TBMM Lideri Mustafa Şentop, SAÜFEST’in açılış merasiminin akabinde yerleşke içerisinde bulunan bir alanda öğrencilerle bir ortaya gelerek, kendisine yöneltilen soruları yanıtladı. Anayasa değişikliğine değinen Şentop, 2011 seçimleri öncesinde başlayan yeni anayasa tartışmalarının akabinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir Anayasa Uzlaşma Komitesi kurulduğunu belirterek, Türkiye’ye yeni bir anayasa gereklidir, benim kanaatim. İçerikten bağımsız olarak büsbütün, halkın özgür oylarıyla seçilmiş bir parlamentonun bir anayasa yapması gerekiyor. Türkiye bunu hak ediyor, zira şu anki anayasa ne kadar değişiklikler yapılmış olsa da 1982’de bir askeri darbe sonrası yapılmış bir anayasa. İçeriği bakımından da birçok şey lisana getirilebilir. Vakit içinde yapılan değişikliklerle anayasanın bütünlüğünün bozulması üzere birtakım teknik şeyler de söylenebilir. Lakin bunu yapabilmek için mecliste sayısal olarak bir çoğunluğa gereksinim var. 600 kişilik bir parlamentodan 400 kişi yahut en az 360 kişi olması lazım ki bu anayasa görüşülsün ve referanduma götürülsün. Hasebiyle bu yeni anayasa konusunda en azından prensip olarak mutabakat lazım. Meclis bunu yapabilir isterse fakat içtenlikle bir yaklaşım ortaya koymak lazım dedi.
Anayasa oluşturmada en değerli kısmın mimari şekillendirme olduğunu söz eden Şentop, şöyle konuştu
Anayasayı somutlaştıran devletin kurumsal mimarisidir. Devlet yetkilerinin kullanımıyla ilgili, yetkiyi kullanacak olanların oluşumuyla ilgili, birbirleriyle ortasındaki bağlarla ilgili olan kısım. Onun için Anayasa hukukçuları ortasında insan haklarına dair bir kısım içermeyen metin anayasa olabilir ancak kurumsal mimariyle, teşkilatla ilgili kısım içermeyen bir metin anayasa olamaz derler. Mesela Fransa’nın 1946 Anayasası’nda insan haklarıyla ilgili bir kısım yok, evvelki anayasaların ve 1789 İnsan Hakları Beyannamesi’ne atıf yapılıyor insan haklarıyla ilgili. Yani insan haklarıyla ilgili bir kısım olmasa bile devlet teşkilatlarının oluşturduğu yasama, yürütme, yargı ve bunların birbirleriyle olan bağları düzgün bir halde düzenlenmişse insan haklarını garanti altına almış oluyorsun esasen münasebetiyle bir anayasanın en kıymetli kısmı kurumsal mimari ile ilgili kısımdır. O kısım içinde de en değerli olan konu hükümet sistemiyle ilgili kısımdır. Evvelki sistemde, 1961 ile başlayan sistemde, bahsetmiş olduğum anayasa ile siyasetin alanını daraltan anlayışın işleyebilmesi için parlamenter sistemden yararlanmıştır kayıt dışı siyaset yapan ögeler. Bunun en çok öne çıktığı iki tarih var birisi 12 Mart 1971 bir muhtıra verilmiştir. Aslında Adalet Partisi hükümeti var, Süleyman Demirel başbakan ve çoğunluğa da sahip mecliste. Bir müddet direnmiştir Demirel lakin sıkıştırınca, zorlayınca başbakanlıktan istifa etmiştir. Zorlama da şu ‘Biz artık muhtıra verdik ancak ayrılmazsan darbe de yapacağız arkasından’ demişlerdir. Bu da farklı bir iştir. Bu sırada meclis açık, Demirel ayrılınca bir CHP Milletvekili Nihat Erim’e hükümeti kurma vazifesi vermişlerdir. 2 yıl boyunca Türkiye bu biçimde dışarıdan, uzaktan kumandayla diyebileceğimiz formda hükümetlerle yönetilmiş. Neden Zira millet hükümeti seçmiyor. Millet seçimde yalnızca parlamentoyu seçiyor parlamenter sistemde. Hükümet o parlamento oluştuktan sonra parlamento içerisinde muhakkak bir çoğunluk bir ortaya gelirse hükümet o halde kuruluyor. O vakit parlamento içerisindeki istikrarları değiştirebiliyorsan dışarıdan hükümet düşürüp, hükümet durdurabiliyorsun. Bunun bir örneği 28 Şubat’ta yaşadık.
‘SAĞ TARAFTA GÖZÜ VAR HERKESİN EN PAK İŞ ARABAYI DEĞİŞTİRMEK’
Başbakanlığın kaldırılmasını şoför eğitimi verilen otomobillere benzettiğini tabir eden Şentop, aksayan sistem için gerekli müdahaleler yapıldığına değinerek kelamlarına şöyle devam etti
‘Sürücü eğitimi verilen otomobillere benzetiyorum ben. Bu arabalara bakıldığı vakit dışarıdan tıpkı, başkalarından bir farkı yok. Birisi geliyor sürücü koltuğuna oturuyor, takıyorsun vitesi basıyorsun gaza yanında da biri oturuyor. Bir müddet sonra gaza basıyorsun ancak otomobil gitmiyor. Neden Zira yan tarafta o otomobillerde şoför eğitimi veren kişinin de otomobile hükmetme, arabayı yönetme imkanı veren aparatlar var. Türkiye’deki 1961 sonrası kurulan o vesayetçi sistemi buna benzetiyorum. Başbakan seçiliyor, geliyor oturuyor koltuğa artık sürücü benim diyor ancak bir mühlet sonra bakıyor ki gitmiyor otomobil yahut gaza bastığı halde duruyor otomobil. İşte bu yandaki vesayetçi dediğimiz kişi, sağ taraftaki bu sistem. Arabayı değiştirmek daha âlâ, yeni anayasa derken yeni bir otomobil almak. Lakin en azından sağdaki aparatları sökmek lazım arabayı olağanlaştırmak için. Cumhurbaşkanımız gelince sağdaki adam karşında ‘Bir dakika sürücü benim sen neden karışıyorsun’ dedik bunu sembolik olarak söylüyorum. Tartışma büyüyünce kapıyı açıp sağdaki adamı indirdik, kapıyı kapattı. Ama bu kâfi değil, sağ tarafta o aparat durduğu sürece birileri sağ tarafa oturmaya çalışacak. FETÖ buydu işte. FETÖ sürücü mahalline oturmayı hedeflememiş. Neden Zira orası riskli. Sağ taraftaki, sola kim oturursa otursun onu yönetiyor. Sağ tarafta gözü var herkesin, en pak iş arabayı değiştirmek. O olmazsa aparatları sökmek. Hükümet Sistemi değişikliği o müdahale aparatlarını sökmektir. Artık sağa oturan, art tarafta oturandan farksız. Hükümet sistemi değişikliği yalnızca bir fantezi ya da konjonktürel siyaset gereği olarak değil, 1960’a kadar gelen Türkiye’nin siyasi tarihi içerisinde ortaya çıkarılmış bir zarurettir.
‘SANAL HAYATTA YAPILAN YANLIŞLAR İÇİN MUEYYİDELER UYGULANMALI’
Toplumsal medya konusunda açıklamalarda bulunan Şentop, Bir yaşadığımız sanal alem var, bir de yaşadığımız gerçek alem var. Gerçek alem ile sanal alem ortasında yapılan işlerin tüzel durumu bakımından bir fark olmaması lazım. Sanal alemde yapılan yanlışlar, yanlışlar, hakaretler için de gerçek hayatta olduğu üzere müeyyideler uygulanmalı. Bu bakımda bu alanda hem ulusal mevzuat olarak hem de milletlerarası kontratlarla bir tüzel düzenleme oluşturmak lazım. Tüm dünyada bu tıp talepler var. Vakit zaman biz de mağdurları ortasında olabiliyoruz bunların. Bunların bir kısmıyla tüzel uğraş ediyoruz bir kısmıyla da konuşarak siyasi olarak çaba ediyoruz dedi.
