Rusya ve Çin, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) çekilen ABD’yi silah yarışı içine girmekle suçladı ve bu ülkenin orta menzilli füze denemesini Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) taşıdı.
BMGK, Rusya ve Çin’in talebi üzerine ABD’nin yasaklı füze testini görüşmek üzere toplandı.
Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dmitry Polyanskiy, ABD’nin INF Anlaşması’ndan çekilmesini eleştirerek, ”ABD silah yarışına hazır.” değerlendirmesinde bulundu.
BMGK’yi ABD’nin ”ikiyüzlülüğünü ifşa etmek” için toplamadıklarını belirten Polyanskiy, stratejik istikrar ve güvenliği sağlamak için ABD ile her türlü ciddi diyaloga hazır olduklarını belirtti.
Çin’in BM Daimi Temsilcisi Zhang Jun ise konuşmasında, ”Çin’in de dahil olduğu yeni bir anlaşmayı görüşmek istediklerini’ söyleyen ABD Başkanı Donald Trump’a yanıt verdi ve ABD’nin Çin’i bahane ederek anlaşmadan çekilmesinin ”kabul edilemez” olduğunu söyledi.
ABD’nin Daimi Temsilci Yardımcısı Jonathan Cohen de Rusya’yı 10 yıldan uzun süredir INF’yi ihlal etmekle suçladı ve ABD’nin 6 yıl boyunca Rusya’yı anlaşmaya uyması konusunda ikna girişimlerinin ardından INF Anlaşması’ndan çekilme kararı aldığını söyledi.
Anlaşmayı ihlal eden Rusya’nın Avrupa’yı vurabilecek ”9M729” füze sistemi geliştirdiğini ifade eden Cohen, ”Rusya ve Çin silahlarını geliştirmeye devam ederken ABD’nin itidal göstermesini bekliyor.” dedi.
Cohen, INF Anlaşması’na dahil olması gereken Çin’in ise yasaklı kapsama girecek yaklaşık 2 bin füzesinin olduğunu iddia etti.
ABD’nin orta menzilli füze denemesinin INF Anlaşması’nın yükümlülüklerini ihlal etmediğini savunan Cohen, ABD’nin Rusya ve Çin’in de dahil olacağı etkili bir anlaşmayı görüşmeye hazır olduğunu bildirdi.
ABD, Rusya’nın INF’yi ihlal ettiğini öne sürerek anlaşmadan tek taraflı çekildiğini duyurmuştu. Rusya Dışişleri Bakanlığı da bu ay başında Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nın resmen sona erdiğini açıklamıştı.
Bunun üzerine ABD, 19 Ağustos’ta tesir menzili 500 kilometreyi aşan yeni bir orta menzilli seyir füzesini denediklerini açıkladı.
Denenen seyir füzesinin, ABD’nin Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ile 8 Aralık 1987’de imzaladığı ve yakın zamanda çekildiği Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması kapsamında yasak olduğu ortaya çıktı.
INF Anlaşması, ABD ile Rusya’nın menzili 500 ila 5 bin 500 kilometre arasında olan karada konuşlu nükleer ve konvansiyonel füzeleri geliştirmesini yasaklıyordu.
