ABD ve NATO 20 yıldır, yani 11 Eylül 2001’de gerçekleşen İkiz Kule saldırılarının gerçekleştiği tarihten beri Afganistan’da asker bulunduruyordu. Bu 20 yıllık süreçte gerek ABD’den gerekse NATO üyesi ülkelerden sayısız asker hayatını kaybetti, gerçekleşen birçok terör saldırısı dünya tarihinin acı dolu sayfalarına eklendi.
ABD Başkanı Joe Biden’ın, 11 Eylül’e kadar Afganistan’daki Amerikan askeri birliklerinin tamamen geri çekileceğini duyurmasının ardından, ülkedeki son ABD askerleri de resmen çekilmeye başladı.
Cuma günü Afganistan, ABD, Çin, Rusya ve Pakistan, çekilmenin “barış içinde” yapılması çağrısında bulunmuştu.
Çekilme sırasında Taliban’ın olası saldırılarını engellemek için güvenlik önlemleri ciddi şekilde artırıldı. Bu süreçte AFP haber ajansı Kabil ve Bagram hava üssü çevresinde yoğun hareketlilik olduğunu duyurdu.
Öte yandan Taliban, askerlerini ülkeden çekmemekle ilgili 2018 Doha Anlaşması’nı ihlal etmekle suçladığı ABD’ye “karşı eylem” konusunda uyarıda bulundu.
Taliban’dan yapılan açıklamada, ABD’nin 1 Mayıs’a kadar Afganistan’dan askerlerini çekmeyerek Doha Anlaşması’nı ihlal ettiği belirtildi.
Anlaşma ihlalinin ABD tarafından yapılmasının Taliban’ın eylem yolunu açtığı ifade edilen açıklamada, Taliban yöneticilerinin bu konuda alacağı kararın beklendiği ve ona göre hareket edileceği vurgulandı.
Katar’ın başkenti Doha’da aylarca süren görüşmelerin ardından Taliban ile ABD arasında 2018’de varılan anlaşmaya göre, tüm yabancı birliklerin 1 Mayıs’a kadar Afganistan’dan ayrılması gerekiyordu.
Reuters Haber ajansı ABD askerlerinin çekilme sürecinden oldukça çarpıcı fotoğrafları dünyayla paylaştı. Afganistan’dan gelen görüntülerde ABD birliklerinin bulunduğu askeri kamplarda devir teslim töreni yer alıyor. ABD bayraklarının gönderden indirildiği ve Afganistan bayraklarının tekrar göndere çekildiği fotoğraflar 20 yıldır devam eden işgal ve çatışmaların bitişinin tarihi anlarını kayıt altına almış oldu.
Afganistan Savunma Bakanlığı tarafından yayınlanan fotoğraflarda askerlerin göndere çekilen bayrağa selam verip saygı duruşunda bulunduğu görülürken ABD ve Afgan komutanların çekilme konusundaki anlaşmalara imza attığı anlar da bulunuyor.
Halen ülkede bulunan, sayıları 2 bin 500 ila 3 bin arasında olduğu tahmin edilen ABD askerleri ile yaklaşık 7 bin NATO askeri personeli, cumartesi gününden itibaren başlayan süreçle birlikte aşamalı olarak ülkeyi terk edecek.
ABD Başkanı Joe Biden, 15 Nisan’da yaptığı açıklamada, 1 Mayıs’ta çekilme sürecinin başlatılacağını, Afganistan’ın işgalinin yıl dönümü olan 11 Eylül’ün önce tüm askeri kuvvetlerin çekilmiş olacağını açıklamıştı.
Öte yandan ABD Savunma Bakanı Bakan Austin, Pearl Harbour Deniz Üssü’nde düzenlenen Hint-Pasifik Komutanlığı devir teslim töreninde yaptığı konuşmada, ABD’nin, “eski savaşlar” olarak andığı Irak ve Afganistan müdahalelerinin ötesine geçen bir strateji oluşturması gerektiğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise Amerikan askerlerinin çekilmesinden sonra Afganistan’da iç savaşın yeniden çıkabileceği iddialarına yönelik “Bu elbette ki muhtemel bir senaryo ama kimse Afganistan’da yeni bir iç savaşın yaşanmasını istemiyor.” açıklamasını yapmıştı.
ABD, 11 Eylül saldırıları sonrasında Kasım 2001’de bölgeye bin asker göndermiş, sadece takip eden bir yıl içinde ABD’nin Afganistan’daki askeri varlığı 10 bin askere yükselmişti.
