Son aylarda birçoğumuzun sohbetlerine sızmış olan bir zamanların pek esamisi okunmayan terimi, koronavirüs pandemisine karşı alınan sağlık tedbirleri nedeniyle küresel ölçekte anlamının evrilmesinin ardından dil bilim otoritelerinin dikkatinden kaçmadı.
Collins İngilizce Sözlük’ten yapılan açıklamada, “Leksikograflarımız ‘lockdown’ı Yılın Sözcüsü seçti; zira, bu, dünya genelinde Covid-19’un yayılmasına karşı verilen savaşta müşterek olarak rol üstlenmek durumunda olan milyarlarca insan için birleştirici bir deneyim” ifadelerine yer verdi.
Sözlük açıklamasında, ‘lockdown” kelimesinin aslında bir hapishane sözcüğü olduğu ve koğuşta yaşanan bir sorunun ardından hükümlülerin ayrı hücrelere kapatılması durumu olduğu hatırlatıldı. Sözlük 2020 boyunca 250 bini aşkın kullanım tespit ederken, bu sayı bir önceki yıl sadece 4 bindi.
Çin’in Vuhan kentinde virüsün yayılmasının engellenmesi için sıkı seyahat kısıtlamalarının yürürlüğe koyulmasıyla sözcük bu anlamıyla haberlerde ilk olarak ocak ayında görülmeye başladı. Akabinde birçok ülke benzer önlemlere başvurdu.
Koronavirüs pandemisi beklendiği üzere Collins’in değerlendirdiği kelimelerinden oluşan kısa listedeki birçok kelimeyi de etkiledi. “Koronavirüs”, “key worker”, “furlough” ve “social distancing” yılın kelimesi olabilecek adaylar arasındaydı.
“Key worker” sağlık, eğitim ve güvenlik gibi hayati önemdeki hizmetleri sunan çalışanlar için kullanılan bir ifade. “Furlough” ise genellikle ekonomik kriz dönemlerinde işçilerin ücretsiz olarak izne ayrılması anlamına geliyor. “Social distancing” ise sosyal mesafe demek.
