Turizm durdu, restoranlar, berberler kapandı. Sokağa çıkma yasakları uygulanmaya başladı. İnsanların büyük bir çoğunluğu evden çalışma düzenine geçerken, zorunlu olmayan hallerde evden dışarıya çıkışlarda da büyük bir düşüş yaşandı. Alınan önlemler meyvelerini vermeye başladı. Hastalığa yakalanan sayısı azalıp, iyileşen sayısı artarken, normalleşme süreci için de adımlar atılmaya başladı. Tüm bu gelişmeler ‘yeni normal’ için de hazırlıkları hızlandırdı. İlk etap bakanlık kararnamesiyle kapatılan restoran gibi işletmelerin açılması gündeme gelirken, sektör de açılış için hazırlık yapmaya başladı. Biz de yapılan hazırlıkları ve sektörün önerilerini öğrenmek için dernek yöneticileri ve restoran işletmecileri ile temasa geçtik. İşte sektör temsilcilerinin restoranların açılışı öncesinde virüse karşı sundukları öneriler:
ŞOVLAR BİTECEK, TUZLUK BİLE KONMAYACAK
Günaydın Et ve Restoranlar Grubu kurucu ortağı Cüneyt Asan: Değişen bir dünya var ve herkes bu dünyaya ayak uydurmak zorunda. Şu an için restoranların açılışıyla ilgili resmi bir tedbir paketi açıklanmadı. Ancak biz yine de çeşitli önlemler almak için çalışmalar yapıyoruz. Burada en önemli korunma yöntemi masaların birbirinden uzak olması. Yeni dönemde bizim gibi restoranlar daha geniş alanlarda hizmet vermeye başlayacak. Daha büyük alanlar daha geniş mesafe imkanı tanıyacak. Garson sayılarını düşürmek de alabileceğimiz önlemler arasında. Garsonlar masa masa gezip sipariş alıyor, siparişleri masaya getiriyor. Burada daha çok teknolojiden yararlanılabilir. Açıkta yemeklerle yapılan şovlar artık olmayacak. Temas minimuma inecek. Açık büfelerden, kalabalık restoranlardan vazgeçilecek. Masadaya her gelen müşterinin dokunduğu tuzluk bile konulmayacak.
YEMEKLER ŞEFFAF KAPAKLA SERGİLENECEK
İstanbul Lokantacılar Odası Başkanı Sayit Karabağlı: İlk olarak restoranların kapasitelerinin yarı yarıya düşürülmesi gerekiyor. Masalarda çapraz oturma düzeni zorunlu olmalı. Esnaf lokantalarında camekan arkasında sergilenen yemeklerin üzeri şeffaf kapaklarla kapatılmalı. Ayrıca yemeklerin sergilendiği camekanlar daha korunaklı hale getirilmeli. Garson sayısı düşürülerek müşteri self servise de yönlendirilebilir. Böylece masalar arasında gelip giden garson olmayacağı için temasta sıfıra yakın olacaktır.
SİPARİŞ ‘CEP’TEN VERİLMELİ TEMAS EN AZA İNMELİ
Turizm Restaurant Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği Başkanı Kaya Demirer: Tüm çalışanlar restoranlarda koronavirüs önlemleri konusunda eğitim almalı. Restoranda müşterilerinde ulaşabileceği alanlarda antiseptik bulundurulmalı. Müşterilerin sosyal mesafeyi koruması için önlemler alınmalı. Önlemler hakkında misafirlere gerekli bilgilendirmeler yapılmalı. Masalar arası sosyal mesafe kuralına göre oluşturulmalı. Müşteriler menüleri cep telefonundan görebilmeli, istediği taktirde siparişlerini de cep telefonundan verebilmeli. Yemek masaları ve mobilyaları, masa üstü ekipmanları alkol bazlı ürünler ile temizlikleri her müşteri kullanımı sonrası yapılmalı. Hesap alınmasında temassız ödeme/mobil ödeme tercih edilmeli. Masalarda müşterinin kendi hijyenini de sağlamasına imkan tanıyacak minimum yüzde 70 alkol bazlı tek kullanımlık ıslak mendiller bulundurulmalı. Garson sayısında azalma yönünde bir ön görümüz bulunmuyor. Serviste teması en aza indirmek hem personel hem de müşterinin sağlığını korumak için sadece restoranlarda değil her iş yerinde ve hayatın normal akışında zaten bu dönemde uygulanması gereken bir kural. Restoranlar bu konuda servis yaparken müşteriye olan yakınlaşmaya dikkat etmeli.
SALATA BÜFELERİ KALDIRILDI TUZLAR KÜÇÜK AMBALAJDA
Yemek Sanayicileri Dernekleri Federasyonu Başkanı Sedat Zincirkan: Toplu yemek yapılan yerlerde Türkiye’de virüs görüldüğü andan itibaren önlemler alındı. Örneğin salata büfeleri kaldırıldı. Yerine paketli salatalar kullanılmaya başladı. Masadaki tuzluklar kaldırıldı. Bundan sonra da herkesin dokunduğu kepçe, kaşık gibi malzemeler de çok kullanılmayacak. Yoğurt gibi kepçe ile alınan ürünler kaplarla çalışana sunulacak. İşe dönüşle birlikte bu önlemler devam edecek.
MASA ARALIĞI 2.5 METRE OLACAK
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl: TÜRES olarak yeni dönem için bir belgelendirme çalışması yapıyoruz. Bu çalışma için ilgili bakanlıklar ve yetkililer ile temas halindeyiz. Nasıl araç muayenesi yapılıyorsa restoran muayenesi de yapılmasını istiyoruz. Yeni standartlar oluşturmak için çalışıyoruz. Bu işi kişisel önlemlere bırakamayız. Yaptığımız çalışmaya göre örneğin yeni dönemde masa aralığının en az 2.5 metre olmasını istiyoruz. Eskisi gibi açık büfeler olmamalı. Açık büfede de standartlar olmalı. Açık büfeden herkesin tuttuğu kaşık ya da maşalarla alım yapılmamalı. Tek kullanımlık ürünler ön plana çıkmalı. Açık büfeye konan ürünler temasa açık olmamalı. Yemeklerin korunması sağlanmalı. Çalışanlar maske bir süre maske ile servis yapmalı. Temas en aza indirilmeli. Masadaki çatal bıçak el değmeden paketlenmeli ve müşteri kendisi açmalı. Müşteri de gittiği restoranın denetlendiğini ve koronavirüse karşı önlemlerin alındığı görmeli. Temassız bir dönem bizi bekliyor. Ödemelerin büyük çoğunluğu da temassız teknolojiler kullanılarak yapılacak. Paket servis de gelecekte önem kazanacak. Paketleme üzerine de standartlar için çalışıyoruz.