Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, 2016’dan itibaren 46 vilayette zelzele, sel, fırtına ve yangın üzere yıkıcılığı yüksek 70 afet olayı sonrasında, 987 bin 362 yapı içerisindeki 2 milyon 482 bin bağımsız kısımda hasar tespit çalışması yapıldı.
Türkiye, son yıllarda başta sarsıntı olmak üzere, sel, orman yangını, heyelan üzere çok sayıda afet yaşandı.
Afetlerin çabucak akabinde Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca başlatılan hasar tespit çalışmaları kapsamında hastaneler, okullar ve kamu kurumlarına öncelik veriliyor.
Kontroller sonrası binalar, “hasarsız”, “az hasarlı”, “orta hasarlı”, “ağır hasarlı” ve “acil yıkılacak” tespitiyle gruplandırılıyor.
AA muhabirinin Yapı İşleri Genel Müdürlüğünden aldığı bilgiye nazaran, 2016’dan itibaren 46 vilayette sarsıntı, sel, fırtına ve yangın olmak üzere gerçekleşen yıkıcılığı yüksek 70 afet olayı sonrasında, 987 bin 362 bin yapı içerisindeki 2 milyon 482 bin bağımsız kısımda hasar tespit çalışması yürütüldü.
Tespitler sonrası “ağır hasarlı”, “acil yıkılacak” pozisyonunda bulunan binalardan 25 bin 471 bağımsız kısmın yıkım süreci Bakanlık uyumunda yapıldı.
Bakanlıkça Türkiye’deki büyük afetler sonrası yapılan hasar tespit çalışmaları ve sonuçları şöyle:
Elazığ zelzelesi
Bakanlıkça, 24 Ocak 2020’de başta Elazığ olmak üzere, Diyarbakır, Malatya, Tunceli, Adıyaman vilayetlerinde de tesiri hissedilen 6,8 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde toplam 242 bin 429 bina, 735 bin 477 bağımsız kısım incelendi.
Hasar tespitleri, arama kurtarma çalışmalarını takip eden 14 gün içerisinde tamamlandı.
İzmir zelzelesi
Başta İzmir olmak üzere, Aydın ili Kuşadası ilçesinde de tesiri hissedilen 30 Ekim 2020’de yaşanan 6,6 büyüklüğündeki zelzeleyle ilgili olarak Bakanlıkça toplamda 643 takım ile hasar tespit çalışmaları yapıldı. İzmir ve Aydın’da 220 bin 169 bina, 1 milyon 41 bin 619 bağımsız kısım incelendi.
Arama kurtarma çalışmalarını takip eden 11 gün içerisinde tamamlanan hasar tespit çalışmaları bilhassa yıkımın ağır olduğu 4 mahallede ağırlaştırıldı.
İran Hoy zelzelesi
Türkiye’ye 20 kilometre uzaklıkta 14 Haziran 2020’de İran’da yaşanan 5,9 büyüklüğündeki sarsıntıdan Van ağır halde etkilendi.
Bakanlıkça görevlendirilen 64 kişinin yer aldığı 32 takımla hasar tespit çalışmaları yapıldı. 6 bin 987 binadaki 9 bin 525 bağımsız kısım incelendi.
Hasar tespit çalışmaları arama kurtarma çalışmalarını takip eden 10 gün içerisinde tamamlandı.
Bingöl sarsıntısı
Başta Bingöl olmak üzere, Erzincan ve Erzurum vilayetlerinde tesiri hissedilen 14 Haziran 2020’de meydana gelen 5,8 büyüklüğündeki zelzelede, toplamda 102 grupla hasar tespit çalışmaları yürütüldü.
Sarsıntıdan etkilenen vilayetlerde toplam 29 bin 27 binadaki 36 bin 476 bağımsız kısımda hasar tespit çalışması yapıldı. Çalışmalar 10 gün içerisinde bitirildi.
Giresun sel felaketi
Giresun’da 22 Ağustos 2020’de yaşanan ve bilhassa Doğankent’le Dereli ilçelerinde ağır tahribata sebep olan sel felaketi sonrası hasar tespit çalışmaları 33 grupla yürütüldü.
Çalışmalarda 1740 bina, 5 bin 272 bağımsız kısım incelendi. Hasar tespit çalışmaları, arama kurtarma çalışmalarını takip eden 12 gün içerisinde tamamlandı.
Kastamonu, Sinop, Bartın sel felaketi
Kastamonu’nun Bozkurt, Sinop’un Ayancık ve Bartın’ın Ulus ilçelerinde ağır tahribata sebep olan 11 Ağustos 2021’deki sel felaketinin akabinde 50 takım ile hasar tespit çalışmaları yapılarak, 5 bin 684 bina, 24 bin 262 bağımsız kısım incelendi. Çalışmalar 12 günde tamamlandı.
Orman yangınları
Antalya, Mersin, Muğla, Osmaniye ve Adana vilayetlerinde ağır tahribata sebep olan 28 Temmuz- 10 Ağustos’taki orman yangınları sonrası 50 takımla 10 gün içerisinde tamamlanan hasar tespit çalışmaları sırasında 6 bin 497 binadaki 12 bin 252 bağımsız kısımda hasar tespiti yapıldı.
Dere yataklarında afet tedbire tespit çalışmaları
Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, iklim değişikliğine bağlı olarak Türkiye’deki taşkınlar ve sel afetlerine karşı can ve mal güvenliğini sağlama maksadıyla, yerleşim merkezlerindeki dere güzergahları üzerinde bulunan risk altındaki yapıların tespitine yönelik çalışmalarını da sürdürüyor.
Dere yatağında ya da taşkın alanı içerindeki riskli yapıların tespiti için Yapı İşleri Genel Müdürlüğü ve Devlet Su İşleri İş birliği ile saha çalışmaları yürütülüyor.
Bu kapsamda Karadeniz, Marmara ve Ege bölgelerindeki kentlerde dere güzergahlarında bulunan riskli yapıların tespiti yapılıyor.
Buna nazaran, Karadeniz Bölgesi’nde 1 milyon 803 bin 930 metrekare oturum alanı ve 16 bin 503 bağımsız kısım, Marmara Bölgesi’nde 1 milyon 403 bin 320 metrekare oturum alanı ve 8 bin 83 bağımsız kısım, Ege Bölgesi’nde, 2 milyon 722 bin 314 metrekare oturum alanı ve 18 bin 300 bağımsız kısım, Akdeniz Bölgesi’nde 24 bin 527 metrekare oturum alanı ve 3 bin 836 bağımsız kısım ile Trakya’da 120 bin 751 metrekare ve 1793 bağımsız kısım incelendi.