Investing.com – İstanbul Sanayi Odası’nda konuşan TCMB Başkanı Murat Uysal, ekonomiye dair açıklamalarda bulundu. Uysal’ın konuşmasında öne çıkan başlıklar:
-Cari işlemler dengesi son bir yılda önemli iyileşme kaydetti ve tarihimizin en önemli krizi olan 2002 yılından sonra düzenli olarak açık vermiştir, ancak bu yıl ise fazla vermiştir.
-2001 ve 2009 krizlerine göre cari denge son yılda oldukça direnç göstermiştir. Cari dengedeki son dengelenme süreci öncekilerden farklılık arz ediyor. Bu dengelenme durumunda mal-hizmet ihracatının etkisi büyüktür.
-2014 ün sonlarından itibaren petrol fiyatlarındaki düşüş cari açığın azalmasını destekledi ve geçtiğimiz yıl 43 milyar olan enerji ithalatımızın bu yıl daha sınırlı kalması bekleniyor.
-İhracatın reel kura dayalı turizm ve taşımacılık ağırlıklı olmak üzere hizmet sektörüne etkisi çok yüksek.
-İhracattaki olumlu görünüm sadece sanayi sektöründe değil, jeopolitik gelişmelerin etkisiyle zayıflayan turizm sektörünün bu yıl ivme kazanmasını sağladı. Turizmdeki bu iyileşme taşımacılık başta olmak üzere ekonomi üzerinde olumlu etki sağladı.
-Geçen yıl ekonomide yaşanan dalgalanma sürecinde üreticiler korumacılık politikası izledi, ancak ürün ve Pazar çeşitliliğinin yüksek olması ve ihracattaki artış firmaların üretimini yeniden artırmasını sağladı.
-Reel sektör güçlü ihracat ile dengelenme sürecine büyük katkı sağlıyor.
-Maliye politikası büyümeyi desteklerken disiplinden de taviz vermeyerek dengelenme sürecini güçlendiriyor.
-Ülkemiz özelinde bakıldığında küresel finansal çevrimler ve buna bağlı olarak şekillenen sermaye akımları ile büyüme arasında yakın bir ilişki olduğunu görmekteyiz. Büyümenin iç ve dış denge bakımından potansiyel düzeyinin üzerinde seyrettiği ve cari dengenin bozulduğu dönemlerde, özellikle finansmanın önemli bir bölümünün kısa vadeli sermaye girişleri ve portföy yatırımları ile karşılanması durumunda, küresel sermaye akımlarındaki olası ani hareketlere karşı ekonomi kırılgan bir hale gelmekte, bu da makroekonomik ve finansal istikrara yönelik riskleri arttırmaktadır. Dış dengesizlikler risk primi kanalıyla döviz kurunda dalgalanmalara sebebiyet vererek finansal belirsizlikleri arttırmakta ve iktisadi birimlerin tüketim, üretim ve yatırım kararlarını olumsuz etkilemektedir. Belirsizlik dönemlerinde firmalar yatırım ve istihdam kararlarında “bekle-gör” davranışını benimserken hane halkları da tüketim kararlarını erteleyerek tasarruflarını yabancı para varlıklara yöneltmekte ve varlık dolarizasyonunu tetiklemektedir. Özetle, tasarruf açığı bulunan gelişmekte olan bir ekonomide sürekli ve yüksek cari açık verilmesi yabancı para cinsi yükümlülükleri arttırarak makrofinansal risk birikimine yol açmaktadır. Bu riskler, küresel likidite koşulları ve risk iştahındaki değişikliklere bağlı olarak sermaye akımlarında ani hareketlere neden olabilmektedir. Bu tip dönemlerde döviz kurunda gözlenen sert değer kayıpları bir taraftan enflasyon baskılarını arttırırken, diğer taraftan bilanço, varlık fiyatları ve teminat kanallarıyla kredi mekanizması ve iktisadi faaliyet arasında olumsuz bir etkileşime neden olarak finansal istikrarı da tehdit etmektedir. Fiyat istikrarı ve finansal istikrar kısıtları makro politika ödünleşimini arttırmaktadır. Dış dengesi daha istikrarlı ve net dış yükümlükleri makul düzeylerde olan ülkelerde bu ödünleşimler daha az yaşanırken makro politikaların hareket alanı genişlemekte, bu da toplumun refahına olumlu katkı yapmaktadır.
-Fiyat istikrarı ve sürdürülebilir büyüme birbirini tamamlayan unsurlardır ve uzun vadeli faiz oranları düşürülerek büyüme desteklenmektedir. Bunun için cari dengenin makul seviyelerde olması gerekir.
-Para politikasındaki duruşumuzda enflasyon önemli unsur olurken olacak ancak nümüzdeki dönemde zorunlu karşılıklar gibi makro ihtiyati araçları da etkin bir şekilde kullanarak reel sektörü finansal risk yönetimi ve krediye erişim konularında desteklemeye devam edeceğiz.
