Investing.com – TCMB, imalat sanayinde faaliyet gösteren 1732 işyerinin yanıtlarından hazırladığı İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi Ekim ayı anketini yayımladı. Ekim ayında RKGE, bir önceki aya göre 2,8 puan artarak 108,1 oldu. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, yatırım harcaması, genel gidişat, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, mevcut toplam sipariş miktarı, mevcut mamul mal stoku, gelecek üç aydaki üretim hacmi ve gelecek üç aydaki toplam istihdama ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı endeksi azalış yönünde etkiledi.
Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi (RKGE-MA) bir önceki aya göre 4,0 puan artarak 109,7 oldu.
Son üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi, iç piyasa sipariş miktarı ve ihracat sipariş miktarında artış bildirenler lehine olan seyrin güçlendiği gözlendi.
Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin zayıflayarak devam ettiği, mevcut mamul mal stokları seviyesinin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin ise güçlendiği görüldü.
Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde bir önceki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin güçlendiği, iç piyasa sipariş miktarı ve ihracat sipariş miktarında ise bir önceki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin zayıfladığı görüldü. Gelecek üç aydaki istihdama ilişkin artış yönlü beklentilerin güçlendiği, gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin azalış yönlü beklentilerin ise artış bekleyenler lehine döndüğü gözlendi.
Ortalama birim maliyetlerde, son üç ayda artış olduğunu bildirenler ile gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler lehine olan seyrin güçlendiği görüldü. Gelecek üç aydaki satış fiyatına ilişkin artış yönlü beklentilerin de güçlendiği gözlendi. Gelecek on iki aylık dönem sonu itibarıyla yıllık ÜFE beklentisi bir önceki aya göre 0,6 puan artarak yüzde 13,6 oldu.
Ekim ayında, ankete katılan işyerlerinin yüzde 44,7’si üretimlerini kısıtlayan faktör bulunmadığını belirtirken, yüzde 20,0’ı talep yetersizliğinin üretimlerini kısıtlayan en önemli faktör olduğunu belirtti, onu sırasıyla hammadde-ekipman yetersizliği, işgücü yetersizliği, mali imkansızlıklar ve diğer faktörler izledi.
Son üç aydaki rekabet gücüne ilişkin gelişmeler değerlendirildiğinde, yurt içi piyasalardaki rekabet gücüne ilişkin olarak bir önceki dönemde azalış bildirenler lehine olan seyrin artış bildirenler lehine döndüğü gözlendi. Avrupa Birliği içindeki yurt dışı piyasalardaki rekabet gücüne ilişkin azalış yönlü değerlendirmelerin artış bildirenler lehine döndüğü, Avrupa Birliği dışındaki yurt dışı piyasalardaki rekabet gücüne ilişkin azalış yönlü değerlendirmelerin ise zayıflayarak devam ettiği görüldü.
İçinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda, bir önceki aya kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 12,4’e, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 11,0’a gerilerken, aynı kaldığını belirtenlerin oranı yüzde 76,6’ya yükseldi.
Yazar: Deniz Engin