Rusya’nın Ukrayna’yı işgali devam ederken, ABD ve Avrupa Birliği’nin başını çektiği Batı ülkelerinin yaptırımları da sertleşiyor. Son olarak yaptırım uygulanan Rus bankalarının milletlerarası finansal iletileşme sistemi SWIFT’in dışına çıkarılması ve Rusya Merkez Bankası’na süreç yasağı getirilmesi, rezervlerin kullanılması seçeneğini sonlandırarak oyunu değiştirdi.
RUBLE AĞIR DARBE ALDI
Rus rublesi bugün dolar karşısında tarihi kıymet kaybı yaşarken, 25 Şubat Cuma gününü 83 düzeylerinde kapatan ruble/dolar kuru bu sabah 117’yi gördü. Rusya Merkez Bankası’nın 10,5 puanlık sert artışla siyaset faizini yüzde 20’ye çekmesi sonrasında ruble bir ölçü toparlansa da yaptırımların Rus finansal sistemine büyük hasar vermesi bekleniyor.
RUSYA’NIN ELİNDE YALNIZCA 12 MİLYAR DOLARLIK NAKİT VAR
İş Yatırım Milletlerarası Piyasalar Yöneticisi Şant Manukyan ve Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, son gelişmeleri Sözcü’ye kıymetlendirdi. Rusya’nın tüm finans sistemi olmasa da sistemin neredeyse yüzde 80’ini oluşturan bankaların SWIFT dışına çıkarıldığını aktaran Manukyan, “Geri kalan yüzde 20 ile işlerin yürütülmesi o kadar kolay değil. SWIFT dışına çıkarılmayan yüzde 20 içinde Batılı bankalar da var, örneğin Fransız SocGen’in Rusya’da kurduğu banka da var lakin yüzde 80 ile yapılanın yüzde 20’ye aktarılması kolay olmayacak” dedi.
Bilhassa Batı ülkelerinin Rusya Merkez Bankası ile süreçleri devre dışı bırakmasının başka bir sorun olduğuna dikkat çeken Manukyan, 640 milyar dolarlık rezervin yalnızca 12 milyar dolarının dolar ya da euro olarak nakit formunda Rusya Merkez Bankası’nda olduğunun tahlillerde belirtildiğini, bunun dışında 139 milyar dolarlık altının Merkez Bankası’nda olduğunu fakat süreç yasağından ötürü bu altını satmanın zorlaştığını söyledi.
400 MİLYAR DOLARLIK REZERVE KİLİT
Rusya Merkez Bankası’nın 84 milyar dolarlık Çin yuanı bazlı menkul değere sahip olduğunu fakat bu tip varlıkların global piyasada pek işe yaramadığını belirten Manukyan, “Belki Çin ile altın swapı yapılabilir ya da yuan cinsi menkullerin swapı olabilir” dedi.
Fakat bunun dışında kalan yaklaşık 400 milyar dolarlık rezervin aslında bir elektronik kayıt olarak Batılı varlıklarda olduğuna dikkat çeken Manukyan, “Bunun hareket ettirilemiyor olması rublenin desteklenmesini zorlaştırıyor. Yani dolar, euro, pound satarak rubleyi destekleyemiyor. İkincisi, piyasada birileri, yükümlülüklerini tamamlayamadığı için açıkta kalacak. Bunun yaratacağı fonlama sorunu olabilir global piyasalarda, onu takip etmek lazım” değerlendirmesinde bulundu.
Petrol ve buğday fiyatlarının bu gelişmeler üzerine doğal olarak zıpladığını, bunların SWIFT atağından çok Ukrayna içindeki gelişmelerden etkilendiğini belirten Manukyan, “Piyasaların birinci reaksiyonu çok makus değil zira görüşmeler de devam ediyor ancak dediğim üzere bir fonlama sorunu yaşanması durumunda tüm varlık sınıflarında dalgalanma olabilir. Şu an için altında bir yükselişten çok dolara erişim gayreti görüyoruz” dedi.
REZERVİN BÜYÜK KISMI G7 ÜLKELERİNDE
SWIFT açıklamasından sonra, Rusya Merkez Bankası’nın milletlerarası rezerv varlıklarını yönetmesine ait daha değerli bir atak geldiğini, AB ülkelerinin Rusya Merkez Bankası ile olan tüm süreçleri yasakladığını aktaran Enver Erkan, “Bu tıpkı vakitte Banka’nın dış finansal varlıklarının dondurulabileceği manasına geldiğinden stratejik bir müdahale. Birebir vakitte Rusya Merkez Bankası’nın swap süreçleri kanalını da kapatması ve dış rezerv kaynaklarını kısıtlamayı amaçlıyor” tabirlerini kullandı.
Rusya Merkez Bankası’nın dış finansal süreçlerden koparılmasının büyük değeri olduğunu, zira yabancı rezervlerin büyük kısmının G-7 ülkelerinde bulunduğunu vurgulayan Erkan “Rusya’nın bu varlıkları dondurulursa önemli bir finansal kilitlenme ve banka şoku yaşanması potansiyeli var” dedi.
SWIFT kısıtlaması belirli oranda para transferini zorlaştıracağından ticaret gelirlerinin rezerv katkısını sonlandıracağına işaret eden Erkan, “Rezervlere erişimin sınırlanması çok farklı boyutta bir zahmet ve rubleyi savunmayı güçleştiriyor. Rusya önemli manada ekonomiyi kilitleyerek muhakkak bir periyot daralma yaşayacak görünüyor” dedi.
