ABD’nin saygın gazetelerinden The Wall Street Journal, Başkan Donald Trump’ın Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde Danimarka’ya bağlı özerk bölge Grönland’ı satın almak istediğini ve bunu defalarca danışmanlarıyla konuştuğunu yazdı.
ABD medyasında büyük yankı bulan haberde eski emlakçı Trump’ın başkanlık sonrasında iz bırakacak bir proje olması nedeniyle Grönland’ı satın almak istediği öne sürüldü. Trump’ın küresel ısınmadan en çok etkilenen bölgelerden olan ve üzerindeki buzullar hızla küçülen Grönland’ı satın alma konusunda ne kadar ciddi olduğu ise açıklık kazanmadı. ABD’nin eski başkanlarından Dwight Eisenhower’ın Alaska eyaletini Ruslardan satın alması gibi Trump’ın da Grönland’ı ABD topraklarına katmak istediği iddia edildi.
ARAŞTIRMA İSTEDİ
Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olan 2 milyon 166 bin km2’lik yüzölçümüyle Grönland, Kuzey Kutbu’nda en büyük buz örtüsüyle kaplı kara parçası, aynı zamanda dünyanın en büyük adası. Trump’ın ilk olarak bahar aylarında gündeme getirdiği fikir karşısında bazı danışmanlarının bunu iyi bir ekonomik hamle olarak gördüğü, bazı danışmanların ise komik bulduğu belirtildi. İddia tam da Başkan Trump’ın eylül ayı başında Danimarka’ya yapacağı resmi ziyaret öncesine denk geldi. Halihazırda Danimarka, 56 bin nüfuslu Grönland’ı her yıl 591 milyon dolarla sübvanse ediyor. Bu nedenle Danimarka’nın böyle bir pazarlığa girip girmeyeceği merak konusu.
GRÖNLAND’DAN RET YANITI
Tartışmaların dünya gündemine oturması üzerine Reuters ajansına açıklama yapan Grönland Dışişleri Bakanı Ane Lone Bagger, “İş yapmaya hazırız, ancak satılık değiliz” dedi. Grönland Dışişleri Bakanlığı da attığı tweet’te ülkenin kaynaklarına işaret ederek “Grönland, mineral, temiz su, buz, balık ve deniz ürünleri, yenilenebilir enerji gibi zengin kaynaklara sahip, aynı zamanda macera turizminin yeni adresi” diye yazdı. Danimarka’nın eski başbakanı Lars Lokke Rasmussen, Trump’a “1 Nisan şakası olmalı. Ama hiç vakti değil” diye Twitter’dan tepki gösterdi. Danimarka Halk Partisi’nden Soren Espersen de “Eğer gerçekten bunu düşünüyorsa, bu çıldırdığına dair nihai kanıttır. Danimarka’nın 50 bin vatandaşını ABD’ye satacağını düşünmek komik” yorumunda bulundu.
BİLGİ NOTU:
Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olan Grönland büyük ölçüde buzullarla kaplı. Grönland içişlerinde özerk, ancak savunma ve dışişleri konusunda Danimarka’ya bağlı.
DAHA ÖNCE DE GÜNDEME GELMİŞTİ
ABD’de Grönland’ın satın alınmasının daha önce de gündeme geldiği biliniyor. Buna göre Amerika, 1867 yılında Grönland ve İzlanda’yı satın almak için çaba gösterdi, ancak başarılı olamadı. Yine 1946 yılında ABD Başkanı Harry Truman, Grönland’a jeopolitik anlamda ilgi duydu, ancak Danimarka 100 milyon dolarlık öneriyi reddetti.
Grönland’ın demir, kurşun, çinko, elmas, altın, uranyum ve petrol gibi maden ve enerji kaynaklarına sahip olabileceği, bu nedenle daha iyi araştırma yapılması gerektiği belirtiliyor. ABD’li danışmanlar güvenlik anlamında da Grönland’ın alınmasına olumlu bakıyor. Siyasi yorumcular, Rusya ve Çin gibi ABD’nin de kutup bölgesine ilgisinin arttığına işaret ediyor.
1951 yılında Danimarka ile ABD arasında yapılan anlaşma çerçevesinde ABD’nin Grönland’ın kuzeyinde Thule Hava Üssü bulunuyor.