ANKARA, 30 Mart (Reuters) – Merkez Bankası Başkan Yardımcı Oğuzhan Özbaş, TCMB’nin elinde geniş ve etkili bir araç seti olduğunu, bunları güçlü ve hızlı bir şekilde kullandıklarını ve gerektikçe de kullanabileceklerini söyledi.
Özbaş dün Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, salgının yayılma hızının düşmesiyle Türkiye ekonomisinin hızla toparlanmaya başlayacağını, Türkiye ekonomisinin bu süreci en az hasarla ve kısa sürede atlatan ekonomilerden biri olacağını söyledi.
Ocak-Şubat aylarındaki güçlü seyir nedeniyle ilk çeyrek genelinde yüksek oranlı büyüme öngördüklerini belirten Özbaş, seyahat harcamaları dışında tüketimde henüz belirgin bir zayıflama sinyali almadıklarını da belirtti. Özbaş, Türkiye ekonomisi bu sürece dirençli bir şekilde girdiğini söyledi.
Avrupa’daki yavaşlamanın yanı sıra salgın hastalık ve düşen petrol fiyatları kaynaklı olarak Orta Doğu ve Rusya ekonomilerindeki talep zayıflaması Türkiye’nin ihracatı üzerinde doğrudan belirleyici olacağını belirten Özbaş, dış ticaret tarafında, sınır kapılarındaki kısıtlamalarla beraber ihracat ve ithalat üzerinde etkiler görmeye başladıklarını söyledi.
Özbaş günlük verilere göre Mart ayı ihracat ve ithalatında Avrupa ve komşu ülkeler geneline yayılan bir zayıflama görüldüğünü ifade etti.
Özbaş “Bu sürecin geçici olduğunu unutmamalıyız. Salgının yayılma hızının düşmesiyle birlikte Türkiye ekonomisinin hızla toparlanmaya başlayacağını göreceğiz. Yapılan bazı kötümser tahminlerin aksine bizim tahminlerimiz büyüme rakamlarında dramatik bir düşüşe işaret etmiyor. Türkiye ekonomisi, dinamik yapısıyla bu süreci göreceli olarak en az hasarla ve kısa sürede atlatan ekonomilerden biri olacaktır.”
İzlenen genel yaklaşımın ilk başta istihdamı ve ticari işletmeleri korumaya, dolayısıyla finansal istikrarı güçlü tutmaya yönelik olduğunu belirten Özbaş, “Türkiye ekonomisi bu sürece dirençli bir şekilde girdi. Salgının yurt içi iktisadi faaliyet üzerindeki etkilerine baktığımızda Mart ayı ile birlikte öncelikle dış ticaret, turizm, taşımacılık ve bağlantılı sektörlerin etkilenmeye başladığını görüyoruz. Ocak-Şubat aylarındaki güçlü seyir nedeniyle ilk çeyrek genelinde yüksek oranlı büyüme bekliyoruz” dedi.
Salgına bağlı gelişmelerin Türkiye ekonomisine olumsuz etkilerinin sınırlandırılması için finansal piyasaların, kredi kanalının ve firmaların nakit akışının sağlıklı işlemeye devam etmesi büyük önem taşıdığına da dikkat çeken Özbaş, “Aldığımız kararlar, bankacılık sektörünün ve reel sektörün likiditeye uygun koşullarla erişimini sağlamayı hedefliyor. Son PPK toplantımızda, faiz indirimi ile birlikte kapsamlı bir tedbir setini uygulamaya koyduk” dedi.
Tedbirlerimiz temel olarak üç amaca yönelik adımları içerdiğini belirten Özbaş bunları şöyle sıraladı, “Bankaların Türk lirası ve yabancı para likidite yönetiminde esneklik sağlanarak öngörülebilirliğin artırılması, reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamını teminen bankalara hedefli ilave likidite imkanları tanınması ve reeskont kredi düzenlemeleriyle ihracatçı firmaların nakit akışının desteklenmesi.”
Süreci geçici olacağını vurgulayan Özbaş “Bu süreçte Merkez Bankası olarak hızlı karar alma ve alınan kararları etkili bir şekilde uygulama imkanına sahibiz. Merkez Bankası’nın elinde son derece geniş ve etkili bir araç seti var, bunları güçlü ve hızlı bir şekilde kullanıyoruz ve gerektikçe kullanabilecek durumdayız” dedi.
Özbaş, salgının süresi ve olası etkilerin büyüklüğüne ilişkin etkileri sağlıklı bir şekilde ölçmeye çalıştıklarını belirterek, “Yüksek frekanslı veriler incelendiğinde Mart ayının ilk yarısında kartla yapılan harcamalar içerisinde süpermarket harcamalarının belirgin bir şekilde artarken, hava yoluyla ulaşım harcamalarında düşüş görüldüğünü belirten Özbaş, seyahat harcamaları dışında tüketimde henüz belirgin bir zayıflama sinyali almadıklarını vurguladı.
TCMB verilerine göre banka ve kredi kartları ile yapılan harcama eğilimleri Türkiye’de son iki haftada sektörel bazda büyük değişim gösterdi.
Market ve alışveriş merkezleri haftalık harcamaları Şubat sonundaki 3.6 milyar TL’den geçen hafta itibarıyla 5.3 milyar TL’ye yükseldi. Giyim harcamaları ise 20 Mart ile biten haftada 1.63 milyar TL’den 856 milyon TL’ye düştü. Havayolu harcamaları, yemek, konaklama ve hizmet harcamalarında da sert düşüşler yaşanıyor.
Özbaş yılın kalanında cari dengenin ise nispeten ılımlı seyredeceğini belirtti.
