İsveç ve Finlandiya‘nın Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin akabinde NATO’ya yaptığı müracaat gündemdeki yerini muhafazaya devam ediyor. Türkiye, teröre verdikleri takviye nedeniyle iki ülkenin de üyeliklerine oylamada “hayır” oyu vereceğini açıklamıştı. Türkiye’nin olumsuz tavrını değiştirmek için İsveç ve Finlandiya, Ankara’ya heyet gönderdi. İki ülkenin NATO’ya üyelik müracaatlarına ait istişare toplantısı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleşti.
TOPLANTI SONA ERDİ
Birinci görüşme Finlandiya ile sonra da İsveç heyeti ile ikili görüşme yapıldı. İkili görüşmelerin akabinde ise üçlü görüşmeye geçildi. Görüşmelerin sonra ermesinin akabinde Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın açıklamalarda bulundu.
İşte Kalın’ın açıklamalarından satır başları;
Türkiye’nin gündeme getirdiği güvenlik dertlerini etraflıca ele alma imkanımız oldu. Bilhassa NATO güvenlik ittifakıdır. Merkezinde, temelinde güvenliğin olduğu bir ittifaktır. Bu ittifakın temel konusu üyelerinin güvenlik dertlerinin eşit ve adil paylaşımıdır. Üye olacak ülkelerin mevcut üye ülkelerin tasalarını, kaygılarını ortadan kaldıracak, adımları atacak olduğunu acilen tabir ettik.
“TÜRKİYE 1952’DEN BERİ NATO EN KIYMETLİ ÜYELERİNDEN BİRİDİR”
İsveç yaklaşık 200 yıldır tarafsız olmayı benimsemiş bir ülkenin Ukrayna savaşı sonrasında NATO’ya üye olması değerli bir kırılma noktasıdır. Bizim 1952’den bu yana NATO’nun en değerli üyelerinden biri olduğumuz aşikardır. Türkiye ittifakın bugünü kadar gelmesinde değerli roller oynamıştır.
“TERÖR ÖRGÜTLERİ ORTASINDA FARK OLMADIĞI TABİR ETTİK”
Terörün farklı yüzleri, biçimleri, formları, dönüşüm geçirerek karşımıza çıkan çehrelerine karşı bizim kararlılıkla gayret etmemiz NATO prensiplerini teşkil etmektedir. Bilhassa Türkiye’ye karşı PKK, PYD, YPG, DHKP/C, FETÖ üzere terör örgütlerin ortasında hiçbir farkın olmadığını açık ve net biçimde tabir ettik.
Yakın periyoda kadar ABD’nin kendi yazılı raporlarında PYD ve YPG’nin PKK’nın Suriye kolu olduğu açıkça tabir edildi. Tıpkı halde FETÖ’nün bir terör örgütü olduğunu, 251 insanımızın şehadetine sebep olduğunun altını çizdik.
Beklentimiz terör örgütlerinin oradaki örgütsel, finansal, propagandaya dönük medyadaki varlığına dönük somut adım atılmasına odaklandı. Bununla ilgili hazırladığımız bilgi ve evrakları muhataplarımıza ilettik.
“TALEPLERİMİZE HİÇBİR YANIT ALAMADIK”
İsveç’ten 28, Finlandiya’dan 17 iade talebimiz oldu maalesef hiçbir karşılık almadık. Bizi ikna edici hiçbir tüzel, isimli münasebetlerin olmadığını gördük. Bu bahisleri da muhataplarımızla etraflı bir formda paylaştık. Ayrıyeten savunma endüstriyle ilgili yaptırımların kaldırılması beklentimizi söz ettik.
Batılı ülkelerin istihbarat raporlarında PYD, YPG’nın PKK’nın kolu olduğu yazıldı. Milletlerarası Af Örgütü, Memleketler arası İnsan Hakları Örgütü üzere kuruluşların hazırladığı raporlara bakıldığında bu örgütlerin ne çeşit savaş kabahatleri işlediği, Kürtlere, Türkmenlere, Araplara karşı ne t ür hatalar işlediğini anlattık. Burada YPG ve PYD’yi aklamak için, onları romantize edercesine bu raporların hasır altı edilmesinin kabul edilemez olduğunu tabir ettik.
SOMUT ADIMLAR İSTENDİ
Türkiye’nin güvenlik korkuları somut adımlarla, muhakkak takvim çerçevesinde karşılanmadığı takdirde sürecin ilerlemeyeceğini çok açık ve net tabir ettik. Cumhurbaşkanımızın bu sürecin başından itibaren verdiği iletileri, çizdiği çerçeveyi temel alarak muhataplarımıza bu mevzudaki beklentilerimizin son derece somut olduğunu söz ettik.
Bu ilgisiz kalabileceğimiz, erteleyebileceğimiz terör tehdidi olmadığını kendileriyle paylaştık. 1999 yılında NATO üyelik süreciyle ilgili prensipler açıklanmıştı. Bundan sonra üyelerin, aday ülkelerin nasıl üye olacağına dair prosedürler belirlendi. NATO üye olan ülkelerin tamamının bu kurallara tabi olmak suretiyle NATO’ya üye oldular. Bu kuralların ve prosedürlerin hakikat formda uygulanması bizim beklentimizdir.
“TÜRKİYE’NİN GÜVENLİK KAYGILARININ KARŞILANMASI İSTENDİ”
Türkiye’nin güvenlik tasalarının karşılanmadığı bir ortamda bu sürecin mümkün olmayacağını söz ettik. Muhataplarımız notlarını aldılar, raporlarını kendi liderliklerine bildirecekler. Önümüzdeki günlerde bu taleplere nasıl karşılık vereceklerine dair karşılıkları aldıktan sonra istişareleri karşılıklı olarak sürdürmeye devam edeceğiz.
Bu birinci toplantı olduğu için bilhassa şu tarihte, ortamda, formatta tekrar buluşalım diye odaklanmaktan fazla temel çerçevenin oturtulmasına odaklandık. Bu toplantıdan günü, saati belirlenmiş bir tarih veya müzakere metni çıkmadı. Bunu bilerek tercih ettik. Bu bildirisi artık aldılar. Başkentlerine dönüp bu değerlendirmeleri önderlerine arz ettiklerinden sonra bize yapacakları dönüşle süreci kararlaştıracağız.
“NATO’DAN TEKLİF GELİRSE DEĞERLENDİRİRİZ”
NATO Genel Sekreteri’nin bir görüşü oldu. NATO’dan teklif gelirse kıymetlendiririz. Bizim NATO doruğuna kadar bizim onu yetiştirelim diye bir vakit baskısı olmadığını tabir edelim. Türkiye’nin güvenlik tasasının karşısında adım atılmasında kararlıyız.
Birinci olarak muhataplarımız sunduğumuz bahisleri başkentlerine takdim ettikten sonra bize yapacakları dönüşe bağlı olarak sürecin seyrini takip edeceğiz. Bakanlar seviyesinde, önderler seviyesinde öbür görüşmeler olabilir. NATO tepesi öncesinde yahut dorukta olabilir. Biraz süreç bundan sonra muhataplarımızın bize geri dönüş yapacağı hareket planı, paketi, teklifleri çerçevesinde şekillenecek.
“MÜTTEFİKLERİN BİRBİRLERİNE AMBARGO UYGULAMASINI YANLIŞSIZ BULMUYORUZ”
Savunma sanayi eserlerine dönük yaptırımların kaldırılması istikametinde olumlu hali gördük. Bu sevindirici bir gelişme. Cumhurbaşkanımızın fevkalâde başkanlar tepesinde lisana getirdiği ilkeyi tekrar ettik. Müttefiklerin birbirine ambargo uygulamasını hakikat bulmuyoruz. Hele ki terör üzere tehditlere karşı gayret edecekse yaptırımlar asla kabul edilemez, düşmanlarımızı sevindirir. Bu ilkeyi biz prensip olarak ABD yahut bize karşı açık ya da kapalı ambargo, kısıtlama, yavaşlatma taktikleri uygulayan müttefiklere prensip olarak tabir etmeye devam edeceğiz.
Türkiye’nin güvenlik tasalarını anladıklarını, adım atmak için irade oluşmaya başladığını tabir ettiler. Bundan sonra ne çeşit somut atacaklarını göreceğiz. Biz bilgi ve dokümanlarla PKK’nın PYD ve YPG’nin birbirinden farklı olmadığını ortaya koyduk. Amerika yapıyor diye bu yanılgıyı Avrupa’nın yapması da gerekmiyor. Türkiye’nin siyasi beklentileri ve güvenlik telaşları karşılayacak biçimde terörle çaba konsepti geliştirmeleri mümkün. Biz bunları tekrar gündemlerine getirdik, bundan sonra da getirmeye devam edeceğiz. Türkiye’nin güvenlik telaşlarının karşılanmadan rastgele bir ilerleme sözkonusu değildir.
