Rusya‘nın Ukrayna işgali iki haftayı geride bırakırken savaşın seyrine dair birçok senaryo da ortaya çıkıyor. Birçok Batılı istihbarat yetkilisi Rus ordusunun Ukrayna’nın denetimini bir hafta içinde ele geçireceğini düşünüyordu ancak atağın üzerinden iki hafta geçerken iki ülke ortasında çatışma başa baş sürüyor. Yetkililer, Ukrayna’nın beklenenden daha güçlü bir direniş gösterdiğine ve Rusya‘nın stratejik kusurlarına dikkat çekiyor.
SAVAŞIN SEYRİNE AİT BİRBİRİNDEN FARKLI SENARYOLAR GÜNDEMDE
İngiltere’nin itibarlı yayınlarından Financial Times, “Rus önder Vladimir Putin’in son savaşıyla ilgili belirsizlik sürerken” Batılı ülkelerde savaşın seyrine dair birçok senaryonun konuşulmaya başladığını yazdı. Gazeteye konuşan yetkililer, Rusya-Ukrayna savaşının nasıl sonuçlanabileceğine dair olasılıkları şöyle sıraladı.
RUSYA ZAFER KAZANACAK, ZELENSKİ DÜŞECEK
Rusya‘nın Ukrayna’da beklenen ilerlemeyi kaydedememesine karşın birçok Batılı yetkili, Rus ordusunun büyüklüğü düşünüldüğünde savaşı Putin’in kazanacağına inanmayı sürdürüyor. Tekrar de Putin, bilhassa askeri manada beklediğinden daha büyük bir bedel ödeyecek. Sivil kayıplar da iddialardan çok daha yüksek olacak. Birçok analiste nazaran Putin Ukrayna önderi Volodimir Zelenski’nin yerine Moskova yanlısı bir hükümet getirecek. Bu durum, sürgünde Batı takviyeli bir Ukrayna hükümetinin ortaya çıkmasına ve ülke içinde uzun vadeli bir isyanın patlak vermesine yol açabilir.
RUSYA KISMİ ZAFER KAZANACAK, ZELENSKİ HÜKÜMETİ ÜLKENİN BATISINA ÇEKİLECEK
Zelenski işgalin başında başşehir Kiev’den ayrılmayı reddetmişti, lakin birçok savunma ve istihbarat yetkilisine nazaran Batı takviyeli hükümetin Rus ordusunun girmediği ülkenin batısına çekilmesi de olasılıklar ortasında. Bu durumda Polonya hududundaki Lviv, Ukrayna’nın yeni başşehri olabilir. Financial Times’a konuşan yetkililere nazaran Putin’in Rusça konuşan nüfusun ağır olduğu doğuya odaklanan işgal stratejisi de, bunun Kremlin için kabul edilebilir bir seçenek olduğunu gösteriyor.
MÜZAKERELERDE MUAHEDE SAĞLANACAK
Ukrayna ve Rusya ortasındaki ateşkes görüşmeleri şu ana dek insani koridorlarla hudutlu kaldı. Antalya’da dün Rus ve Ukraynalı dışişleri bakanlarını bir ortaya getiren görüşmeden de somut bir sonuç çıkmadı. Ukrayna hükümeti, Rusya’nın 2014’te ilhak ettiği Kırım’ın ve ülkenin doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçı bölgelerin pozisyonunu görüşmeye hazır olduğunu lakin ülkenin askeri kapasitesini yok etme talebini kabul etmeyeceğini belirtiyor. Tekrar de birçok uzmana nazaran savaş devam ederse ve can kaybı süratle artarsa iki taraf da bir muahedeye razı olabilir. Bu, Putin’in askerlerini belli bir bölgeye geri çekmesiyle de sonuçlanabilir.
RUSYA GERİ ÇEKİLECEK, PUTİN DÜŞECEK
Kimi uzmanlara nazaran Ukrayna’daki güçlü direniş, Batı’dan silah dayanağı devam ederse Rusya’yı bozguna uğratabilir. Rusya başkanı Putin’in Batı’nın yaptırımlarının amacındaki Kremlin’deki seçkinlerin ya da savaşın gidişatından rahatsız ordunun isyanı sonucu 22 yılı aşan iktidarını kaybedebileceğini düşünen bir kesim var.
ABD Dışişleri Müsteşarı Victoria Nuland, Ukrayna’da savaşın bitmesine yönelik en değerli gelişmelerden birinin Rusya içinde Putin’e karşı büyüyen muhalefet olduğunu söylemişti. Ülkede Ukrayna savaşına karşı düzenlenen protestolarda da çok sayıda kişi gözaltına alınmıştı.
NATO-RUSYA ORTASINDA KAPSAMI BÜYÜK BİR SAVAŞ
Birtakım yetkililere nazaran savaşın Ukrayna hudutlarını aşması mümkün. Batı’nın Ukrayna’ya silah sevkiyatı ve Moskova’ya yönelik sert yaptırımlar, savaşın Doğu Avrupa’daki başka ülkelere sıçramasına ve NATO’nun çatışmaya dahil olmasına yol açabilir. NATO, ittifaka üye olmayan Ukrayna’ya asker göndermeyeceğini açıklamış ve Kiev’in ülkede uçuşa yasak bölge kurulması davetini reddetmişti. Tekrar de savaşın daha da büyüme riski telaş yaratmaya devam ediyor. Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov, Polonya’daki savaş uçaklarının Ukrayna’ya gönderilmesinin “çok tehlikeli olacağını” tabir etmişti. Putin de geçen ay, çatışmaya müdahale edecek ülkelere çok sert cevap vereceklerini söylemişti.
Öte yandan NATO, Rusya’ya yakın üye ülkelere ve Baltık ülkelerine son devirde çok sayıda asker gönderdi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bu hafta yaptığı bir konuşmada “Putin daha az NATO istiyorsa daha fazlasını bulacak. Bizi bölmek istedi ancak karşısında daha fazla birleşmiş bir ittifak buldu” dedi.