Sıhhat Bakanlığı, kamuoyunda tartışma yaratan taşıyıcı anneliği, kesin yasa kararıyla yasaklamak için hazırlık yapıyor.
TÜRK CEZA KANUNU’NDA MANİ VAR
Türkiye‘den her yıl bir kısım bayan, diğerinin spermi yahut yumurtalığıyla gebe kalabilmek yahut bebeğinin cinsiyetini belirleyebilmek için yurtdışına gidiyor. Türk Ceza Kanunu‘nun, “Çocuğun soy bağını değiştirme” başlıklı 231. hususu, bu sürece pürüz olarak görülüyor. Hususta, “Bir çocuğun soy bağını değiştiren yahut gizleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır” deniliyor. “Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Yönetmeliği”nde ise bu hususları yasaklayan kararlar bulunuyor. Bakanlık taslağında, 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanuna şu kararların eklenmesi öngörülüyor:
EMRİYONUN SATIŞININ YAPILMASI YASAK
“Doğal yollarla çocuk sahibi olunamadığı yahut tıbbi gereklilik bulunduğu hallerde, bayan yahut erkeğin üreme hücrelerinin tıbbi formüllerle döllenmeye elverişli hale getirilmek ve beden içinde yahut dışında döllenmesini sağlamak suretiyle üreme hücreleri yahut embriyo anne adayına uygulanabilir. Bu usul yalnızca evli olan eşler ortasında gerçekleştirilir. Bu tedavi uygulamaları, bakanlıkça belirlenen tıbbi asıllar çerçevesinde sadece bakanlıkça yetkilendirilmiş doktorlar tarafından ve bakanlıkça ruhsatlandırılan üremeye yardımcı tedavi merkezlerinde gerçekleştirilebilir. Eşlerden biri yahut her ikisinden alınan üreme hücreleri ve bu hücrelerden elde edilen embriyonun, öbür bireylere uygulanması yoluyla çocuk sahibi olmak ve taşıyıcı annelik yapmak yasaktır. Diğerine ilişkin üreme hücresi yahut embriyonun kullanılması suretiyle donasyon süreci yapılması ve bu emelle üreme hücresi yahut embriyo bağışlanması, satılması, bulundurulması, kullanılması, saklanması, taşınması, ithalatı, ihracatı ve bu süreçlere aracılık edilmesi yasaktır.
YAPANA, BAĞIŞLAYANA PARA CEZASI
Hukuka muhalif olarak organ ve doku alan, satan, satın alan, satılmasına aracılık eden, saklayan, nakleden yahut aşılayan, organ yahut doku teminine yönelik olarak ilan yahut reklam veren yahut yayınlayan bireyler hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 91’inci hususu uygulanır. (Hukuka karşıt yollarla elde edilmiş olan organ yahut dokuyu saklayan, nakleden yahut aşılayan kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.) Bu Kanuna muhalif formda embriyo ve üreme hücresi bağışlayan, aşılayan, bulunduran, kullanan, saklayan ve nakledenlerle bunların alım ve satımını yapanlar, alım ve satımına aracılık edenler yahut komisyonculuğunu yapanlar yahut bu fiilleri özendiren, bunlara yönlendiren yahut bunlara yönelik ilan yahut reklam veren yahut yayınlayan şahıslar hakkında, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir hata teşkil etmediği takdirde 2 yıldan 4 yıla kadar mahpus ve bin günden iki bin güne kadar isimli para cezasına hükmolunur.
Bu fiillerin Türk vatandaşları tarafından yurt dışında işlenmesi halinde, ilgili ülkede fiil hata oluşturmasa dahi fail bu fıkra kararlarına nazaran cezalandırılır.”
