52. Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında ASEAN Genel Sekreteri Lim Jock Hoi ve Tayland Dışişleri Bakanı Don Pramudwinai ile yaptığı Türkiye-ASEAN Sektörel Diyalog Ortaklığı Üçlü Toplantısı’nın ardından AA muhabirine açıklama yapan Çavuşoğlu, Türkiye-ASEAN ilişkileri, Rusya ve Çin ile ilişkiler ile Çin’deki Uygur Türklerinin sorunlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Çavuşoğlu, Türkiye olarak ASEAN’ın çalışmalarına çok ciddi katkı sağladıklarını belirterek, “Bu ziyaretimdeki üçlü toplantıda şimdiye kadar yaptıklarımızı gözden geçirdik. Bundan sonraki süreçte ASEAN ve 10 üye ülkeyle ilişkilerimizi nasıl geliştireceğimizi, dönem başkanı Tayland’ın Dışişleri Bakanı ve ASEAN Genel Sekreteri ile değerlendirme fırsatı bulduk.” ifadesini kullandı.
“Tayland’daki FETÖ yapılanmasını dile getirdik”
Tayland ile ikili ilişkilere dair önemli gelişmeler katedildiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Yeni kurulan hükümetle neler yapabileceğimizi ve buradaki FETÖ yapılanmasını gündeme getirdik. Ayrıca burada bizim büyük firmalarımız yatırım yapıyor. Onlara vermeleri gereken destekler konusunda arkadaşlarımızın bize anlattıklarını aktardık.” şeklinde konuştu.
Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşmesine ilişkin de şunları söyledi:
“Kısa süre önce Karma Ekonomik Komisyonu toplantısı Antalya’da yapılmıştı. İkili ilişkiler sürekli daha iyiye gidiyor. Vizeleri aşamalı olarak tamamen kaldırmamız için neler yapmamız gerektiğini değerlendirdik. S-400 konusu da gündemimizde. Suriye konusunu da ele aldık. 2 gün sonra Nur Sultan’da toplantı gerçekleşecek. Teknik düzeyde toplantılar yapıldıktan sonra tekrardan bir araya geleceğiz. Özellikle İdlib’deki çatışmaların durması için sorumluluğumuz var, bunları değerlendirdik. Öte yandan, Anayasa Komitesi kurulması için geri sayım başladı diyebiliriz. Birlikte Cenevre’ye giderek bunu açıklamak istiyoruz.”
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile görüşmesinin de detaylarından bahseden Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu ayın başındaki Çin ziyaretinin olumlu etkiler yarattığının altını çizerek, “Sayın Cumhurbaşkanımızın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile gündeme getirdiği konuların takibini yaptık. Kuşak ve Yol Projesi ile Orta Koridor Projesi’nin entegrasyonu konusunda neler yapılması gerektiğini konuştuk.” ifadelerini kullandı.
#Çin DB Wang Yi’yle enerji ve yatırımlar başta olmak üzere ikili konuları görüştük. Uygur Türklerinin durumunu ele aldık. ÇHC’nin daveti üzerine #Sincan’a bir gözlem heyeti gönderiyoruz. pic.twitter.com/O0e87bqTQy
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) 30 Temmuz 2019
“BEKLENTİMİZ TEK ÇİN ÇATISI ALTINDA UYGUR KARDEŞLERİMİZİN HUZUR İÇİNDE YAŞAMALARIDIR”
Erdoğan’ın ziyareti kapsamında Uygur Türkleri konusunu da gündeme getirdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bizim beklentimiz tek Çin çatısı altında Uygur kardeşlerimizin huzur ve barış içinde yaşamalarıdır. Cumhurbaşkanımızın ziyareti sırasında Çin Devlet Başkanı, Türkiye’den bölgeye bir heyet göndermemizi teklif etmişti. Daha sonra 24 Temmuz’da Çin Büyükelçiliği Bakanlığımıza gelerek bu daveti resmi bir şekilde iletti. Bugün de bu konuyu konuştuk. Bu davete Cumhurbaşkanımız prensip olarak olumlu yanıt vermişti. Şimdi o bölgeye Çin’in daveti üzerine değişik kurumlardan oluşan yaklaşık 10 kişilik bir heyetimizi göndereceğiz ve oradaki durumu arkadaşlarımız yerinde görecekler.”
Çavuşoğlu, Filipinler Dışişleri Bakanı Teodoro Locsin ile görüşmesinin de olumlu geçtiğini aktararak, “Moro bölgesindeki son durumu ve ikili ilişkilerimizi değerlendirdik. Kendisi, Türkiye’nin Güney Filipinler’de barış sürecine verdiği destekten dolayı bize bir kez daha teşekkür etti. Biz de desteğimizin süreceğini ilettik.” şeklinde konuştu.
Daha sonra yabancı gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çavuşoğlu, ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşına dair soruya, “Biz ticaret savaşlarına karşıyız. Umarım ABD ve Çin, durumun yatışması için bir yol bulur ve bu tür çatışmalar bölgedeki ekonomik büyümeyi etkilemez.” dedi.