Investing.com – TCMB, Kasım ayı Uluslararası Yatırım Pozisyonu raporunu yayımladı.
2020 Kasım sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2019 yıl sonuna göre % 9,7 oranında azalışla 228,6 milyar ABD doları, yükümlülükleri ise % 2,6 oranında artışla 614,5 milyar ABD doları oldu.
Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2019 yıl sonunda -345,8 milyar ABD doları iken 2020 Kasım sonunda -385,9 milyar ABD doları seviyesine yükseldi.
Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2019 yıl sonuna göre % 21,8 oranında azalışla 82,7 milyar ABD doları, diğer yatırımlar kalemi % 4,6 oranında azalışla 90,7 milyar ABD doları oldu. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları % 6,9 oranında azalışla 44,2 milyar ABD doları oldu.
Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2019 yıl sonuna göre % 20,5 oranında artışla 197,1 milyar ABD doları seviyesine çıktı.
Portföy yatırımları 2019 yıl sonuna göre % 17,0 oranında azalışla 110,0 milyar ABD doları oldu. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2019 yıl sonuna göre % 24,4 oranında azalışla 24,6 milyar ABD doları olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku % 59,8 oranında azalışla 6,2 milyar ABD doları, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise % 3,0 azalışla 47,7 milyar ABD dolarına geriledi.
Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2019 yıl sonuna göre % 1,4 oranında artarak 307,4 milyar ABD doları oldu. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2019 yıl sonuna göre % 5,4 oranında azalarak 32,6 milyar ABD doları olurken, TL mevduatı % 8,8 oranında artarak 14,8 milyar ABD doları oldu.
Bankaların toplam kredi stoku % 7,4 oranında azalarak 63,0 milyar ABD doları olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku % 3,2 oranında azalarak 95,2 milyar ABD doları oldu.
*Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve aylık olarak yayınlanan istatistiki bir tablodur. Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye’nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye’nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.
Yazar: Deniz Engin