Tarım ve Orman Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK), bakanlık ile yükseköğretim kurumlarının sorumluluk alanlarındaki altyapı, personel, eğitim ve Ar-Ge, tarımsal yayım hizmetleri gibi konularda işbirliği için protokol imzalandı. YÖK Konferans Salonu’nda Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin katılımıyla düzenlenen imza töreni öncesi konuşan YÖK Başkanı Yekta Saraç, dünya nüfusundaki yükseliş, şehirleşme oranlarındaki artışla çevre ve iklim sorunlarının, tarım ve gıda sektörünü çok yakından ilgilendirdiğini söyledi.
‘TALEBİN AZALDIĞI ALANLARDA, PROGRAM DEĞİŞİKLİĞİNE GİDİLDİ’
YÖK’ün eğitim, araştırma ve uygulama alanlarında bütün dünyada olduğu gibi ciddi değişiklikler yaptığını anlatan Saraç, şöyle konuştu:
“Fakültelerde talebin azaldığı alanlarda, program değişikliğine gidildi. Bu değişiklikleri yaparken, tarımda dijitalleşme, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın dijital tarıma yönelik çalışmaları, dünya ve Türkiye’de akıllı tarım teknolojilerindeki gelişmeler, hassas tarım karar destek sistemi, tohum çalışmaları gibi önemli başlıkları önlerine koyarak hareket ettik. Bu başlıklar, üniversitelerde çalışma yapan 165 araştırma ve uygulama merkezinin programlarını da belirledi. Uluslararası bağlamda, tarım, gıda ve hayvancılık eğitiminde gelinen ve önem verilen noktaları özenle takip ettik. Tarımın stratejik bir sektör olduğunu herkes biliyor. YÖK olarak, başarı sırası yüksek öğrencileri tarım, hayvancılık, orman ve su ürünleri alanlarına çekebilmek için YÖK destek bursları tahsis ettik. Gelişmiş ülkeler de dahil, dünyada tarım ve hayvancılıkta, yükseköğretime talepte belirgin bir düşüş oldu. Gözlemler nedeniyle bu burslar, tüm YÖK Destek Bursları’nın 3’te 1’ini kapsıyor.
10 ÜNİVERSİTEYE BÖLGESEL KALKINMA MİSYONU
Üniversitelerde ihtisaslaşmayı öne alan projeler doğrultusunda, 10 üniversiteyi tematik talepleri doğrultusunda bölgesel kalkınma misyonuyla görevlendirdik. Bu proje 11’inci Kalkınma Planı’nda da yer aldı. Bu üniversitelerden sekizi tarım, hayvancılık, orman ve bölge tarım ürünleriyle ilgili. Umuyorum ki bakanlığımızla yürütülecek olan bu işbirliği protokolü, özellikle konuyu ana tema olarak gören üniversitelerimizin akademisi ve araştırma grubuyla birlikte çalışmalar yaparak ülke için fevkalade yararlı, görülebilir sonuçlar oluşturacak. Bu neredeyse tarım eğitiminin yeni bir modellemesi süreci. Bu süreç, ayrıca bakanlık bünyesindeki değerli araştırma laboratuvarlarının üniversiteye kapılarını açmasıyla hem eğitimin gelişmesine hem yetişen genç akademisyenlerin bizzat uygulama alanlarında çalışmasıyla ayrı değerli bir katkı sunacak.”
‘ÖZEL ÜNİVERSİTE SİSTEMİN KAZANCI OLACAK’
Konuşmaların ardından Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ile YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, işbirliği protokolünü imzaladı. Tören sonrasında Saraç, ‘özel üniversite’ ile ilgili. devlet ve vakıf üniversitelerinin yanı sıra üçüncü üniversite türü olan özel üniversitenin tartışılmasının yararlı olacağını söyledi. Toplumda, bazı vakıf üniversitelerinin, kötü uygulamalarının önüne geçmek için mevzuatın artık yetersiz kaldığı konusunun tartışıldığını belirten Saraç, “Yükseköğretim özelleştiriliyor düşüncesinden uzak tutarak, gerekli tedbirlerin alınması, gelirlerin eğitim öğretimini sürdüren ekonomik zorluk çeken öğrencilere harcanması kaydıyla özel üniversite türünün de sisteme kazandırılmasının aslında sistemin kazancı olacağını düşünüyoruz. Ama tabii ki bunun tartışılması gerekiyor. Geçmişteki tecrübelerden faydalanarak, güvence fonları oluşturulup, çerçevesi belirlenerek özel üniversite sisteme dahil edilebilir. Vakıf üniversitelerinin vergisiz kazanç kapısı olarak görülmesi, vakıf kavramını zedeledi” diye konuştu.
‘61 ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜNE SAHİBİZ’
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ise şunları söyledi:
“Altyapıların ortak kullanımı, personel eğitimi, Ar-Ge, mesleki öğrenci eğitimi, çiftçi eğitimi ve tarımsal yayım hizmetleri gibi konuların işbirliği içerisinde yürütülmesine yönelik ortak çalışmalar yapılması için gereken çerçeve ortaya konuldu. Üniversitelerin bulundukları illerde bölgesel kalkınmaya katkı sağlayacak tarım master planları hazırlanmasın da protokol kapsamında. Coğrafi işaretli ürünlere dair farkındalık oluşturacak etkinliklerin de düzenlenecek. Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonucunda ilk 10 bine girip tercihleri doğrultusunda bakanlığımızın asli görevlerini yürüten ziraat, gıda, su ürünleri, balıkçılık teknolojisi, orman mühendislikleri, veterinerlik gibi fakülte ve bölümlere yerleşenlere burs verilmesini planlıyoruz. Bakanlık olarak bilimle daima iç içeyiz. 61 araştırma enstitüsü, 3 bin 220 araştırmacı, 180 bin dekar araştırma ormanı ve laboratuvar gibi pek çok bilimsel altyapıya sahibiz.”
ÖĞRENCİLERE STAJ İMKÂNI
Bakanlık ve YÖK arasında imzalanan protokolle laboratuvar ve diğer araştırma altyapıları ortak kullanılacak. Mükerrer desteklerin önüne geçilmesi için bakanlık ve üniversitelerin kendi envanterlerinde bulunan makine ya da teçhizatlara taraflarca açık erişim sağlanacak. Bakanlıkta çalışan, doktoralı personelin; bakanlığın öncelik verdiği alanlardaki lisansüstü tezlerde üniversitelerin ilgili enstitülerinde ikinci danışman olarak görev alması sağlanacak. Üniversite öğrencilerinin mesleki tecrübelerinin arttırılması amacıyla bakanlık araştırma merkezleri ya da enstitülerine toplam personel sayılarının en az yüzde 5’i oranında stajyer almalarına imkân verilecek.
AR-GE ÇALIŞMALARINDA İŞBİRLİĞİ ARTTIRILACAK
Ayrıca, bakanlığın sorumluluğundaki konularda ihtisas alanları ve ihtisas eğitim programlarının oluşturulması, Ar-Ge çalışmalarında işbirliğinin arttırılması ve bu çerçevede tematik alanda ulusal ve uluslararası destek fonlarıyla ortak projeler hazırlanması, Sektörel Eğitim Programı veya İşyeri Eğitim Programı uygulayan üniversitelerin öğrencilerinin, araştırma merkezleri ya da enstitülerde kabulüne yönelik işbirliği yapılması sağlanacak. Tarımda verimliliğin arttırılması, maliyetin düşürülmesi ve sürdürülebilirliğin sağlanmasında istifade edilecek yeni bilgi ve teknolojilerin hızlı ve etkin şekilde çiftçiye ulaştırılmasında işbirliği yapılacak. Üniversitelerle bakanlık arasında; çiftçi ailelerinin ekonomik olarak güçlendirilmesi için eğitimler düzenlenmesi ve kırsalda yaşayan gençlere yönelik eğitim programları geliştirilmesi hususunda karşılıklı çalışmalar gerçekleştirilecek. Bölgesel ürün ve hayvan yetiştiriciliğinin planlı yapılması amacıyla çiftçi eğitimlerinde bakanlık ve üniversiteler arasında işbirliği de yapılacak.