Libya’da darbeci general Halife Hafter ve destekçi ülkelerin askeri yenilgiler sonucunda oluşturdukları ateşkes planı Türkiye destekli Ulusal Mutabakat Hükümeti’nde (UMH) karşılık bulmadı. Trablus merkezli hükümet, Sirte’nin güneyindeki Cari ve El Kıbeybe bölgelerini Hafter milislerinden kurtardı. Stratejik Cufra hava üssüne ev sahipliği yapan Jufra idari bölgesine yakın Mizdah, Nasmah ve Karyat bölgeleri de UMH’nin kontrolüne geçti.
YENİ HEDEF SİRTE
Libya basını, Mısır’ın başkenti Kahire’de Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi’nin duyurduğu ve 8 Haziran’dan itibaren ülke genelinde ateşkes öngören planın UMH Başbakanı Fayiz es Serrac tarafından reddedildiğini yazdı. Hürriyet’e konuşan iki yerel kaynak, Serrac’ın Sirte’ye yönelik harekâtın komuta edildiği operasyon odasını arayarak Sirte ve Cufra’nın ele geçirilmesi talimatını verdiğini doğruladı. Libya ordusu cumartesi günü, Trablus’un 450 km doğusundaki Sirte, Cufra Askeri Hava Üssü ve çevresindeki bölgeleri Halife Hafter’e bağlı milislerden kurtarmak için ‘Zafer Yolları’ adını verdikleri yeni bir harekât başlattığını duyurmuştu. Sirte, 2011 yılında öldürülen eski Libya lideri Muammer Kaddafi’nin de memleketi.
PETROL HİLALİ
Hürriyet’e konuşan merkezi Hollanda’da bulunan Clingendael Enstitüsü’nün Libya uzmanı Jalel Harchaoui, UMH’nin Sirte ve Cufra’yı ele geçirme konusunda müzakere kapısını kapattığını ve bu iki bölgeyi ele geçirme konusunda askeri harekât şıkkında direttiğini söyledi. Sirte’nin başlı başına çok stratejik bir öneme sahip olmadığını söyleyen Jalel Harchaoui, “İki bölge konusunda müzakere kapısının kapatılması Halife Hafter cephesinde Sirte’nin devamındaki Petrol Hilali’nin de askeri harekâtla ele geçirilmeye çalışılacağı endişesine yol açıyor” dedi. Sirte’nin doğusunda, Las Lanuf, Brega ve Kaminis bölgelerini kapsayan Petrol Hilali bölgesi Libya’daki petrol rezervlerinin yüzde 80’ine sahip. Ülkede Kaddafi devrilmeden önce günde 1.6 milyon varil petrol üretilirken, Hafter’in petrol limanlarını bloke etmesi nedeniyle üretim şu anda çok düşük seviyede.
HAFTER DESTEKÇİSİ BAE ‘ÇÖZÜM’ İSTEDİ
Hafter’in en büyük destekçisi Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), darbeci generalin son günlerde aldığı yenilgilerin ardından ‘siyasi çözüm’ çağrıları yapmaya başladı. BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş, ABD’nin Libya’da 8 Haziran’da ateşkes öngören Kahire Bildirgesi’ni memnuniyetle karşılamasının, Arap ve uluslararası düzeyde Libya’da ivedilikle ateşkesin sağlanması, dış güçlerin ülkeden çıkarılması ve siyasi çözüme dönülmesini güçlendireceğini belirtti. Ocak ayında kalıcı ateşkes için Moskova ve Berlin zirveleri düzenlenmiş, ancak o zaman Halife Hafter, Mısır ve BAE gibi destekçi ülkelerine danışarak ateşkese sadık kalmamıştı.
MISIR’DAN UMH’YE PUTİN’Lİ BASKI
Libya ihtilafında darbeci Halife Hafter yanında duran Mısır lideri Abdülfettah el Sisi, meşru Trablus yönetimine baskı yapılması için Rusya lideri Vladimir Putin’le irtibata geçti. Putin’i arayan Sisi, Kremlin Sarayı’ndan destek istedi. Görüşmeye ilişkin Kremlin’den yapılan açıklamada, “Sisi, Putin’e ateşkes planının detaylarını anlattı. Mısır’ın girişimi Putin tarafından olumlu bir adım olarak nitelendi” denildi. Bu görüşme öncesi Rusya Dışişleri Bakanlığı, “Mısır’ın önerilerinin Trablus yönetimi tarafından dikkate alınacağını umuyoruz” şeklinde açıklama yapmıştı. (Nerdun HACIOĞLU)