Tüm dünya seyahatlerin normalleşmesi için aşı pasaportu uygulaması üzerine yoğunlaşmış durumda. Avrupa Birliği (AB) konuyla ilgili henüz net bir karar alamazken dünyada ilk adım Bahreyn tarafından atıldı. Bahreyn dijital aşı pasaportu uygulamasına geçti.
DSÖ’DEN AŞI PASAPORTUNA DESTEK YOK
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Acil Durum Komitesi, koronavirüs salgını nedeniyle geçtiğimiz günlerde ‘küresel acil durumun’ sürmesi gerektiğini belirtirken, uluslararası seyahat için aşı pasaportu getirilmesi önerilerine destek vermedi.
Bunun sebebi ise aşıların etkinliği ve sınırlı sayıda insana aşı yapılmış olması. İnsan hakları savunucuları da aşı pasaportunun ayrımcılık yaratacağını düşünüyor.
İSRAİL VE YUNANİSTAN’DAN ORTAK KARAR
İsrail ile Yunanistan arasında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısı olanların iki ülke arasında herhangi bir kısıtlama olmaksızın seyahatine imkan sağlayan turizm anlaşması yapıldı. Ancak Yunanistan’ın AB’nin alacağı karara uyup uymayacağı merak konusu.
KISITLAMALAR DEVAM EDİYOR, AŞI PASAPORTU GÜNDEMDE
AB, Avrupa ülkelerindeki koronavirüs vakalarının artması nedeniyle geçtiğimiz günlerde kısıtlamaları duyurmuştu. Kısıtlamalar arasında seyahatler yer alıyordu. Açıklamada seyahat belgesi olarak kullanılmak üzere ortak aşı sertifikası uygulamasının da gündemde olduğu ifade edilmişti.
AB Konseyi Başkanı Michel aşı pasaportuyla ilgili “Aşı sertifikası meselesini de ele aldık ve bu sertifikaların tıbbi nedenlerle dahil edilmesini sağlayacak ortak unsurlar üzerinde uzlaşma sağlamamız gerektiğini düşünüyorum. Ve daha sonraki aşamalarda bu sertifikanın hangi koşullar altında kullanılabileceğine bakabiliriz” açıklamasında bulunmuştu.
ERKEN DİYENLER DE VAR
AB konuyla ilgili ikiye ayrılmış durumda. AB yönetiminde böyle bir sistem için henüz erken olduğunu savunanlar var. Ertelemenin gerekçesi sistemin “hukuken ayrımcılık” ortaya çıkarabileceğiydi. Henüz aşıya erişimi olmamış kişilerin veya tıbbi gerekçelerle aşı olamayacak kişilerin kısıtlamasız seyahat imkanından faydalanamayacak olması yasal olarak sorunlu bir alan oluşturacaktı.
Bazı AB ülkeleri ise aşı sertifikası fikrine karşı çıkıyor. Bunlardan biri olan Fransa, herkesin aşıya erişimi olamayacağını gerekçe gösteriyor.
Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran, buna ek olarak aşıların ne kadar koruyucu olduğunun henüz tam olarak bilinmediğini, bu tartışmanın birkaç ay sonra yapılması gerektiğini söyledi.
Almanya da öneriyi savunmuyor ancak özel sektörün uygulamaya geçmesi halinde yasal olarak engellenemeyeceği görüşünü öne çıkarıyor.
Almanya Adalet Bakanı Christine Lambrecht, “Bir restoran sahibi sadece aşı olmuş kişilere kapılarını açacak olursa bunu şu anki yasal durumda engellemek zor olur.” dedi.
Belçika Dışişleri Bakanı Sophie Wilmes ise bu tür uygulamanın AB vatandaşları arasında ayrımcılığa yol açacağını söyledi. Herkesin aşıya erişiminin kısa sürede mümkün olmayacağını hatırlatan Wilmes, uygulamaya geçilmesi halinde aşı olmamış kişilerin bireysel özgürlüklerinin sınır ötesi seyahatlerde engellenemeyeceğini dile getirdi.
Aşı pasaportuna geçmeyi şu an için düşünmeyen ülkeler arasında Polonya da bulunuyor. Ancak Polonya hükümeti, geliştirilen bir akıllı telefon uygulamasıyla aşı olanların ülkeye varışta karantinaya girmemesini sağlıyor.
Turizmden kazanç sağlayan İspanya ve Yunanistan ise katı bir şekilde istiyor.
KUZEY AVRUPA HAZIRLIKLARA BAŞLADI
Bazı Kuzey Avrupa ülkeleri de şimdiden aşı pasaportu gibi uygulamalara başlayacağını açıkladı. Danimarka ve İsveç, yaz aylarında turizmi canlandırmak amacıyla “dijital aşı sertifikaları” dağıtma planları yaptıklarını duyurdu.
Danimarkalı yetkililer, bu sertifikaya sahip olanların iş seyahatlerine, spor etkinliklerine, kültürel faaliyetlere, hatta restoranlara gidebileceğini belirtti.
AB üyesi olmayan ancak Schengen bölgesinin bir parçası İzlanda da ocak sonundan itibaren aşı olanlara dijital belgeler vermeye başladı. İzlanda’ya girişte bu tür bir belgeyi gösterenlerin sınırdaki kısıtlamalardan muaf tutulacağı, Kovid-19 testi yaptırmak zorunda kalmayacağı açıklandı.
Baltık ülkesi Estonya ise pilot proje başlatarak aşı olunduğuna dair kanıt gösterenlerin karantinaya alınmayacağını bildirdi. Estonya, Dünya Sağlık Örgütü ile muhtemel bir dijital aşı sertifikası uygulaması çalışmalarına da başladı.
