AZERBAYCAN Savunma Bakanlığı, Ermenistan ile tüm cephe hattında şiddetli çatışmaların başladığını dün resmen ilan etti. Yapılan yazılı açıklamada Ermenistan’ın bölgede planlı yeni büyük savaş çıkarma amacı güttüğü belirtilerek, “Ermeni tarafı ağır silahlar kullanarak tüm cephe hattı boyunca mevzilerimizi ateşe tutmaya başladı. Ermeni topçusu askeri hedeflerin yanı sıra cephe hattına yakın yerleşim birimlerini de vuruyor. Sivil halk arasında can kaybı var. Azerbaycan ordusu saldırgan tutum sergileyen Ermeni kuvvetlerine gereken yanıtı vermeye başlamıştır. Ermenilerin 12 hava savunma rampası imha edildi. Hava üstünlüğü için yaşanan muharebede bir askeri helikopterimiz vurularak düşürüldü. Mürettebat arasında can kaybı yaşanmamıştır” denildi. Azerbaycan Başsavcılığı ise Kaşaltı köyündeki bir eve top mermisi isabet etmesi sonucu aynı aileden 5 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Ermenistan tarafı da çatışmalarda 16 askerlerinin öldüğünü ilan etti.
‘KARABAĞ BİZİMDİR’
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “Şehitlerimizin kanı yerde kalmayacak. Ermenistan ordusuna ait askeri araçları imha ettik. Kendi öz topraklarımızı savunuyoruz. Karabağ bizimdir, Karabağ Azerbaycan’ındır” şeklinde açıklama yaptı. Azerbaycan’ın savaşı Ermenistan topraklarına taşımak için yeterli gücünün bulunduğunu vurgulayan Aliyev, “Ermenistan’ın ilk hedefleri arasında Azerbaycan topraklarının işgali bulunmaktadır. Onların siyasi amaçları, Azerbaycan’ı yeni işgallerle zayıflatmaya çalışmaktır” ifadelerini kullandı. Aliyev, Ermenistan yönetiminin ülkelerindeki ekonomik ve sosyal sorunların üzerini örtmeye çalıştığını söyleyerek, “Ermenistan müzakere sürecinin bozulması için elinden geleni yapıyor. Bunu başardıklarını da söyleyebilirim. Ermenistan’ın iki yüzlü ve yapıcı olmayan tutumu nedeniyle görüşmeler durdu” dedi.
YEDİ KÖY KURTARILDI
Azerbaycan ordusu, Ermeni güçlerin Azerbaycan sivil yerleşim birimlerine ateş açması üzerine başlattığı karşı saldırıda, işgal altındaki bazı yerleşim birimlerini kurtardı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, uzun yıllardır işgal altında olan Fuzuli ve Cebrayıl bölgelerinden toplam yedi köy Azerbaycan ordusunun kontrolüne geçti. Ayrıca stratejik önemdeki Murovdağ zirvesinin de ele geçirildiği bildirildi.
SEFERBERLİK İLAN ETTİLER
Bu arada ayrılıkçı Karabağ yönetiminin sözde başkanı Araik Arutunyan, dünden itibaren Karabağ bölgesinde askeri durum ve seferberlik ilan ettiğini duyurdu. Arutunyan’ın makamından yapılan açıklamada, “Karabağ Ulusal Meclisi sabah saatlerinde başkanlığımda toplanarak seferberlik kararı aldı” ifadelerine yer verildi. Ermenistan da, ayrılıkçı Karabağ bölgesinin ardından olağanüstü hal ve seferberlik ilan etti. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, dün halka hitabında, “Çatışmalar iki ülke sınırı dışına taşabilir. Bölgesel krize dönüşebilir. Biz sonuna kadar gitmeye hazırız” dedi.
BİLGİ NOTU: Ermenistan, 12 Temmuz’da da Azerbaycan’ın sınır kenti Tovuz’a saldırmıştı. Uzmanlar, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP), Güney Kafkasya Boru Hattı, Bakü-Supsa Petrol Boru Hattı, Bakü ve Tiflis-Ceyhan Boru Hattı’nın geçtiği Tovuz bölgesine yönelik saldırıların tesadüf olmadığını vurgulamıştı.
ALİYEV: ORDUMUZ CEVABI VERİYOR
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “Ermeniler sadece askeri mevzilere değil, sivil yerleşim birimlerine de saldırdı. Maalesef sivil halk arasında can kaybımız var. Azerbaycan ordusu gerekli yanıtı vermeye başlamıştır. Biz hiçbir zaman sivil Ermeni halkını hedef almayacağız. Bölücü Karabağ yönetimiyle de hiçbir koşulda görüşmeler yapmayacağız. Muhatabımız Ermenistan” dedi.
‘SAVAŞ HALİ’ İLAN EDİLDİ
Azerbaycan Milli Meclisi, başkent Bakü dahil 19 il ve ilçede “savaş hali” ilan etti. Karar gereği anayasal hak ve özgürlükler ile mülkiyet hakkı kısmen ve geçici olarak kısıtlanırken, bazı bölgelerde sokağa çıkma yasağı uygulanması da öngörülüyor.
O ANONSU YAPARKEN GÖZYAŞLARINI TUTAMADI
Bazı köylerin Ermenistan işgalinden kurtarıldığı haberini izleyicilerine duyuran Azeri spiker gözyaşlarını tutamadı. “Bazı topraklarımız işgalden azad olmuş” anonsunu yaptığı sırada sesi titreyen ve gözleri dolan Azerbaycan kanalı İctimai TV spikeri Jala Hasanli, “Gözümüz aydın olsun” diye konuştu.
NATO’DAN ATEŞKES ÇAĞRISI
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Kafkasya ve Orta Asya Özel Temsilcisi James Appathurai, yazılı açıklamasında, NATO’nun, Dağlık Karabağ’da cephe hattında çıkan çatışmalardan derin endişe duyduğunu bildirdi. Sivil kayıplara dikkat çeken Appathurai, “Taraflar acilen çatışmaları durdurmalı” dedi. Anlaşmazlığa askeri çözüm olamayacağını vurgulayan Appathurai, “Taraflar, barışçıl bir çözüm için müzakerelere yeniden başlamalıdır” ifadelerini kullandı.
PUTİN DEVREDE
Azerbaycan-Ermenistan sınırında şiddetli çatışmaların başlaması Rusya’yı harekete geçirdi. Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile telefonda görüşen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “çatışmalardan duyduğu derin endişeyi” dile getirdi ve “askeri adımların durması gerektiğini” kaydetti. Rusya Dışişleri Bakanlığı da, “Haberler bölgede ciddi askeri tırmanışa işaret ediyor. İki taraftan da sivil can kaybı yaşandığını öğrenmiş bulunuyoruz. Rusya olarak tarafları hemen ateşkes ilan etmeye ve ikili görüşmeler başlatmaya çağırıyoruz” açıklamasını yaptı.
BM-AB: ÇATIŞMALAR DURDURULMALI
AVRUPA Birliği (AB), Azerbaycan-Ermenistan cephe hattında çatışmaların acilen durdurulması için çağrıda bulundu. “AB, çatışmaların acilen durdurulması, gerginliğin düşürülmesi ve ateşkesin sıkı şekilde gözlenmesi çağrısında bulunmaktadır” diyen AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, tarafların Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu himayesinde ön şartsız olarak müzakerelere dönmesinin acil önem taşıdığını kaydetti.
Sivil ölümlerini kınayarak şiddete derhal son verilmesini isteyen Birleşmiş Milletler (BM) de, taraflara gerginliği azaltma ve gecikmeksizin müzakerelere geri dönme çağrısı yaptı.
ABD’DEN MİNSK GRUBU VURGUSU
ABD, Ermenistan ve Azerbaycan’a çatışmalara derhal son verme çağrısında bulundu. Hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı dilenen Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “ABD, şiddetin tırmanmasını güçlü bir şekilde kınıyor” denildi. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı’nın, Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanları ile görüştüğü bilgisine yer verilen açıklamada, taraflara Minsk Grubu ile çalışmaları uyarısı yapıldı. Fransa, ABD ve Rusya, “Minsk Grubu” bünyesinde Dağlık Karabağ sorununa çözüm bulmak için arabuluculuk rolü üstlenmiş, ancak müzakereler 2010 yılında sonuçsuz kalmıştı.
BERLİN VE PARİS: DİYALOĞA DÖNÜN
Korona şüphesiyle karantinada bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, “Yoğun çatışma haberleri beni telaşlandırdı. Tarafları tüm çatışmaları, her şeyden önce köy ve kentlere ateş açılmasını bir an evvel durdurmaya çağırıyorum. Dağlık Karabağ bölgesi ihtilafı sadece müzakere yoluyla çözülebilir. Ermenistan ve Azerbaycan çatışmalara derhal son verip var olan müzakerelere geri dönmeli” açıklamasını yaptı.
Fransız Dışişleri Bakanlığı, “Fransa, Rus ve Amerikalı ortaklar ile diplomatik ve kalıcı çözüme erişilmesi yönündeki taahhüdünü yinelemekte ve büyük ölçekli çatışmalardan derin endişe duymaktadır” dedi.
