2019 yılının Aralık ayında Çin’de ortaya çıkan ve dünya genelinde açıklanan resmi rakamlara göre 80 milyondan fazla kişiyi etkileyen 1 milyon 750 binden fazla kişinin ise hayatını kaybetmesine neden olan koronavirüs salgını tüm hızıyla yayılmaya devam ederken Türk bilim insanları Uğur Şahin ve Özlem Türeci tarafından geliştirilen Kovied-19 aşısı dünyaya umut olmuştu.
Öte yandan geçtiğimiz günlerde önce İngiltere’de, sonrasında ise Güney Afrika ve Nijerya’da görülen mutasyonlar dünyada korku yaratmış, geliştirilen koronavirüs aşılarının aşılar üzerinde etkisi olup olmayacağı da soru işareti yaratmıştı.
Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin, A Haber’e konuk olduğu canlı yayında hem geliştirdikleri kovid-19 aşısıyla hem de yeni ortaya çıkan mutasyonlarla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Uğur Şahin yayında Türkiye’yle ilgili de çok önemli bir müjde verdi.
İşte dünyanın umudu olan Prof. Dr. Şahin’in canlı yayındaki açıklamalarından öne çıkanlar;
– Türkiye’nin ilk aşamada 550 bin aşı gönderilecek. 2021 yılının başında aşıları göndermeyi planlıyoruz. 4,5 milyon dozu mart ayının sonuna kadar yollamayı hedefliyoruz. Çok mutluyuz aşımızı Türkiye’de göndermekten dolayı sevinçliyiz.
AŞI TÜRKİYE’DE DE ÜRETİLECEK Mİ?
Üretimleri Pfizer ile gerçekleştiriyoruz. Aşımız Türkiye’de de üretme girişimlerimiz var. Ama 2021 yılı içerisinde olur mu bilemiyorum. Türkiye’ye aşılar Avrupa’dan gelecek.
AŞI İNGİLTERE’DEKİ MUTASYONDAN ETKİLENECEK Mİ?
Virüslerin mutasyona uğraması çok normal. İngiltere’deki mutasyon henüz aşımız üzerinde test edilmedi 10 gün içerisinde test edip bu sonucuna ulaşacağız.
mRNA teknolojisi üzerinde 20 yıldır çalışıyoruz. Bunun en büyük avantajı 2-3 hafta içerisinde aşıyı üretim seviyesine getirebiliyoruz. Bilimsel açıdan bu teknoloji bir mihenk taşı. Aşılar kısa süre içerisinde güvenli olarak geliştirilebiliyor. Bu sayede önümüzdeki yıl 1 milyar dozdan fazla aşıyı dünyaya dağıtabileceğiz.
AŞI NE KADAR SÜRE KORUYACAK?
Aşımızın 4 ay koruyuculuğu var. 2 yıl içerisinde tüm verileri toplayacağız. Aşıların ilk 2 ay içerisinde genel verileri belli olur izim verilerimizde de bir değişiklik olacağını beklemiyoruz. Herhangi bir endişemiz yok.
AŞININ YAN ETKİLERİ NELER?
Aşının yat etkileri genel aşılarda olduğu gibi baş ağrısı, aşı olan bölgede ağrı, ateş vs… Diğer tüm aşılardaki genel yan etkiler mevcut, alerji konusunda henüz bir yan etki verisi yok.
ESKİ HAYATIMIZA NE ZAMAN DÖNECEĞİZ?
Bu kış tüm insanlık için çok zor olacak. Özellikle yaşlılarımız ve sağlık çalışanlarının aşıyı alması gerekiyor. Farklı şirketlerin ürettiği aşılarda var. Önümüzdeki yılın yaz aylarının sonunda büyük ölçüde aşılama tamamlanırsa 2021’in sonunda yavaş yavaş normal bir yaz ve kış yaşayacağız.
VİRÜSLERDEKİ MUTASYON
Virüslerde mutasyon oldukça virüsün kendi kendini yok edeceğine ilişkin iddiaların hatırlatılması üzerine Uğur Şahin şu yanıtı verdi:
İnsanların endişe edeceği bir konu olarak görmüyorum. Bu her zaman olan bir şey. Kimsenin endişe duymasına gerek yok.
HER YIL AŞI OLACAK MIYIZ?
Her yıl ya da her 2 yılda bir aşılama gereği duyulacak. Eğer virüs mutasyona uğrasa bile aşı grip aşıları gibi yeniden revize edilip, daha güçlü hale getirilebilir.
MRNA TEKNOLOJİSİ KANSERE UMUT OLUR MU?
mRNA aşılarının ve terapilerinin kanser hücrelerini öldürebileceğine inanıyoruz ve büyük ilerlemeler kaydettik. 2-3 yıl içerisinde verilerin sonuçlarını almayı bekliyoruz. Bu teknoloji gerçekten çığır açan bir teknoloji, kanser tedavisi için sonuçlardan umutluyum.
AŞI KARŞITLARINA TEPKİ: GÖRMEZDEN GELMELİYİZ!
Aşı karşıtı insanlara odaklanmayı bırakıp, aşıya ihtiyacı olan insanlara ulaşmalıyız. Şu anda tek odaklanmamız gerek şey aşıya ihtiyacı olan insanlara ulaştırmak. Veriler orta ve uzun vadede elimize gelecektir. Bazen inanmak istemeyenleri görmezden gelmek daha iyi olacaktır.
ÇOCUKLAR NE ZAMAN AŞILANACAK?
Aşıların ek rahatsızlığı olan yaşlılarda da yüzde 95 etkinliği olduğunu gördük. Çocuklar da aynı aşıyı alacak ama daha düşük dozda olacak. Çalışmalarımız sürüyor bu konuda…
COVID-19’DEN KORUNMAK İÇİN EN ÖNEMLİ TEDBİR: MASKE-MESAFE
Virüslerin mutasyona uğradığı gerçek. Mutasyon her zaman olan bir şey insanlar endişe duymamalı, virüse karşı yeniden aşılarımızı revize edebilir ve kısa sürede insanların hizmetine sunabiliriz. İnsanların kendilerini koruması lazım, disipline ihtiyacımız var.
En önemli tedbir sosyal mesafe ve maske… Çok fazla insanla temas edilmemeli. Partilere ve organizasyonlara bu süreçlerde katılmaktan kaçınılmalı.
