Koronavirüse çare olması beklenen ve onaylanması haberini dünyanın büyük sevinçle karşıladığı AstraZeneca aşısıyla ilgili yaşanan gelişmeler bir süredir gündemden düşmüyor.
Önce AB-İngiltere arasında aşının tedariğiyle ilgili yaşanan sorunlar gündeme gelmiş daha sonra da başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede AstraZeneca aşısı uygulanan kişilerde görülen ciddi yan etkiler tartışma yaratmıştı. Aşının kan pıhtılaşması ve bunun özellikle de beyni etkilemesiyle ilgili iddialar ilk günlerde gerek aşının üretildiği İngiltere’de gerekse DSÖ, Avrupa İlaç Ajansı (EMA) gibi resmi kurumlarca şüpheyle karşılanmıştı.
Ancak aşı yaptırdıktan sonra pıhtılaşma yan etkisini yaşayan insan sayısı arttıkça ve bazı vakalar ölümle sonuçlanınca AstraZeneca konusunda incelemeler derinleştirildi ve ilk açıklama dün EMA’dan geldi.
EMA’dan yapılan açıklamada, Kovid-19’un neden olduğu ölümlerin sayısı göz önünde bulundurulduğunda, “genel fayda-risk dengesinin olumlu olmaya devam ettiği” bildirildi.
“Kanda alışılmadık şekilde görülen pıhtılaşmalar ve düşük trombositler, AstraZeneca’nın Kovid-19 aşısının çok nadir görülen yan etkileri olarak sıralanmalıdır.” ifadesinin yer aldığı açıklamada, EMA’nın, çok nadir yan etkilerle aşı arasında “olası bir bağlantı” bulduğu kaydedildi.
Kurumdan yapılan açıklamada aşı yaptıran kişilerde görülen ciddi ‘kan pıhtılaşması’ (tromboz) tehlikesinin aşıyla bağlantılı olduğu ifade edildi. EMA konuyla ilgili flaş bir açıklama yaparak değerlendirmeler sonucunda yan etkilerin aşıyla bağlantısını kabul ettiklerini açıkladı. İngiltere’de Oxford-AstraZeneca yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısı olan 18,1 milyon kişinin 30’unda kan pıhtısı geliştirdiği belirtilmişti. İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumundan (MHRA) yapılan açıklamada, bu 30 kişiden 7’sinin 24 Mart itibarıyla öldüğü kaydedildi.
EMA, açıklamalarına az önce bir yenisini ekleyerek bu kez de AstraZeneca aşısının prospektüsüne yan etki olarak ‘pıhtılaşma’ yazılması gerektiğini bildirdi. Böylece bundan böyle aşıyı yaptırmak isteyen kişi ve kurumlar bu ciddi uyarıyı dikkate almak ve kabul etmek zorunda olacak.
İNGİLTERE’Yİ SARSAN FLAŞ KARAR AÇIKLANDI
Ülkenin sağlık konusundaki en yetkili kurumundan yapılan açıklamada AstraZeneca aşısıyla ilgili güncel durum açıklanırken alınan bir dizi yeni karar da bildirildi.
Buna göre ülkede 30 yaş altı kişiler bundan böyle AstraZeneca aşısı yaptıramayacak. 19-29 yaş arası İngilizler için tercihlerine göre Moderna ya da Pfizer/BioNTech aşılarından biri yapılacak. AstraZeneca ile ilgili yan etkilerin özellikle 60 yaş altı kişilerde görüldüğü daha önce açıklanmıştı.
Bu yeni kararla birlikte açıklanan son verilere göre bugüne kadar ülkede AstraZeneca aşısı uygulanan kişilerden 79’unda beyinde pıhtılaşma görülürken 19 kişinin de aşı yaptırdıktan sonra hayatını kaybettiği bildirildi.