Investing.com – İmalat sanayisinde faaliyet gösteren iş yerlerinin, mevcut fiziki kapasitelerine göre fiilen gerçekleşen kapasite kullanımlarını gösteren Kapasite Kullanım Oranı Mart ayında bir önceki aya göre 0,2 puan azalarak %74,7’ye geriledi, mevsimsel etkilerden arındırılmış oran ise bir önceki aya göre 0,1 puan artarak %75,6 oldu.
Sektörün yakın tarihte ekonomik görünüme ilişkin bakışını ölçenİktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi, Nisan ayında bir önceki aya göre 0,2 puan artarak 111,0 seviyesine yükseldi, aylık bazdaki artış sınırlı olurken görülen bu seviye ise Nisan 2018 sonrası en yüksek seviye oldu. Mevsimsellikten arındırılmış oran ise bir önceki aya göre 2,8 puan azalarak 107,4 oldu.
Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması, gelecek üç aydaki toplam istihdam, mevcut toplam sipariş miktarı ve mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim hacmi ve genel gidişata ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi.
Son üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde artış bekleyenler lehine olan seyrin bir önceki aya kıyasla güçlendiği, iç piyasa sipariş miktarı ve ihracat sipariş miktarında azalış bildirenler lehine olan seyrin ise artış bildirenler lehine döndüğü gözlendi.
Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin zayıflayarak devam ettiği, mevcut mamul mal stokları seviyesinin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin ise bir önceki aya göre güçlendiği görüldü.
Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi, iç piyasa sipariş miktarı ve ihracat sipariş miktarında bir önceki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin zayıfladığı görüldü. Gelecek üç aydaki istihdama ve gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin artış yönlü beklentilerin ise güçlendiği gözlendi.
Ortalama birim maliyetlerde, son üç ayda artış olduğunu bildirenler ile gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler lehine olan seyrin güçlendiği görüldü. Gelecek üç aydaki satış fiyatına ilişkin artış yönlü beklentilerin de güçlendiği gözlendi. Gelecek on iki aylık dönem sonu itibarıyla yıllık ÜFE beklentisi bir önceki aya göre 1,7 puan artarak yüzde 19,2 oldu.
2021 yılı Nisan ayında, ankete katılan iş yerlerinin yüzde 43,8’i üretimlerini kısıtlayan faktör bulunmadığını belirtirken, yüzde 16,9‘u talep yetersizliğinin üretimlerini kısıtlayan en önemli faktör olduğunu belirtti, onu sırasıyla hammadde-ekipman yetersizliği, mali imkansızlıklar, diğer faktörler ve işgücü yetersizliği izledi.
İçinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda, bir önceki aya kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 12,4‘e gerilerken, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 15,3’e, aynı kaldığını belirtenlerin oranı ise yüzde 72,3‘e yükseldi.
Yazar: Necdet Erginsoy