Ege Üniversitesi, Memleketler arası Türk Akademisi ve Nazarbayev Üniversitesi iş birliğinde “II. Milletlerarası Adbilim (Onomastik) Sempozyumu” düzenlendi. Nazarbayev Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Jazira Agabekova başkanlığında yapılan sempozyumun eş başkanlığını ise, EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü (TDAE) Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Şahin üstlendi.
Nazarbayev Üniversitesi Kazak Lisanı ve Türkçe Çalışmaları Kısım Lideri Uli Schamiloglu moderatörlüğünde çevrimiçi olarak gerçekleştirilen sempozyumun açılışında, Türk onomastiği odağında, Türk halklarının iş birlikleri konusunda neler yapılabileceği tartışıldı. Sempozyumun açılış konuşmalarını EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, Milletlerarası Türk Akademisi Lideri Prof. Dr. Darkhan Kıdyrali, Nazarbayev Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadişa Dayrova, Kazakistan İktisat, Finans ve Memleketler arası Ticaret Üniversitesi Rektör Danışmanı Ruslan Karatabanov yaptı.
Türk halklarının problemlerinin ortak tabanda tartışılması gerektiğini söz eden EÜ TDAE Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, “Dil bir milletin kendisidir. Lisanımızı koruduğumuz sürece var olabiliriz” dedi. Prof. Dr. Macit, konuşmasında farklı lisan ve kültürler hakkında bilgi vererek, gelecek yıl Adbilim Sempozyumunda tekrar buluşacaklarını lisana getirdi.
Memleketler arası Adbilim Sempozyumu’nun klasik bir hale geldiğini belirten Milletlerarası Türk Akademisi Lideri Prof. Dr. Darkhan Kıdırali, “Geleneksel hale gelen sempozyumumuza her vakit takviye olmaya hazırız. Milletlerarası Türk Akademisi, Ege Üniversitesi ve Nazarbayev Üniversitesi tarafından düzenlenen sempozyumumuzun bir bilgi şölenine dönüşeceğinden hiçbir kuşkumuz yok. Tartıştığımız bahisler ülkelerimizin sosyopolitik, sosyoekonomik ve kültürel alanlarıyla yakından irtibatlı olduğu için bunu bir sorumluluk haline getirmeliyiz” diye konuştu.
Nazarbayev Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadişa Dayrova, sempozyumun Türk Halkları ortasındaki iş birliğinin gelişmesi açısından kıymetli olduğunu söyledi. Prof. Dr. Dayrova, “Türklerin maneviyatını bir ortaya getiren değerli bir aktiflikte yer alıyoruz. Milletlerarası Türk Akademisi’nin dayanağı ile gerçekleştirilen bu sempozyumun bilimsel tartışmalara sahne olacağına inanıyorum” dedi.
Kazakistan İktisat, Finans ve Milletlerarası Ticaret Üniversitesi Rektör Danışmanı Ruslan Karatabanov ise “Öztürkçe isimlerimiz değiştiriliyor. Kazakça isimlerimizin kullanılması gerekiyor. Edebi kaynaklar ve ansiklopediler araştırılmalı. Bu bilgiler, ilkokul yıllarından itibaren verilmeye başlanması son derece önemli” diye konuştu.
14 farklı ülkeden 71 akademisyen sunum yaptı
Açılış konuşmalarının akabinde bilimsel oturumlara geçildi. 14 farklı ülkeden 71 bildirinin sunulduğu toplantıda, Türk Dünyasının adbilim odağında çeşitli problemleri değerlendirildi. Toplantıya katılan araştırmacıların talepleri doğrultusunda oluşturulan “Kapanış Bildirgesi”, toplantı liderleri Doç. Dr. Jazira Agabekova ve Doç. Dr. İbrahim Şahin tarafından kamuoyu ile paylaşıldı.
Sempozyumda alınan kararlar ise şu halde;
1. Türk onomastik ünitelerinin derlenmesi, araştırılması, sözlüklerinin hazırlanarak Türk Dünyası halklarının hizmetine sunulması çalışmalarını organize ve finanse etmek üzere organizatör bir kurumun ivedilikle hayta geçirilmesi. Bu çerçevede en uygun kurumun Milletlerarası Türk Akademisi olduğu değerlendirilmiş, bu kurum nezdinde çalışmaların yürütülmesine karar verilmiştir.
2. Süratli kentleşmenin pek çok onomastik ünitenin yok olmasına neden olduğu tabir edilerek; onomastik birliklerin derlenmesi ve kıymetlendirilmesi noktasında acil hareket planlarının oluşturulması;
3. Bir evvelki toplantıda alınan kararlar çerçevesinde, Türk Dünyası onomastiği (adbilim) alanına yönelik, memleketler arası bir mecmuanın kurulumunun gerçekleştirilmesi;
4. İsimlerin kimliğin bir kesimi olduğu gerçeğinden hareketle, isim değişikliğinin ismi değiştirilen nesnenin kimliğine ziyan verdiği tabir edilmiş; bu mevzuda gerek yer isimlerinin gerekse kurum isimlerinin değiştirilmesinin önüne geçilmesi noktasında, toplumun ve idarecilerin bilinçlendirilmesi gerektiği;
5. Türk Halklarının kardeşliğini, derin bağlarını ortaya çıkaran etnonimi (Kökadbilim) alanındaki çalışmalara daha fazla ehemmiyet verilmesi gerektiği;
6. Gelecek yıl, İzmir’de yüz yüze yapılacak üçüncü toplantıda, toplantı konusunun “ortak miras” olarak belirlenmesi hususları karara bağlanarak, kamuoyuna duyuruldu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
