantaların açma zamanı bu bölgeyi ziyaret etmek için en güzel zamanlar.
Sagalassos Antik Kenti’ni ziyaret ederseniz, Burdur ve çevresinde yer alan Salda Gölü, İnsuyu Mağarası, Kibyra Antik Kenti, Burdur Müzesi ve Burdur Doğa Tarihi Müzesini de mutlaka görmenizi öneririm. Burdur ve çevresi ile ilgili daha fazla bilgi için www.cokokuyancokgezen.com adresini ziyaret edebilirsiniz.
