KUZEY Kore lideri Kim Jong-un, ABD Başkanı Trump ile Vietnam’daki görüşmesinden iki ay sonra dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Rusya’nın uzakdoğusundaki Vladivostok kentinde görüştü. Putin ve Kim Jong-un arasındaki tarihi zirve, Putin’in Kore yarımadasında nükleer silahlar problemi çözümünde Trump ile Kim arasında aracı rolünü üstlenmeyi kabul etmesiyle sonuçlandı. Aracı görevinin ilk şartını da açıklayan Putin, “Kuzey Kore, nükleer silahlardan vazgeçmesi için güvenlik ve egemenliğinin korunacağı garantileri istiyor” dedi. Putin, görüşmeden sonra tek başına yaptığı açıklamada, Kuzey Kore liderinin kendisinden görüşmedeki yeni detayları ABD cephesine aktarmasını rica ettiğini de söyledi.
PUTİN’İ BEKLETTİ
Genelde gezilerinde diğer liderleri bekletmesiyle tanınan Rus lider Putin, tarihi görüşmeden önce Kuzey Kore liderini yarım saat beklemek zorunda kaldı. 40 dakika olarak planlanan görüşmenin tam iki saat sürmesi dikkat çekti. Heyetler arasındaki görüşmelerden sonra Kim’in özellikle Putin’den rica ettiği Rus yemeklerinin servis edildiği kabule geçildi. 2011 yılında babası Kim Jong-il’in ölmesinden bu yana ilk kez Rusya’ya giden Kim, Putin ile görüşmesinin ardından Vladivostok şehrinde turistik geziye çıktı. İki ülke arasındaki en son görüşme, 2011’de dönemin Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ile Kuzey Kore’nin eski lideri Kim Jong-il arasında yapılmıştı.
ABD’YE İLETECEK
Putin, zirvenin ardından basına tek başına yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İlk zirveden hepimiz memnun kaldık. Neleri görüştüğümüze gelince… İkili ilişkilerde ekonomi ağırlıklı konular üzerinde durduk. Rusya’da çalışmakta olan Kuzey Koreli işçileri meselesini, ülkelerimizi bağlayacak ve ayrıca Güney Kore’ye Rusya’nın Transsibirya demiryoluna çıkış sağlayacak demiryolu hattını, petrol ve doğalgaz boru hatları inşasını ele aldık. Görüşmemizde Kore Yarımadası’nın nükleer silahlardan arındırılması konusunu da elbette geniş biçimde ele aldık. Bize göre bu problemin kademeli olarak, adım adım çözüme kavuşturulması gerekiyor” dedi.
Putin’in ‘adım adım’ çözüm vurgusuyla Trump yönetiminin sorunun çözümü için ‘acele ettiğini’ ima ettiği yorumu yapıldı. Rus lider, “Size bir sır vereyim. Kuzey Kore lideri kendisi benden Amerikan tarafına bugün görüştüklerimizi onlara anlatmamı rica etti. Kuzey Kore’nin pozisyonunu ABD’ye elbette ileteceğim. Bu problemin çözümü için faydalı ne yapılabilecekse biz yapmaya hazırız” ifadesini kullandı.
‘BAŞKA SEÇENEK VAR’ MESAJI
CNBC haber sitesine konuşan ABD merkezli düşünce kuruluşu Eurosia Group’tan Scott Seaman, Kim Jong-un’un ziyaret ile ABD cephesine ‘başka seçeneklere de sahip olduğunu’ göstermeyi amaçladığı yorumunda bulundu. Seaman’a göre, Putin’in görüşmede yer almasındaki mesaj ise Rusya’nın çıkarlarının ABD ve Kuzey Kore arasındaki müzakerelerde dikkate alınmasını istemesi. CBS News haber sitesi ise Kore Yarımadası’ndaki muhtemel bir çözüm için ikili anlaşmaların yeterli olmayacağını vurgulayan Putin’in başka ülkelerin de destek verdiği kapsamlı bir anlaşma sağlanması görüşünde olduğunu yazdı.
BİLGİ NOTU
Putin ve Kim arasında görüşülen önemli konulardan birisi Kuzey Koreli işçiler… Rusya’da Kuzey Kore ekonomisine katkı sağlayan yaklaşık 30 bin Kuzey Koreli işçi bulunuyor. BM yaptırımlarına göre Rusya’nın 2019’un sonuna kadar söz konusu işçileri ülkelerine geri göndermesi gerekirken, Kuzey Kore cephesi önemli bir gelir kaynağı olan işçilerin kalması konusunda ısrarcı.