Şile’de 1923 yılında çıkan büyük yangına kadar, bugün Balibey Mahallesi’nin bulunduğu bölgede yaşayan Rumlara ait tarihi mezarlık definecilerin hedefi haline geldi. Yıllar önce mezar taşlarının olduğu mezarlıktan geriye sadece duvarları kaldı. Denize yakın bir noktada olan ve harabe vaziyette bulunan mezarlığın bir girişi bulunmuyor. Mezarların bulunduğu alanı zamanla çalılar ve ağaçlar kapladı. II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerden kaçan Yahudileri Filistin’e götürmek üzere Romanya’dan yola çıkan Struma gemisinin İstanbul açıklarında bir Sovyet denizaltısı tarafından batırılması sonrası hayatını kaybeden bazı Yahudilerin de bu Rum mezarlığına defnedildiği belirtiliyor. Mezarlığın kaderine terk edilmesi sonrası defineciler tarafından hedef haline geldiğini belirten Şile Çevre Gönülleri Derneği Başkanı Nabi Evren, günümüzde sadece duvarları kalan mezarlığın korunması gerektiğini ifade etti. Tarihi mezarlığın bulunduğu bölge havadan da görüntülendi.
“1923 YILINA KADAR 2 BİN RUM YAŞIYORDU”
Şile Çevre Gönülleri Derneği Başkanı Nabi Evren, “5 Mart 1923’te burada yaşanan büyük yangın sonrası burayı terk eden Rumlar beraber yaşıyorlardı. O yangından sonra Şile’yi tamamen terk ettiler. Şu an bu mevki Maşatlık mevki. Yani mezarlığın bulunduğu alan. Burada Rum evleri vardı. 1923 yılına kadar 2 bin Rum yaşıyordu. Evleri yan yanaydı ve denize bakıyordu. Çünkü denizcilik ve balıkçılıkla uğraşıyorlardı. Mezarlıklarını da o amaçla denize karşı ‘ruhları denizle bütünleşsin’ mantığıyla oraya kurmuşlar. Evlerden birkaç kalıntı görmek mümkün” diye konuştu.
“BURADA KAZILMADIK BİR KARIŞ YER KALMAMIŞTIR”
“Bizim çocukluğumuzda burası duvarlar arasında girişi olan içinde mezar taşları olan çok düzenli bir Rum mezarlığıydı” diyen Şile Çevre Gönülleri Derneği Başkanı Nabi Evren, “Sonraki yıllarda giriş kısmı toprakla dolduruldu. O kısım kayboldu. Diğer duvarları sağlam ve ayakta duruyor. Ama maalesef mezarlıkların olduğu kısım otlarla, ağaçlarla kaplanmış durumda. Defineciler bunu biliyorlar. Buranın mezarlık olduğunu biliyorlar.
Buraya gömülenlerin parasıyla mı gömüldüğü mantığıyla mı hareket ediyorlar bunu bilmiyoruz devamlı kazılıyor. Burada kazılmadık bir karış yer kalmamıştır. Şu an ağaçlarla kaplı ama daha önceki yıllarda karış karış kazılıyordu. Tarih, geçmiş, manevi duygular bunların hepsi tahrip ediliyor. Buradan bir şey bulduklarını da zannetmiyorum. Bir heyecan uğruna doğa tahrip ediliyor. Üzülüyoruz. Buranın tekrar canlandırılması gerekiyor” şeklinde konuştu.