Investing.com – Dün açıklanan enflasyon oranı, Ocak ayında aylık %1,68 artışla yıllık %14,97’ye yükselerek son 17 ayın zirvesine çıktı. ÜFE ise aylık %2,66 ve yıllık %26,16 artışla 20 ayın zirvesine çıktı.
TCMB, bugün yayımladığı aylık fiyat gelişmeleri raporunda döviz kurunun birikimli yansımaları ve uluslararası fiyatların etkisiyle ÜFE’deki güçlü artışın devam ettiğine, TÜFE’de de bu ay temel mal ve enerji gruplarının etkisinin yüksek olduğuna dikkat çekti.
Merkez bankasının açıklaması:
“Tüketici fiyatları Ocak ayında yüzde 1,68 oranında arttı, yıllık enflasyon 0,37 puan yükselişle yüzde 14,97 oldu. Döviz kurunun birikimli yansımaları ve uluslararası fiyatların etkisiyle üretici fiyatlarındaki güçlü artış eğilimi devam etti. Bu dönemde tüketici yıllık enflasyonundaki artışın sürükleyicisi temel mal ve enerji grupları oldu. Giyim dışında kalan temel mallarda; birikimli döviz kuru etkileri, talep koşulları, bazı sektörlerde süregelen arz kısıtları ve uluslararası metal fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak fiyat artışları yüksek seyrini sürdürdü. Giyim enflasyonunda ise kısmi bir toparlanma gözlenmekle birlikte düşük düzeyler korundu. Enerji enflasyonu, petrol fiyatlarındaki artış ile elektrik, şebeke suyu, doğalgaz gibi yönetilen/yönlendirilen kalemlerdeki gelişmeler neticesinde yükseldi. Bu dönemde yıllık enflasyon hizmetlerde sınırlı ölçüde gerilerken, gıda grubunda taze meyve ve sebze fiyatlarındaki düzeltmeyle düşüş kaydetti. Diğer taraftan, çiğ süt alım fiyatlarındaki artışın ve uluslararası tarımsal emtia fiyatlarının yansımalarıyla diğer gıda ürünlerinde enflasyon arttı. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonu ve eğilimleri yükseldi.
(B Göstergesi: İlenmemiş Gıda Ürünleri, Enerji, Alkollü İçkiler ve Tütün ile Altın Hariç TÜFE,)
(C Göstergesi: Enerji, Gıda ve Alkolsüz İçecekler, Alkollü İçkiler ile Tütün Ürünleri ve Altın Hariç TÜFE)
Temel mal enflasyonu Ocak ayında 2,94 puan artışla yüzde 20,18 oldu. Bu dönemde yıllık enflasyon tüm alt gruplarda yükseldi. Döviz kuruna ve finansman koşullarına duyarlı olan dayanıklı tüketim malları fiyatları Ocak ayında yüzde 1,45 oranındaki artış kaydederken, mobilya fiyatlarındaki yükseliş (yüzde 6,31) dikkat çekti. Bu dönemde elektrikli ve elektriksiz aletlerde de artışlar devam ederken, birikimli döviz kuru etkilerinin gözlendiği diğer temel mal grubunda aylık enflasyon yükselerek yüzde 2,03 oldu. Giyim ve ayakkabı grubunda sezon indirimi geçen seneki seviyesinin altında gerçekleşti ve yıllık enflasyon yüzde 1,91’e yükseldi.
Gıda ve alkolsüz içecek fiyatları Ocak ayında yüzde 2,48 oranında arttı, grup yıllık enflasyonu ise baz etkisiyle 2,50 puan azalarak yüzde 18,11 oldu. Bu dönemde yıllık enflasyon işlenmiş gıda grubunda 2,59 puan artışla yüzde 18,11’e yükselirken, işlenmemiş gıda grubunda baz etkileriyle 8,26 puan azalarak yüzde 18,08’e geriledi. İşlenmemiş gıda grubunda mevsimsellikten arındırılmış veriler, sebze fiyatlarında oldukça belirgin olmak üzere taze meyve-sebze fiyatlarında aylık bazda önemli bir düşüşe işaret etti. Bu dönemde, diğer işlenmemiş gıda grubunda çiğ süt referans fiyatındaki ayarlamanın süt fiyatlarına (yüzde 14,52) yansıdığı gözlenirken, et fiyatlarındaki artışlar da dikkat çekti. Ocak ayında işlenmiş gıda fiyatları aylık yüzde 3,75 gibi yüksek bir oranda arttı. Uluslararası yağ fiyatlarının etkilerinin görüldüğü katı-sıvı yağlar grubunda (yüzde 5,43) hızlı artışlar devam ederken, çiğ süt fiyat ayarlamasının dolaylı etkileri başta peynir ve diğer süt ürünleri (yüzde 10,48) olmak üzere ilgili gruplara geniş bir yayılımla yansıdı. Bu gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda grubu yıllık enflasyonu yüzde 19,89’a yükseldi.”
Yazar: Necdet Erginsoy
