Türkiye’nin ürettiği silahlı insansız hava araçları (SİHA) Amerikalı Siyaset Bilimci Francis Fukuyama’nın da dikkatini çekti.
Siyaset bilimi alanında önemli bir uzman olan Fukuyama “American Purpose” dergisinde yayınlanan “Ortadoğu’da Homurdanmak” isimli makalesinde Türk SİHA’larının bölgedeki etkisine dedeğindi.
“SAVAŞ TAKTİKLERİNİ DEĞİŞTİRDİ”
SİHA’ların günümüz savaş taktiklerini değiştirdiğini söyleyen Fukuyama, “SİHA’lar 2020’de Türkiye’nin bölgesel bir güç olarak yükselmesine önemli katkı yaptı.” ifadesini kullandı.
“TÜRKİYE ANA AKTÖR OLDU”
SİHA’lardan övgüyle bahseden Fukuyama, 2010 başlarında bölgede drone teknolojisinin elinde bulunduran ABD ve İsrail’in oyun kurucu olduğunu, Türkiye’nin ise yeni bir aktör olarak hızlı bir şekilde ortaya çıktığını söyledi.
Fukuyama, “Küresel görünüm, askeri SİHA’lar tarafından değiştirildi ve Türkiye burada ana aktör oldu.” ifadelerini kullandı.
“BÖLGESEL GÜÇ SİMSARI OLDU”
Türkiye’nin kendi ürettiği SİHA’ları Libya, Suriye, Dağlık Karabağ ve PKK’ya karşı kullanıldığını belirtti.
Fukuyama şu ifadeleri kullandı:
“Bu süreçte Türkiye, daha fazla sonuç üretme kabiliyetiyle ABD, Çin veya Rusya’dan daha fazla kendini büyük bir bölgesel güç simsarı seviyesine yükseltti.”
“ABD VERMEYİNCEİ KENDİLERİ ÜRETTİ”
Zamanında ABD’den Predator ve Reaper drone’larını almak isteyen Türkiye’nin bu konuda talebi karşılanmayınca İsrail’den Heron alan Türkiye’nin, ilişkilerin kötüye gitmesi ile kendi SİHA’larını üretmeye net bir şekilde karar verdiğini ifade etti.
“HEM KEŞİF HEM SALDIRI YAPABİLİYOR”
Türkiye’de üretilen Bayraktar TB-2 ve Anka gibi SİHA’ları örnek gösteren Fukuyama, Türk SİHA’larının performanslarının etkileyici olduğuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
“Son Türk drone’ları oldukça etkileyici; örneğin TB2 24 saat havada kalabiliyor ve hem keşif hem de saldırı görevlerini ifa edebiliyor.”
“TÜM ASKERİ UNSURLAR YOK EDİLDİ”
Silahlı drone’ların Mart 2020’de, Suriye’de 36 Türk askerinin şehit edildiği saldırının ardından ilk kez kağsamlı olarak kullanıldığını, hava savunma sistemi dahil bölgedeki tüm Suriye askeri unsurlarının tamamen yok edildiğini hatırlattı.
“MEVCUT GÜÇ YAPILANMASINI SARSACAK”
SİHA’ların Libra ve Dağlık Karabağ’da sahada icra ettiği misyonun şaşırtıcı olduğunu belirten Fukuyama, Ermenistan’a verilen zararın dikkat çekici olduğunu belirtti.
Fukyama, “Bana öyle geliyor ki Türkiye’nin SİHA kullanımı, kara gücünün doğasını, mevcut güç yapılanmasını sarsacak şekilde değiştirecektir.” dedi.
“İHA’LAR ÇATIŞMLARIN MERKEZİNDE OLACAK”
Türk SİHA’larının gelişiminin, Dreadnaought savaş gemisinin kendinden önceki savaş gemilerini gölgede bırakmasına ve 2. Dünya Savaşı’nın başında uçak gemilerinin savaş gemilerini hükümsüz kılmasına benzediğini dile getirdi.
Yakın gelecekte savaş ve çatışmaların merkezinde insansız hava araçlarının (İHA) olacağını vurguladı.
“YARIŞI KİMİN KAZANACAĞI BELLİ DEĞİL”
Fukuyama, Türk SİHA’larının etkinliğini şu ifadelerle anlattı:
“SİHA’lar bu durumu kökünden değiştirdi çünkü bunlar görece ucuz, yenilmesi zor ve pilotların yaşamlarını riske etmiyor. Dünyanın dört bir yanındaki ordular şimdilerde kendilerini SİHA’lara karşı nasıl savunacaklarını düşünüyor ve SİHA’larla SİHA karşıtı tedbirler arasındaki silah yarışını kimin kazanacağı belli değil. SİHA’lar 2020’de Türkiye’nin bölgesel güç olarak yükselmesine önemli katkı yaptı. Ülke, bahsedilen üç çatışmanın sonucunu kararlı şekilde tayin etti ve daha fazlasını yapabileceğini de vadediyor.”
“TANKLARI YOK ETMEK HALA MALİYETLİ”
1991 ve 2003’teki Körfez savaşlarına da değinen Fukuyama bu dönemde kara birliklerinin tanklar etrafında örüldüğünü, uzun yıllar bir tankı yok edebilmenin ancak başka bir tank ile mümkün olabildiğini ve gelişen teknolojiyle birlikte tankları imha etmek kolaylaşsa da halen ciddi zahmet ve maliyet ürettiğini kaydetti.
“TÜRK ASKERİ MUHTEMEL BİR KATLİAMIN ÖNÜNE GEÇTİ”
Bölgede Türkiye’nin kurmaya çalıştığı dengeli ilişkilere değinen Fukuyama, Suriye’deki Türk askeri varlığının İdlib’de muhtemele bir katliamın önüne geçtiğinin altını çizdi.